Rozporządzenie może zasadniczo zmienić sytuację kas, ponieważ określa m.in. sposób wyceny aktywów. W obecnej formie powoduje, że SKOK-i notują straty, w niektórych wprowadzeni zostali zarządcy komisaryczni, a kilka upadło. Przedstawiciele SKOK wielokrotnie powtarzali, że to właśnie zasady rachunkowości i częste ich zmiany utrudniają funkcjonowanie i są przyczyną słabych wyników.
„Uwagi dotyczące funkcjonowania i praktyki rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych oraz jego adekwatności w zakresie zasad rachunkowości zgłosiła do Ministerstwa Finansów Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa” – przyznaje resort finansów, zastrzegając, że część propozycji nie została uwzględniona. Z dokumentów udostępnionych przez ministerstwo wynika, że o złagodzenie rozporządzenia Kasa Krajowa zwróciła się do ministra Pawła Szałamachy dwa dni po powołaniu rządu Beaty Szydło. Szef Krajowej SKOK Rafał Matusiak prosił o pilne powołanie zespołu roboczego, który miałby przygotować projekt zmian w przepisach. I dołączył gotowy projekt opracowany przez Kasę Krajową. W dużej części pokrywa się on z tym, co pod koniec stycznia przedstawił resort. Na początku grudnia reprezentanci Kasy Krajowej spotkali się jeszcze w sprawie propozycji zmian z ministrem.
Andrzej Dunajski, rzecznik Kasy Krajowej powiedział wczoraj DGP, że projekt rozporządzenia nie został napisany w Kasie Krajowej.
Zastrzeżenia do projektu zgłosiły Komisja Nadzoru Finansowego i Narodowy Bank Polski. - - Wyraziliśmy swoją krytyczną opinię do pierwszego projektu. W jednej z kas, w których wprowadziliśmy zarząd komisaryczny dzięki zmianie w rozporządzeniu kasa niewypłacalna zamieniłaby się w teoretycznie wypłacalną, i to bez żadnego przepływu środków – mówi DGP Andrzej Jakubiak, przewodniczący KNF.
„Propozycje zmian zgłaszanych przez KSKOK tylko w niewielkiej części znalazły odzwierciedlenie w projekcie rozporządzenia. MF nie uwzględniło sugestii, które dotyczyły fundamentalnych zmian, jak choćby ujęcia i wyceny skryptów dłużnych uzyskanych w zamian za wytransferowane ze SKOK portfele kredytów i pożyczek, odejścia od stosowania efektywnej stopy procentowej czy podejścia do uznawania należności za nieściągalne w przypadku braku wiarygodnych informacji na temat spłacalności należności. Uznano bowiem, że naruszają one podstawowe zasady rachunkowości” – tak resort finansów wyjaśnia kwestię skorzystania z propozycji zmian w rachunkowości spółdzielczych kas, jakie w listopadzie przedstawiła Kasa Krajowa SKOK.
Ale te, które wykorzystano, były kopią albo tylko lekko zmodyfikowanymi zapisami, jakie znalazły się w piśmie szefa Krajowej SKOK do ministra finansów Pawła Szałamachy z listopada ub.r. Do istotnych wyjątków należy planowany moment wejścia w życie nowych przepisów: Kasa Krajowa chciała, by stało się to z początkiem tego roku tak, by można je zastosować do sprawozdań finansowych na koniec 2015 r. Resort zdecydował, że rozporządzenie zacznie obowiązywać rok później.
Projekt w wersji przedstawionej przez resort finansów spotkał się z krytyką innych instytucji, które odpowiadają za stabilność sektora finansowego. – Należy rozważyć, czy proponowane zmiany nie są zbyt głębokie i przedwczesne – zwracał uwagę w trakcie konsultacji Piotr Wiesiołek, wiceprezes Narodowego Banku Polskiego.
Liczne uwagi zgłosiła Komisja Nadzoru Finansowego. Jej szefa zaniepokoiła np. propozycja, by wyceny aktywów trzeba było dokonywać tylko w dorocznym sprawozdaniu finansowym. – Komisja może mieć informacje o trudnej sytuacji kasy z półtorarocznym opóźnieniem – napisał w opinii do pierwotnej wersji projektu Andrzej Jakubiak, przewodniczący KNF. Sprzeciwiał się także proponowanej rezygnacji z uwzględniania oceny sytuacji dłużników osób fizycznych jako elementu klasyfikacji kredytów. Wskazywał także na możliwe konsekwencje wprowadzenia zasady, że koszty powiązane z przychodami, które są rozliczane w czasie (np. prowizje od udzielanych kredytów czy składki ubezpieczeniowe), również byłyby rozliczane w taki sposób: – Wprowadzenie tej definicji da możliwość rozliczania w czasie kosztów wewnętrznych, np. wynagrodzeń pracowników, kosztów usług obcych z tytułu czynszów za wynajem lokali, kosztów zużycia materiałów i energii – stwierdził szef KNF. Konsekwencją byłaby poprawa wyników SKOK-ów. Powód: mogłyby wykazywać niższe koszty działania niż obecnie.
Na początku marca w resorcie finansów odbyła się tzw. konferencja uzgodnieniowa w sprawie projektu. „W trakcie konferencji część propozycji, które potencjalnie mogłyby wywoływać skutki finansowe dla SKOK-ów, została z projektu wycofana” – podano w raporcie z konsultacji.
Jakie byłyby skutki wejścia w życie nowych przepisów – tego na razie nie wiadomo. Według szefa KNF w jednej z kas z zarządcą komisarycznym, czyli takich, których sytuacja jest najtrudniejsza, zmiana rozporządzenia w pierwotnej wersji skutkowałaby tym, że SKOK miałby już nie ujemne, ale dodatnie fundusze własne. – Podzieliliśmy się tą informacją z Ministerstwem Finansów, które poprosiło nas, żebyśmy – w trybie ankiety – przedstawili szacunki wpływu zmian na pozostałe kasy. Trwa liczenie przez poszczególne kasy, jaki byłby wpływ zmian – mówi w rozmowie z DGP kierujący nadzorem Andrzej Jakubiak.
O szacunki zapytaliśmy również Kasę Krajową. – Po wejściu w życie tego rozporządzenia sytuacja finansowa kas powinna ulegać stopniowej poprawie. Dokładne dane poznamy post factum i wtedy będzie najlepszy czas na podsumowanie – odpowiada Andrzej Dunajski, rzecznik Krajowej SKOK.
„KSKOK od lat aktywnie uczestniczy w pracach dotyczących rozwiązań legislacyjnych dotyczących SKOK, kierując pisma do MF. W dokumentach adresowanych do poprzednich ministrów finansów przedstawiano m.in. propozycje gotowych zapisów do rozporządzeń, które znajdowały następnie odzwierciedlenie w przyjętych regulacjach (m.in. w rozporządzeniu z 17 września 2013 r.)” – zaznacza biuro prasowe resortu finansów.
>>> Czytaj też: SKOK Polska zawieszony. Powodem głęboka niewypłacalność
