Firmy, które wciąż działają w Rosji, ryzykują nie tylko bojkot na międzynarodowym rynku, ale i odium „przyjaciół Putina”. Może to długofalowo odbić się na ich zyskach. Prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys stwierdził, że Rosja otrzymała potężny cios w sektor finansowy – koszty sankcji i ograniczeń w dostawach przełożą się na recesję rzędu 10-15 proc. W ocenie szefa PFR, w odpowiedzi na rosyjską agresję wobec Ukrainy: „Zachód zareagował szybko – jeżeli chodzi o gospodarkę – zadał Rosji bezprecedensowy cios”.
Krytyka wobec firm, które zostały w Rosji, przybiera na sile. Z międzynarodowym bojkotem musi się mierzyć francuska Grupa Adeo (Asscoiate Familiale Mulliez), do której należy Leroy Merlin oraz Auchan. Budowlana sieć sklepów Leroy Merlin ogłosiła 24 marca, że podjęła decyzję o wstrzymaniu dalszych inwestycji tej marki w Rosji. Z kolei Decathlon poinformował 29 marca, że zawiesza swoją działalność w tym kraju, jednak jako powód podała problemy związane z brakiem dostaw na skutek międzynarodowych sankcji. Decathlon podał w komunikacie, że „warunki dostaw nie są już spełniane, aby kontynuować działalność w Rosji w związku z respektowaniem sankcji międzynarodowych”. Decathlon precyzuje, że będzie nadal wspierać „2500 rosyjskich członków zespołu, z których niektórzy są zaangażowani w działalność firmy od 2006 roku”.
Zwłaszcza Leroy Merlin spotkał się z potępieniem po tym, jak firma w liście do partnerów handlowych oświadczyła, że zamierza wypełnić lukę po konkurentach, którzy wycofali się z rynku rosyjskiego. Po masowej krytyce i wzywaniu do bojkotu, polskie przedstawicielstwo wystosowało oświadczenie: „Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom, zarówno naszych pracowników, jak i klientów, Zarząd Leroy Merlin Polska podjął decyzję o wstrzymaniu współpracy z dostawcami z Rosji i Białorusi. Dotychczasowa współpraca miała charakter marginalny, jednakże powyższa decyzja ma dla nas wymiar symboliczny. Najlepszą rzeczą jaką możemy w tej chwili zrobić to okazać solidarność z ofiarami tego konfliktu oraz przeznaczyć realne i materialne wsparcie wszystkim poszkodowanym”. Leroy Merlin Polska zobowiązała się do przekazania 4,5 mln złotych na wsparcie obywateli Ukrainy, a dochód ze sprzedaży produktów pochodzenia białoruskiego bądź rosyjskiego, które jeszcze znajdują się na półkach sklepowych, będzie w całości przekazany na rzecz potrzebujących w Polsce i w Ukrainie.
Auchan Polska zapewnia, że agresja Rosji na Ukrainę nie jest mu obojętna i odsyła do centrali we Francji: „Sieć reaguje na bieżące potrzeby pracowników ukraińskich zatrudnionych w Auchan Polska, jak i pracowników Auchan Ukraina przybywających do Polski wraz ze swoimi Rodzinami. Wspiera również centra pomocy humanitarnej dla uchodźców z Ukrainy”.
Lorenz – producent przekąsek i chipsów takich jak Crunchips – otworzył kolejne linie produkcyjne w mieście Kiriszy. Jak podaje polskie przedstawicielstwo firmy Lorenz, oddział w Rosji jest niezależną spółką: „W obecnej sytuacji wstrzymaliśmy już dalsze planowane inwestycje w Rosji. Ponadto możemy zapewnić: żadna z naszych marek w Polsce nie pochodzi z produkcji w Rosji. Nie pozyskujemy stamtąd również żadnych surowców. Ponadto nie produkujemy już towarów z przeznaczeniem na rynek rosyjski”.
Firmy farmaceutyczne na „liście wstydu”
Profesor Jeffrey Sonnenfeld oraz jego zespół badawczy z Uniwersytetu Yale przygotowali „Listę wstydu”, czyli firmy, które nadal operują na rosyjskim rynku. Lista ta jest aktualizowana, gdyż wiele firm – mimo wcześniejszych oświadczeń, że będą kontynuowały działalność w Rosji – ugięły się pod krytyką i zawieszają produkcje oraz inwestycje. To np. WeWork, firma udostępniająca powierzchnię coworkingową. McDonald’s, Starbucks i Coca-Cola ogłosiły wstrzymanie sprzedaży.
Linie lotnicze, producenci samochodów, banki i giganci technologiczni – już ponad 600 firm – są wśród przedsiębiorstw, które ograniczają działalność lub głośno mówią o wycofaniu się z Rosji. Jednak producenci leków, sprzętu medycznego i firmy z sektora opieki zdrowotnej, które są zwolnione z sankcji amerykańskich i europejskich, twierdzą, że Rosjanie potrzebują dostępu do leków i sprzętu medycznego. Firmy te utrzymują, że międzynarodowe prawo humanitarne wymaga od nich utrzymania otwartych łańcuchów dostaw.
Firma Johnson&Johnson, której biura znajdują się w Moskwie, Nowosybirsku, Sankt Petersburgu i Jekaterynburgu, w swoim oświadczeniu napisała: „Pozostajemy zaangażowani w dostarczanie niezbędnych produktów zdrowotnych potrzebującym na Ukrainie, w Rosji i w regionie, zgodnie z obowiązującymi sankcjami i dostosowując się do szybko zmieniającej się sytuacji na miejscu”. Firmy farmaceutyczne, które twierdzą, że muszą kontynuować produkcję leków w Rosji ze względów humanitarnych, „w najlepszym wypadku postępują niewłaściwie, w średnim – cynicznie, a w najgorszym – wręcz żałośnie próbują wprowadzić w błąd” – skomentował to oświadczenie Jeffrey Sonnenfeld.
Pfizer, Johnson&Johnson, Novartis i Abbott to jedni z producentów leków, którzy wytwarzają leki farmaceutyczne w zakładach w Sankt Petersburgu i innych miejscach w kraju, a następnie sprzedają je jako markowe generyki lub pod rosyjskimi markami. Dyrektor generalny Pfizera, Albert Bourla, powiedział serwisowi CBS, że gigant farmaceutyczny nie zamierza dokonywać dalszych inwestycji w Rosji, ale też nie zerwie z nią więzi, jak to czynią międzynarodowe firmy z innych branż.
Na tworzonej przez Sonnenfelda „liście wstydu” znajduje się także Polpharma i AstraZeneca, firmy te zostały sklasyfikowane przez badaczy z Yale jako "kupujące sobie czas" - nie wycofały się z rosyjskiego rynku, ale wstrzymały inwestycje.
Oto „lista wstydu” firm, które nadal działają w Rosji
Przygotowana przez Jeffrey'a Sonnenfelda i jego zespół badawczy z Yale Chief Executive Leadership Institute - stan na dzień 27.06.2022
Lista firm, które odmówiły ograniczenia skali swojej działalności w Rosji:
- Acerinox
- Agrana
- Agricultural Bank of China
- Aimbridge | Interstate Hotels
- Air China
- Air Serbia
- Alibaba
- Align Technology
- Alpina Žiri
- Alumil
- Anadolu Efes
- ANT Group
- Anta Sports
- Antal
- AnyDesk Software
- Ariston Group
- Asics
- Auchan-Retail
- AVL
- B. Braun
- Babolat
- Bajaj Auto
- Bekaert
- Benetton
- Bharat Petroleum (BPCL)
- Binbit
- Boggi
- Bonduelle
- BPW
- Buzzi Unicem
- Cadence
- Calzedonia
- Camille Albane
- CANPACK
- Carl's Jr. | CLK
- Cham Wings
- Charoen Pokphand Foods
- Check Point Software
- China Communications Construction Company
- China Construction Bank
- China Life Insurance Company
- China Minmetals
- China Mobile
- China National Petroleum Corporation
- China Railway Construction Corporation
- China Railway Engineering Corporation
- China State Construction Engineering
- China State Railway Group Company
- China United Network Communications
- Chipita
- Clarins
- CLINTON
- Cloudflare
- Coal India
- Cofix Coffee
- Colin's
- Corendon Airlines
- Covestro
- Cremonini Group
- De Cecco
- Deep in Russia
- Dessange International
- Didi
- Diesel
- Doka
- Dr Reddys Labs
- Duol
- Egger
- Egyptair
- ELA Container
- ElvalHalcor
- Emirates Airlines
- EMS-Chemie
- Etam
- Etihad Airways
- Eutelsat
- Faurecia
- FAW Group
- Fenzi Group
- Fischer Sports
- Fleetcor
- Fluidra
- Fondital
- Foraco
- Forever Living Products
- Freedom Holding
- Fresenius
- Frigoglass
- Fujifilm
- Gedeon Richter
- Geoplin
- Giorgio Armani
- Global Fashion Group
- Globus
- Gorenje
- Groupe Le Duff
- Groupe Savencia
- Grupo Borges | ITLV
- Grupo Fuertes
- Haier
- Hampidjan
- Hard Rock Café
- HeidelbergCement
- Heliski Russia
- Hengli Group
- Heraeus
- Herend
- Hindalco
- Hoffmann Group
- Honor
- Huntsman Corporation
- Ideal Molde
- Indian Oil Corporation
- Industrial Bank (China)
- International Baccalaureate Organization
- International Paper
- IQVIA
- Itochu
- JD.com
- JDE Peet's
- Jean Cacharel
- JSW Steel
- Kemin
- Kidzania
- KION Group
- Kleemann
- Knarr Maritime
- Koch Industries
- Kotanyi
- Koton
- Krka
- Kronospan
- Kweichow Moutai
- La Redoute
- Lacoste
- LACTALIS
- Larsen & Toubro
- Legrand
- Lemken
- Leptos Estates
- Leroy Merlin
- Letique Cosmetics
- Liebherr
- LiSEC
- Luka Koper
- Mahindra & Mahindra
- Mahle
- Makita
- Makrochem SA
- Match Group
- Maxam
- Medtronic
- Micro-Star International Co. (MSi)
- Mitsubishi Heavy Industries
- Mitsui
- Mizuho Financial Group
- Mod's Hair
- MOLGroup
- MSU S.A.
- New Yorker Marketing & Media GmbH
- Nippon Telegraph and Telephone Corporation
- NIS Serbia
- NTT Data
- Oasis Logistics Corp
- OBO Bettermann
- OCSiAl
- OKI
- ONGC
- Oppo
- Orano
- Paccar
- Patreon
- Pegasus
- Perfetti Van Melle
- Philips
- Pidilite Ind
- Plastika Kritis
- Poly Real Estate
- Posco
- PowerChina
- Projahn
- Provalliance Group (Jean Louis David)
- Qatar Airways
- Quicksilver
- Raba
- Rabe Moden
- Raiffeisen Bank International
- Remondis
- Riko
- Riot Games
- Royal Swinkels Family Brewers
- Russia Fachspedition Dr. Lassmann
- SAIC Motor
- Sanatmetal
- Sany Heavy Industries
- Sarantis
- Sbarro Pizza
- Schoeller Bleckmann
- Semiconductor Manufacturing International Corporation
- SGS
- Shanghai Fosun Pharmaceutical
- Siemens Healthineers
- Signet Armorite
- Sika
- Sisecam
- SMC
- Société Bic
- Stada Arzneimittel
- State Grid Corporation of China
- Storck
- Stryker
- Sun Pharma
- SWISS KRONO
- Syngenta
- Synopsys
- Sæplast
- Talgo
- Tencent
- Tenneco
- TEPCO
- Teva
- TGI Friday's
- The China Coal Transportation and Distribution Association
- Titan International
- Tom Ford
- Tupperware
- Turkish Airlines
- UniCredit
- Uzbekistan Airways
- Valeo
- Valve
- Vanke
- Veolia
- Vinci SA
- Vivo
- Wanhua Chemical Group
- Wienerberger
- WIKA
- Wolffkran
- Xibao Metallurgy Materials Group
- Yazaki
- Yokogawa
- Zepter
- Zimmer Biomet
- ZTE
- Zwack