Dera odnosząc się w radiowych Sygnałach Dnia do decyzji prezydenta, stwierdził, że w nowelizacji są "regulacje, które naruszają normy konstytucyjne dotyczące samorządu". "(Naruszają) dokładnie podstawę funkcjonowania samorządu, jaką jest samodzielność. Na niej opiera się samorząd i ona jest zagwarantowana konstytucyjnie" - powiedział prezydencki minister.
Podkreślił, że "prezydent jest strażnikiem konstytucji i zawsze ustawa jest analizowana pod kątem zgodności z konstytucją".
Dera powiedział, że prezydent miał uwagi dotyczące m.in. możliwości badania przez RIO zasad celowości i gospodarności działania samorządów. "Od tego są wybierani radni w wyborach bezpośrednich. To oni w imieniu mieszkańców mają nadzorować i decydować na co wydawać pieniądze. Na tym polega w ogóle reforma samorządności, że o tym na co wydajemy pieniądze decydują lokalni przedstawiciele mieszkańców" - zaznaczył prezydencki minister.
Kolejnym zarzutem, który prezydent miał do nowelizacji, jest sposób odwoływania na podstawie opinii RIO m.in. wójta, burmistrza i prezydenta miasta. "Jeżeli mamy silny mandat pochodzący z wyborów bezpośrednich to trudno, aby premier odwoływał na podstawie negatywnej opinii jakiejś instytucji. To jest też naruszenie tych zasad związanych z samodzielnością samorządów" - podkreślił Dera.
Wskazał, że prezydent sygnalizuje sprawy, które "budzą wątpliwości i zastrzeżenia" konstytucyjne i "oczekuje na reakcję" parlamentu.
Nowelizacja ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych - która jest inicjatywą rządową - zmienia zasady wyłaniania prezesów izb i rozszerza uprawnienia nadzorcze izb nad jednostkami samorządu terytorialnego.
Do tej pory kandydata na prezesa wybierało w konkursie kolegium izby spośród członków kolegium i pozostałych kandydatów spełniających wymogi. Zgodnie z nowymi przepisami prezesa izby powoływać ma i odwoływać premier na wniosek szefa MSWiA; kadencja prezesa ma trwać 6 lat.
Nowelizacja daje izbom szersze pole do kontroli. Zgodnie z nią inspektorzy będą badać nie tylko jak dotąd, legalności wydatków, ale też gospodarność "w zakresie tzw. tytułów dłużnych i w oparciu o kryterium rzetelności".
Nowela przygotowana przez rząd wprowadza także zmiany w ustawach: o samorządzie gminnym, samorządzie powiatowym, samorządzie województwa, systemie ubezpieczeń społecznych oraz w Kodeksie wyborczym.
Nowe przepisy stanowią także m.in., że premier będzie mógł wydać rygor natychmiastowej wykonalności rozstrzygnięciom RIO dot. odwoływania lub rozwiązywania organu wykonawczego jednostek samorządu terytorialnego, dają też premierowi prawo zawieszenia organów jednostek samorządu terytorialnego i powoływania zarządu komisarycznego w razie "braku skuteczności" w wykonywaniu zadań publicznych. (PAP)
