We wtorek Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) podała wartości, jakie osiągnęły w czerwcu oraz w całym pierwszym półroczu 2017 dwa indeksy, obrazujące sytuację na krajowym rynku węgla energetycznego. Indeks PSCMI1 (z ang. Polish Steam Coal Market Index) wyraża ceny węgla dla tzw. energetyki zawodowej i przemysłowej (do produkcji energii elektrycznej), natomiast indeks PSCMI2 - dla ciepłowni przemysłowych i komunalnych (do wytwarzania ciepła). ARP oblicza miesięczne indeksy wspólnie z Towarową Giełdę Energii.

Wartość indeksu dla rynku energii elektrycznej wyniosła w czerwcu 208,45 zł za tonę, co oznacza jedynie nieznaczny spadek wobec wartości z maja, która wyniosła 208,64 zł. Mimo spadku wartości indeksu w przeliczeniu na tonę węgla, w ujęciu obrazującym wartość energetyczną tego surowca nastąpił wzrost, z 9,21 zł za gigadżul energii w maju do 9,30 zł za gigadżul w czerwcu.

Wartość, jaką energetyka i ciepłownictwo płacą za gigadżul energii uzyskanej z zakupionego węgla, jest innym, obok cen za tonę, miernikiem sytuacji na rynku węgla energetycznego. W maju br. poziom 9 zł za gigadżul został przekroczony po raz pierwszy od grudnia 2015 r.; w ostatnich miesiącach wskaźnik ten był stale na poziomie 8,5-8,9 zł za gigadżul – maj był pod tym względem przełomowy, a w czerwcu nastąpił dalszy, niewielki wzrost tego wskaźnika.

Według ARP, na miesięczne wyniki indeksu dla węgla energetycznego w czerwcu wpłynęło m.in. zmniejszenie produkcji energii elektrycznej w kraju. Pomimo utrzymujących się w czerwcu wysokich temperatur, ilość wytworzonej w Polsce energii spadła w odniesieniu do poprzedniego miesiąca o 2,8 proc. (do poziomu ponad 12,6 tys. gigawatogodzin), natomiast ilość energii wytworzonej z węgla kamiennego zmalała w stosunku do maja prawie o 4 proc. i w czerwcu wyniosła niewiele ponad 6 tys. gigawatogodzin.

Reklama

Natomiast wartość indeksu PSCMI2 dla ciepłowni i pozostałych odbiorców krajowych zmniejszyła się w czerwcu prawie o 4 proc. i wyniosła 223,54 zł za tonę (9,52 zł za gigadżul), wobec 232,42 zł za tonę w maju (9,86 zł za gigadżul). Jednak, pomimo znaczącego spadku w ujęciu miesięcznym, indeks ciepłowniczy wciąż jest wyższy niż rok temu o ponad 17 proc.

Z danych katowickiego oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu, który monitoruje sytuację w sektorze węgla kamiennego na potrzeby Ministerstwa Energii, wynika, że pierwsza połowa 2017 roku zakończyła się bardzo dobrymi notowaniami kwartalnymi polskich indeksów węglowych. W pierwszym kwartale br. indeks dla rynku wytwarzania energii elektrycznej wyniósł 199,05 zł za tonę, a w drugim kwartale wzrósł o ponad 3,5 proc., do 206,12 zł za tonę. W porównaniu do tego samego okresu zeszłego roku wartość tego indeksu wzrosła prawie o 6 proc.

Indeks węgla dla ciepłownictwa w pierwszym kwartale wyniósł 227,47 zł za tonę, by po kolejnych trzech miesiącach wzrosnąć do 234,38 zł za tonę (o 3 proc.). Porównując kwartalną wartość indeksu z cenami z drugiego kwartału ubiegłego roku, jest ona obecnie wyższa o ponad 19 proc.

Indeksy tworzone wspólnie przez ARP i TGE bazują na danych miesięcznych ex-post i wyrażają cenę zbytu węgla kamiennego w jakości dostosowanej do potrzeb odbiorców. Wyrażona w indeksach wartość to cena węgla netto "na wagonie" w punkcie załadunku - bez uwzględnienia podatku akcyzowego, kosztów ubezpieczenia oraz kosztów dostawy.

Analiza indeksów w ciągu ostatnich miesięcy wskazuje, że choć ceny węgla energetycznego są wyraźnie wyższe niż przed rokiem, nadal daleko im do rekordowego poziomu z pierwszych miesięcy 2012 roku, kiedy indeks obrazujący ceny węgla dla energetyki wynosił maksymalnie 283,61 zł, a dla ciepłownictwa 357,65 zł.

Indeksy rynku węgla energetycznego są także narzędziem umożliwiającym porównanie faktycznych cen węgla energetycznego w Polsce z międzynarodowymi cenami notowanymi w zachodnioeuropejskich portach ARA (Amsterdam, Rotterdam, Antwerpia). Na początku lipca za tonę węgla energetycznego o określonych parametrach kaloryczności (6000 kcal/kg) płacono tam ok. 81,5 USD. W przeliczeniu na dolary w czerwcu polski indeks PSCMI1 wyniósł niespełna 58 USD za tonę węgla, a PSCMI2 ponad 62 USD za tonę - bez kosztów transportu, podatków i innych obciążeń.

Polskie Indeksy Rynku Węgla Energetycznego to grupa wskaźników cen wzorcowego węgla energetycznego produkowanego przez krajowych producentów i sprzedawanego na krajowym rynku energetycznym oraz krajowym rynku ciepła. Wyznaczane są co miesiąc na podstawie danych przetwarzanych przez Agencję Rozwoju Przemysłu, przy współpracy Towarowej Giełdy Energii - obie instytucje wraz z Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk w Krakowie są współwłaścicielami metodologii obliczania indeksów.

W czerwcu 2017 r. produkcja węgla kamiennego w Polsce wyniosła - według danych katowickiego oddziału ARP – ok. 5,2 mln ton, wobec 5,5 mln ton w maju. Sprzedaż węgla w czerwcu sięgnęła 5,3 mln ton (wobec 5,6 mln ton w maju), a stan zapasów wynosił ok. 1,9 mln ton (wobec 2 mln ton w końcu maja). W końcu czerwca br. w górnictwie pracowało 81,7 tys. osób. (PAP)