Miniony rok był okresem ożywienia dla większości gigantów listy TOP 500 CEE. Poprawa sytuacji makroekonomicznej spowodowała wzrost gospodarczy z 1,3 proc. w 2013 r. do 2,5 proc. w 2014 r. Lepsze otoczenie ekonomiczne okazało się zdecydowanie sprzyjającym dla rozwoju przedsiębiorstw. Największe firmy w Europie Środkowo-Wschodniej wygenerowały w 2014 r. obroty w wysokości 572 mld EUR, co stanowiło ponad połowę łącznego nominalnego PKB gospodarek CEE. Tak dobre wyniki potwierdzają, jak silnym motorem napędowym regionu są firmy z pięćsetki.
Zgodnie z naszymi prognozami kluczową rolę w poprawiających się wynikach przedsiębiorstw i rozwoju regionu odegrała konsumpcja gospodarstw domowych. Niewątpliwy wpływ na nią miał spadek bezrobocia, co widać w rosnącym zatrudnieniu przedsiębiorstw sklasyfikowanych w rankingu. Zwiększyły one liczbę pracowników o 1,7 proc. w stosunku do roku 2013.
Znakomite obroty zanotowały spółki operujące w Czechach (+ 7,8 proc.), na Węgrzech (+ 5,6 proc.) oraz w Rumunii (+ 4,3%). Sankcje wprowadzone przez Rosję odbiły się za to przede wszystkim na wynikach przedsiębiorstw działających na Łotwie (-10,4 proc.) i w Estonii (-11,7 proc.).
Choć miniony rok dał się szczególnie we znaki przedsiębiorstwom działającym w branży paliwowej, nadal stanowiły one jednak największą grupą firm w zestawieniu – należy do niej 105 firm i niemal 30 proc. całkowitych obrotów. W drugiej połowie 2014 r. obroty przedsiębiorstw paliwowych drastycznie spadły (-3,9 proc.), co szybko przełożyło się także na zwolnienia pracowników o -2,1 proc.
Niezwykle dynamiczny rozwój zanotowała za to branża motoryzacyjna. Dynamika sprzedaży w sektorze auto-moto wspierana była również rosnącym zapotrzebowaniem na flotę w przedsiębiorstwach, które notowały wyższy popyt na produkty i usługi. Przychody 86 największych firm motoryzacyjnych notowanych w rankingu wzrosły o +10,6 proc. (do 101 mld EUR), a ich zyski w 2014 r. poszybowały w górę (+76,2 proc.). Co ciekawe, w tym sektorze pojawiło się najwięcej nowicjuszy, w tegorocznym zestawianiu jest ich aż 15.
Polska kolejny rok z rządu przewodzi na liście rankingowej. Nasz kraj reprezentowany jest przez 176 przedsiębiorstw, które odpowiadają za 40 proc. łącznych obrotów pięćsetki. Wartość przychodów rodzimych firm wzrosła w 2014 r. o 1,3 proc. w porównaniu z rokiem 2013.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że jesteśmy także wiodącym pracodawcą w Europie Środkowo-Wschodniej (blisko 9 proc.). W stosunku do 2013 r. ubiegły rok przyniósł zwiększenie zatrudnienia o 2,5 proc. Wzrost jest w głównej mierze wynikiem pozytywnych zmian w sektorze handlu detalicznego i hurtowego.
A jak zapowiada się przyszłoroczny ranking? Rok 2015 przynosi kontynuację dobrych perspektyw dla firm regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Otoczenie makroekonomiczne, ze średnim wzrostem gospodarczym w regionie 2,8 proc. (według prognoz Coface) nadal będzie sprzyjać działalności biznesowej, zwłaszcza w przypadku największych firm. Jednak poprawa sytuacji wewnętrznej nie niweluje negatywnego wpływu zawirowań na rynkach światowych na gospodarki regionu. Z bieżących czynników ryzyka należy z pewnością uwzględnić spowolnienie w gospodarce Chin, które wpływa na globalne ceny surowców, ale także na sytuację w strefie euro. Tym samym już teraz możemy założyć, że zmieniające się warunki rynkowe w 2015 r. i skuteczna umiejętność dostosowania działalności biznesowej, będą skutkować wieloma przetasowaniami w przyszłorocznym rankingu.
