"Archiwa państwowe gromadzą przede wszystkim dokumentację wytwarzaną przez podmioty publiczne. Jednak aby udokumentować całość życia społecznego niezbędna jest dokumentacja wytwarzana przez instytucje niepubliczne i osoby prywatne. Tę gromadzą archiwa społeczne i ich działalność od tego roku wspieramy także finansowo" – powiedział w środę naczelny dyrektor Archiwów Państwowych Wojciech Woźniak.
Przypomniał też, że dzięki zmianom w ustawie archiwalnej wprowadzonym jesienią 2015 r. naczelny dyrektor Archiwów Państwowych uzyskał uprawnienie do przydzielania dotacji podmiotom prowadzącym archiwa społeczne, najczęściej organizacjom pozarządowym. "W ten sposób możemy wspierać te organizacje, które swoją aktywnością dopełniają działalność archiwów państwowych i pomagają zachować pamięć o naszej wspólnej przeszłości" - podkreślił Woźniak.
Dotacje na łączną sumę 391 438 zł zostały przyznane ośmiu organizacjom ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach konkursu prowadzonego przez naczelnego dyrektora Archiwów Państwowych.
"Dofinansowanie otrzymał m.in. projekt digitalizacji jednego z najcenniejszych zbiorów Ośrodka KARTA - Archiwum Wschodniego, na który składają się gromadzone od 1987 r. relacje i wspomnienia dotyczące historii Kresów Wschodnich II RP, losów obywateli polskich w ZSRR oraz przesiedleń po II wojnie światowej" - poinformowała PAP Anna Belka z Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.
Dotację otrzymała także Fundacja Archeologii Fotografii, której projekt przewiduje opracowanie oraz digitalizację i udostępnienie online blisko 3 tys. fotografii Zofii Chomętowskiej, wykonanych przez wybitną artystkę w latach 1928-1946 w regionie rodzinnego Polesia i w Warszawie. Wsparcie uzyskał również projekt Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej zakładający m.in. stworzenie internetowych serwisów prezentujących harcerską prasę i znaczki poczty podziemnej z lat 80. XX w.
Dotacje obejmą także prace związane z digitalizacją "Kartoteki osobowej emigracji polskiej" (Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Emigracji) i ksiąg stanu cywilnego parafii ormiańskokatolickich z dawnych Kresów Wschodnich RP (Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich), digitalizacją i publikacją w portalu Biblioteki Kolekcji Prywatnych zbioru wspomnień i fotografii dotyczących Wąbrzeźna (Międzynarodowe Centrum Zarządzania Informacją ICIMS) oraz udostępnieniem w internecie wywiadów, nagrań i fotografii ukazujących dawne zwyczaje i rękodzieło Dolnego Śląska, zgromadzonych przez wrocławską Fundację Ważka.
Archiwa Państwowe podają, że pieniądze są przyznane w drugim w tym roku konkursie mającym na celu wsparcie działań społecznych na rzecz zachowania i upowszechniania dostępu do źródeł historycznych. W efekcie pierwszego konkursu, ogłoszonego na początku 2016 r., z dotacji na łączną kwotę 900 tys. zł. skorzystało 27 organizacji.
Archiwum społeczne - jak podaje m.in. Fundacja Ośrodek KARTA, która od lat gromadzi i udostępnia dokumentację ważną dla polskiej pamięci narodowej - powstaje w efekcie celowej oddolnej działalności obywatelskiej. Jego główną misją jest aktywne działanie na rzecz ratowania i ochrony dziedzictwa kulturowego, a celem – pozyskiwanie, zabezpieczanie, opracowanie i udostępnianie materiałów wchodzących w skład niepaństwowego zasobu archiwalnego. (PAP)
