Trudeau podkreślał, że Kanada jest znacznie starsza niż 150 lat, bo historia rdzennych narodów jest znacznie dłuższa i liczy sobie wiele tysięcy lat. Centralne uroczystości na Wzgórzu Parlamentarnym (Parliament Hill) w Ottawie nawiązywały właśnie do tak szeroko widzianej historii Kanady, rozpoczęły się od tańców Indian, występu piosenkarki Buffy Sainte-Marie, urodzonej w Kanadzie Indianki Kri, a dopiero potem zagrano hymny: brytyjski i kanadyjski.
Jak podkreśliła minister dziedzictwa kanadyjskiego Melanie Joly, przypominając, że budynek parlamentu znajduje się na terenach algonkińskich, Kanada jest w decydującym momencie swojej historii, uświadamiając sobie swoje błędy z przeszłości. „Na tym polega pojednanie i taka jest Kanada. (…) Kanada to wciąż trwająca praca” - dodała.
Właśnie do historii rdzennych ludów Kanady nawiązywali zarówno Trudeau, goszczący obecnie w Kanadzie książę Karol, jak i reprezentujący królową brytyjską Generalny Gubernator David Johnston.
Kanada to „kraj tych, którzy byli tu pierwsi, osadników i nowoprzybyłych”, mówił Trudeau przypominając imigrancką historię Kanady. Podkreślał, że różnorodność „jest fundamentem, na którym został zbudowany nasz kraj”. Mówił o konieczności naprawienia błędów z przeszłości wobec rdzennych narodów Kanady, o edukacji i o pojednaniu. Jedynym politycznym elementem wystąpienia Trudeau była część o konieczności przeciwdziałania zmianom klimatu. „Ochrona środowiska to obowiązek, a nie opcja” - podkreślił.
„Jesteśmy obywatelami najlepszego kraju na świecie, to jest nasz dom” - zakończył swoje wystąpienie premier.
25 tys. widzów, którzy pomimo ulewnego deszczu dotarli pod parlament, po przemówieniu Trudeau czekał występ muzyków U2: Bono i The Edge, którzy zatrzymali się w Ottawie w drodze na koncert w Cleveland i jako prezent dla Kanady zaśpiewali „One”, a potem, nawiazując do deszczowego dnia, „When the Rain Comes” The Beatles. „Your Highnesses, Your Canadianesses” (Wasze Wysokości, Wasze Kanadyjskości) zwrócił się do księcia Karola, księżnej Camilli i publiczności Bono. „Za deszcz możecie winić Irlandczyków” - dodał. „Graliśmy już na weselach, pogrzebach, bar micwach, ale jeszcze nie graliśmy na 150 urodzinach” - mówił Bono, przypominając, że Kanada gościnnie przyjmowała i przyjmuje imigrantów. „Inni budują mury, wy otwieracie drzwi” - dodał.
Prowadzące uroczystości aktorki Sandra Oh i Mitsou dziękowały kanadyjskiej armii, a także dziennikarzom – za dostarczanie informacji. Przy okazji żegnano odchodzącego na emeryturę Petera Mansbridge'a, znanego kanadyjskiego dziennikarza od lat prowadzącego główne wydanie wiadomości w publicznej telewizji CBC. Końcową część sobotnich uroczystości poświęcono oficjalnej prezentacji dwojga nowych astronautów kanadyjskich, których na scenę wprowadziła słynna kanadyjska piosenkarka country Shania Twain.
Wielokrotne nawiązania do indiańskiej i inuickiej historii Kanady nie są przypadkowe. W ostatnich latach coraz więcej się mówi o ciemnych kartach w historii Kanady, dokumentując „kulturowe ludobójstwo”, jak to określono w raporcie o tzw. residential schools, przymusowych szkołach dla indiańskich dzieci. Indianie wielokrotnie dawali wyraz temu, że oni sami nie świętują 150- lecia Kanady, bo nie mają żadnych powodów ku temu.
Obok parlamentu Indianie postawili tipi, które ma być wyrazem sprzeciwu i przypomnieniem o historii kanadyjskich ziem. W piątek Trudeau i jego żona, Sophie Gregoire Trudeau, spotkali się w tipi z protestującymi.
Z drugiej jednak strony nie jest tak, że przedstawiciele rdzennych narodów nie biorą udziału w uroczystościach, bo byli oni obecni w Ottawie. Na przykład w Vancouver w porozumieniu z Indianami postanowiono, że będą wspólne obchody „Canada 150+”, przypominające tak o historii Kanady jako państwa jak o wielu tysiącach lat historii Indian.
W trwający właśnie długi weekend w całej Kanadzie zaplanowano wiele koncertów, spotkań, wystaw i fajerwerków z okazji 150-lecia państwowości. Centralne uroczystości w Ottawie nieco utrudnił deszcz. Także w Toronto po południu padało, ale jak mówił Trudeau, „jesteśmy Kanadyjczykami, nie pozwolimy, by przeszkodziła nam pogoda”.
1 lipca 1867 roku pierwsze cztery kanadyjskie prowincje, czyli dzisiejsze Ontario, Quebec, Nowy Brunszwik i Nowa Szkocja utworzyły konfederację, a Dominion of Canada stał się suwerennym państwem, z własnym rządem i parlamentem, z monarchą brytyjskim jako głową państwa. W 1949 r. do konfederacji dołączyła, jako ostatnia prowincja, Nowa Fundlandia i Labrador. Kanada liczy 10 prowincji i trzy terytoria.
Z Toronto Anna Lach (PAP)
