Jak podaje CBOS, w badaniach realizowanych od 1996 do 2013 roku działania państwa wobec rodziny oceniane były jako dostateczne lub nawet niedostateczne. Postrzeganie polityki państwa wobec rodziny diametralnie zmieniło wprowadzenie programu Rodzina 500 plus.

Według autorów sondażu, niemal rok po wprowadzeniu programu Rodzina 500 plus dobrze lub nawet bardzo dobrze politykę państwa wobec rodziny oceniła ponad połowa badanych (52 proc.). Od tego czasu oceny polityki rodzinnej niewiele się już zmieniły: działania państwa w tej sferze docenia blisko połowa badanych (49 proc.).

Postrzeganie polityki państwa wobec rodziny zależy w głównej mierze od poglądów politycznych oraz religijności ankietowanych - dobrze ocenia je 72 proc. osób deklarujących prawicowe poglądy polityczne (w tym 20 proc. bardzo dobrze) i tylko 33 proc. ankietowanych identyfikujących się z lewicą. Wśród osób kilka razy w tygodniu uczestniczących w praktykach religijnych aprobata polityki wobec rodziny sięga 68 proc. (w tym 26 proc. ocenia ją bardzo dobrze), wśród niepraktykujących – 33 proc.

Najlepiej oceniają ją także mieszkańcy wsi (57 proc. ocen dobrych i bardzo dobrych), najmniej zadowoleni są mieszkańcy największych miast - 33 proc. ocen dobrych i bardzo dobrych. Poza tym, opinie o polityce państwa wobec rodziny różnicuje także korzystanie przez gospodarstwo domowe respondenta z programu Rodzina 500 plus. Lepiej niż przeciętnie działania rządu wobec rodziny oceniają osoby z gospodarstw domowych korzystających z tego programu, szczególnie tych, które otrzymują świadczenie wychowawcze na co najmniej dwoje dzieci. Najbardziej krytyczni w ocenach są badani mający dziecko w gospodarstwie domowym, ale nieotrzymujący na nie świadczenia.

Reklama

Zdaniem autorów sondażu, w ostatnich latach zmienił się sposób myślenia Polaków o polityce rodzinnej państwa. Jeszcze w ubiegłej dekadzie dominowało przekonanie, że państwo powinno wspierać tylko rodziny znajdujące się w trudnym położeniu materialnym. Od kilku lat przeważa pogląd, że wsparcie ze strony państwa powinno obejmować wszystkie rodziny wychowujące dzieci. O ile jednak przed wejściem w życie programu Rodzina 500 plus opinię tę podzielało 60 proc. badanych, o tyle obecnie istotnie mniej – 54 proc.

Opinie w tej kwestii różnicuje przede wszystkim posiadanie dzieci w gospodarstwie domowym. O ile badani z gospodarstw domowych z dziećmi w zdecydowanej większości (71 proc.) sądzą, że państwo powinno wpierać wszystkie rodziny wychowujące potomstwo, o tyle opinie respondentów z gospodarstw domowych bez dzieci są mniej jednoznaczne. Co więcej, nieco częściej są oni zdania, że państwo powinno wspierać tylko rodziny znajdujące w trudnej sytuacji materialnej (51 proc.).

Według CBOS, wśród trzech najbardziej przydatnych instrumentów wsparcia rodzin, mogących zachęcać do posiadania dzieci wymieniano kolejno: świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500 plus, pomoc dla młodych małżeństw w uzyskaniu mieszkania (np. poprzez tanie i dostępne kredyty lub realizację programu Mieszkanie plus) oraz ulgi podatkowe dla rodzin z dziećmi. Stosunkowo dużo osób wskazało też na potrzebę zagwarantowania lepszej dostępności żłobków i innych form opieki nad małymi dziećmi.

Z dość powszechną akceptacją społeczną spotykają się także wszystkie zapowiedziane przez rząd działania mające na celu wpieranie rodzin. 75 proc. ankietowanych popiera program Dobry Start, a 89 proc. ułatwienia dla matek–studentek. Poparcie dla tych zmian jest także w stosunkowo niedużym stopniu zróżnicowane; wszystkie proponowane rozwiązania budzą aprobatę we wszystkich uwzględnionych w analizach grupach społeczno-demograficznych.

Za najbardziej potrzebne rozwiązania spośród sześciu zapowiadanych uznawane są gwarancje najniższej emerytury dla matek co najmniej czworga dzieci oraz 300 zł na wyprawkę szkolną dla każdego ucznia. Za stosunkowo najmniej potrzebne – bony na sport i kulturę dla młodzieży.

Badanie "Aktualne problemy i wydarzenia" przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo w dniach 10–17 maja 2018 roku na liczącej 1121 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.(PAP)

autorka: Iwona Żurek