Jedna czwarta firm rodzinnych z regionu Europy, w tym z Polski, a także Bliskiego Wschodu i Afryki spodziewa się, że straci udział w rynku na rzecz nowych graczy - wskazują autorzy raportu firmy doradczej Deloitte.

Jak wynika z raportu "NextGen 2017. Prowadzenie rodzinnej firmy w nieprzewidywalnym środowisku przełomowych zmian", przygotowanego przez Deloitte, prawie połowa firm rodzinnych doświadczyła przełomowych zmian na rynku, a 47 proc. spodziewa się, że pojawią się one w najbliższych 3-5 latach. Jedna czwarta respondentów spodziewa się, że straci w ich wyniku udziały w rynku na rzecz nowych graczy.

Przyczyną przełomowych zmian są, jak wskazano w raporcie, zmieniające się preferencje konsumentów (61 proc.), zmiany ekonomiczne (63 proc.) i technologiczne (54 proc.). Na transformację w firmach rodzinnych lepiej przygotowani czują się "sukcesorzy niż ich poprzednicy" - wskazano w badaniu.

Jak pokazuje badanie, większość firm rodzinnych przygotowuje się do ewentualnych zmian. 63 proc. respondentów przyznało, że uwzględnia taki "przełom" w swoich planach strategicznych. Nie przygotowuje się do tego 27 proc. badanych firm, a 10 proc. przedsiębiorstw nie ma nawet planu strategicznego na wypadek zmian.

"Po części jest to problem pokoleniowy. Liderzy starszej daty na ogół rzadziej uwzględniają przełom w swoim planie strategicznym. Są oni często założycielami, którzy bardzo ryzykowali, aby osiągnąć obecną pozycję. I chociaż nie jest prawdą, że planowanie strategiczne nie miało znaczenia przy budowaniu ich działalności, jednak było ono prowadzone „ad hoc”, gdy pojawiły się konkretne możliwości. Potrzeba formalnego planowania swoich działań z wyprzedzeniem jest przez liderów ze starszego pokolenia często uważana za niepotrzebną” – wyjaśnił, cytowany w komunikacie, Adam Chróścielewski z Deloitte.

Reklama

Z badania wynika, że ponad 80 proc. respondentów uważa, że kultura firmy rodzinnej zachęca do innowacji i sprzyja powstawaniu nowych pomysłów. Zdaniem ok. 86 proc. zmiany oznaczają nowe możliwości i są ważną częścią ich planów strategicznych.

Ponadto, 84 proc. respondentów zgodziło się z poglądem, że firmy rodzinne są w stanie dostosowywać się do rynku i się zmieniać. Taki sam odsetek badanych wskazał, że ma jasną wizję kierunku rozwoju swoich branż, rynków i przedsiębiorstw w perspektywie najbliższych 5-10 lat.

W opinii ankietowanych firmy rodzinne cechuje m.in. elastyczność i umiejętność szybkiego podejmowania decyzji. Jak podkreślono w raporcie, firmy te potrafią skoncentrować się na realizacji długoterminowych celów, co pomaga im unikać wielu biznesowych błędów. Także wartości rodzinne są pozytywnymi czynnikami, które pomagają firmom rodzinnym utrzymać się na rynku i przetrwać wiele trudnych momentów.

Respondenci byli też proszeni o wskazanie tego, co stwarza największe problemy w prowadzeniu rodzinnych biznesów. Najczęściej wymieniali zmianę relacji rodzinnych (24 proc.), przełomowe zmiany na rynku (20 proc.) oraz kwestie sukcesji (14 proc.).

"Dobrze opracowany plan sukcesji to pewność, że wszyscy będą wiedzieć, dokąd zmierza firma i umożliwi to wdrożenie odpowiednich szkoleń i systemów. O ile zmiana właściciela lub zarządu sama w sobie jest dużym przełomem, pociągającym za sobą rewolucję w codziennym prowadzeniu firmy, to negatywne skutki takiej zmiany można kontrolować i ograniczać” – podsumował, cytowany w komunikacie, Seweryn Dąbrowski z Deloitte.

Raport Deloitte powstał na podstawie odpowiedzi 268 liderów firm rodzinnych młodego pokolenia z regionu Europy, w tym z Polski, Bliskiego Wschodu i Afryki (EMEA).