Ustawa o pracowniczych planach kapitałowych może być niezgodna z art. 32 konstytucji, który mówi o równości wobec prawa - wynika z opinii przedstawionej przez Rządowe Centrum Legislacji. Zdaniem ekspertów, konstytucję może naruszać m.in. uprzywilejowana pozycja PFR TFI i nierówny czas wejścia w życie ustawy.

W ocenie Rządowego Centrum Legislacji, nowy projekt ustawy, przedstawiony przez Ministerstwo Finansów pod koniec maja, nie uwzględnił pierwotnych uwag i zawiera przepisy, które "jako potencjalnie prowadzące do naruszenia zasady równego traktowania, mogą budzić wątpliwości w kontekście zasady wyrażonej w art. 32 Konstytucji RP".

Artykuł ten stanowi, że "Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne" oraz że "Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny".

Wątpliwości prawników RCL budzi min. uprzywilejowana pozycja PFR TFI, który według przepisów ustawy uzyskuje status "wyznaczonej instytucji finansowej" bez konieczności uzyskania wpisu do ewidencji PPK i statusu uczestniczącej w PPK instytucji finansowej tak jak pozostałe TFI. Zwracają oni również uwagę, że mimo braku konieczności spełnienia wymogów doświadczenia i wysokości kapitału zakładowego, PFR TFI będzie miał "dalej idące uprawnienia niż pozostałe instytucje finansowe" np. przejmowanie zarządzania funduszem inwestycyjnym, w przypadku gdy dotychczas nim zarządzające TFI zostanie usunięte z ewidencji PPK.

Wśród pozostałych zapisów, które potencjalnie naruszają art. 32 RCL wymienia późniejszy termin wejścia rozwiązań w życie w jednostkach sektora finansów publicznych (1 lipca 2020 r. - PAP) oraz wyłączenie z wpłaty powitalnej w wysokości 250 zł uczestników, w imieniu których umowę o prowadzenie PPK zawarto po dniu 31 grudnia 2020 r. Ich zdaniem, konstytucję może naruszać też przyznanie prawa do wnoszenia pozwów zbiorowych w sprawach wynikających z umów o zarządzanie PPK i umów o prowadzenie PPK, podczas gdy w przepisach dot. IKE, IKZE i PPE takiej możliwości nie ma.

Reklama

RCL zaznaczył, że "odstępstwa od równego traktowania przez prawo sytuacji podobnych są dopuszczalne, ale pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek", a te nie zostały przedstawione.

Zgodnie z projektem program ma być wprowadzany etapowo. Firmy zatrudniające co najmniej 250 osób miałyby tworzyć PPK od 1 stycznia 2019 r.; zatrudniające co najmniej 50 osób - od 1 lipca 2019 r.; zatrudniające co najmniej 20 osób – od 1 stycznia 2020 r.; zatrudniające co najmniej 1 osobę – od 1 lipca 2020 r.

Minister finansów Teresa Czerwińska powiedziała jednak pod koniec maja, że ze względu na potrzebę dłuższego vacatio legis, PPK powinny wejść w życie 1 lipca 2019 r. Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju, powiedział zaś w czerwcu, że nawet wejście w życie ustawy pod koniec 2019 r. wymagałoby "ekspresowego tempa".