>>> Czytaj też: "NBP będzie sprzedawał monety kolekcjonerskie na aukcji internetowej"

Angielski historyk Michael Foot w książce "Sześć twarzy odwagi" określił Pileckiego jako jedną z sześciu najwybitniejszych postaci europejskiego ruchu oporu w latach drugiej wojny światowej. Urodzony w 1901 roku Pilecki brał udział w wojnie z bolszewikami, walczył też w kampanii wrześniowej. Był jednym z organizatorów polskiego podziemia podczas okupacji. W 1940 roku Pilecki przedstawił swoim przełożonym plan przedostania się do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, w celu zebrania od wewnątrz informacji wywiadowczych na temat jego funkcjonowania i zorganizowania ruchu oporu. W tym czasie niewiele było wiadomo o warunkach panujących w obozie.

19 września 1940 podczas łapanki Pilecki pozwolił aresztować się Niemcom i trafił do Auschwitz. Jako Tomasz Serafiński był głównym organizatorem konspiracji w obozie. Celem założonej przez niego organizacji było przekazywanie współwięźniom wiadomości z zewnątrz obozu, zdobywanie żywności i odzieży. W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 Pilecki zdołał uciec z obozu wraz z dwoma współwięźniami.

Pilecki walczył w Powstaniu Warszawskim, potem trafił do niewoli niemieckiej, a stamtąd - do 2 Korpusu Polskiego. W październiku 1945 r., na osobisty rozkaz generała Andersa, Pilecki wrócił do Polski, by prowadzić działalność wywiadowczą na rzecz 2 Korpusu. Zbierał informacje o żołnierzach AK, którzy byli więzieni w obozach NKWD i nie zareagował na rozkaz Andersa, polecający mu opuszczenie Polski w związku z zagrożeniem aresztowaniem.

Reklama

Pilecki został aresztowany 8 maja 1947 r. Oskarżono go o działalność wywiadowczą na rzecz rządu RP na emigracji. 15 maja 1948 roku rotmistrz został skazany na karę śmierci i wkrótce stracony. Wyrok wykonano w więzieniu mokotowskim na Rakowieckiej, poprzez strzał w tył głowy.

Po roku 1990, kiedy rozpoczęły się działania mające na celu rehabilitację Witolda Pileckiego, wiele osób oraz instytucji zaangażowało się w uczczenie jego pamięci. Wiele szkół przyjęło go za swojego patrona, w Oświęcimiu jego imieniem nazwano osiedle, w Białymstoku i w Warszawie ulicę, a w Opolu rondo. We wrześniu 2008 roku w Wieluniu odsłonięto jego pomnik.

>>> Czytaj też: "Wrzesień 1939 r. na monetach NBP"