Bardzo dobra koniunktura na rynku deweloperskim, oznacza dodatkowe wpływy dla fiskusa. Szacunkowe dane NBP wskazują, że od stycznia do grudnia 2015 r. na siedmiu największych rynkach pierwotnych (Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Gdynia) zostały sprzedane nowe mieszkania o łącznej wartości 19,2 mld zł.
ikona lupy />
Inne

Wiodące rynki deweloperskie generują około 75% obrotu nowymi lokalami i domami w Polsce. Po przyjęciu takiego założenia można obliczyć, że na podatku VAT od sprzedaży nieruchomości deweloperskich fiskus zarobił o 0,4 mld zł więcej niż rok wcześniej (2,1 mld zł zamiast 1,7 mld zł). Dodatkowe wpływy podatkowe były też związane m.in. z zakupem materiałów wykończeniowych i budowlanych, mebli oraz artykułów gospodarstwa domowego.

Podatek VAT powiększa cenę nowego lokalu o 300 zł/mkw. - 600 zł/mkw.

W Polsce obowiązują dwie stawki podatku VAT od nowych lokali i domów, robót budowlanych oraz materiałów budowlanych (8%/23%). Tym niemniej, do szacowania wpływów podatkowych ze sprzedaży mieszkań objętych tzw. społecznym programem mieszkaniowym, można używać tylko pierwszej wartości. Podstawowa stawka (23%) dotyczy jedynie:

Reklama

 nadwyżki powierzchni użytkowej nowych lokali ponad 150 mkw.
 nadwyżki powierzchni użytkowej nowych domów ponad 300 mkw.

Nieruchomości dla których stosuje się wyższą stawkę podatkową (23%), mają minimalne znaczenie na krajowym rynku pierwotnym. Według danych portalu RynekPierwotny.pl, mieszkania o powierzchni przekraczającej 150 mkw. stanowią tylko 0,24% całej oferty krajowych deweloperów. Analogiczny wynik dla domów większych niż 300 mkw. to jedynie 0,02%.

Poniższy wykres prezentuje ceny mieszkań w siedmiu miastach analizowanych przez NBP (Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Gdynia). Osoby kupujące nowy lokal mieszkalny na jednym z tych siedmiu głównych rynków, przeciętnie płacą podatek VAT wynoszący od 351 zł/mkw. (Łódź) do 566 zł/mkw. (Warszawa). Rezygnacja z naliczania VAT-u za nowe mieszkania, dość znacząco poprawiłaby dostępność cenową metrażu. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że po ewentualnym zwolnieniu nowych lokali z VAT-u, obniżka cen 1 mkw. byłaby mniejsza od równowartości podatku wcześniej płaconego przez klientów. W warunkach dobrej koniunktury na rynku, sporą część różnicy cenowej prawdopodobnie „przechwyciliby” deweloperzy.

ikona lupy />
Inne

Nowe lokale nie są opodatkowane VAT-em m.in. w Niemczech i Szwecji …

Konsumenci wybierający ofertę krajowych deweloperów, mogą narzekać na to, że podatek VAT stanowi 8% ceny netto mieszkania. Stawki obowiązujące w Polsce, nie są jednak bardzo wysokie na tle innych krajów Unii Europejskiej (patrz poniższa tabela). Jeszcze niedawno, najwyższy VAT od nowych lokali i domów płacili Węgrzy (27%). W ramach czteroletniego okresu przejściowego (1 styczeń 2016 r. - 31 grudzień 2019 r.) ta stawka została jednak obniżona do 5% (dla lokali < 150 mkw. i domów < 300 mkw.). Później podatek VAT dotyczący popularnych nieruchomości deweloperskich, znów ma wrócić do poziomu 27%. W 2016 r. niewiele niższą stawkę stosuje Chorwacja (25%) oraz Dania (25%). U naszych południowych sąsiadów, podatek VAT stanowi 21% ceny netto nowego mieszkania (Czechy) oraz 20% (Słowacja). Nowe budownictwo mieszkaniowe jest szczególnie preferowane za zachodnią granicą Polski (patrz poniższe zestawienie). Niemcy to jeden z nielicznych krajów Unii Europejskiej, w których sprzedaż lokali i domów przez dewelopera podlega zwolnieniu z VAT-u (bez dodatkowych kryteriów dotyczących np. metrażu). Podobne rozwiązanie obecnie stosuje się w Finlandii, Szwecji, Portugalii i na Malcie.

W obecnej sytuacji budżetowej raczej trudno liczyć na to, że rząd obniży stawkę podatku VAT od nowych lokali i domów. Rządzący mogą jednak w inny sposób wpłynąć na ceny nowych mieszkań. Uproszczenie procedur związanych z pozwoleniami na realizację projektów deweloperskich, mogłoby mieć większy wpływ na ceny lokali oraz domów, niż obniżka podatku VAT o połowę. Ostrożne szacunki wskazują, że koszt długotrwałego załatwiania formalności i wstrzymywania budowy, podwyższa cenę sprzedaży nowych lokali i domów o 5% - 10%.