Hedging to technika inwestycyjna, która:
- umożliwia Ci ochronę nabytych aktywów przed nagłymi i nieoczekiwanymi stratami;
- zapewnia Ci zwiększoną elastyczność, dzięki której możesz utrzymywać pozycje nawet wówczas, gdy w przeciwnym przypadku musiałbyś zamknąć je ze znaczącą stratą.
W odniesieniu do rynków akcji hedging polega na zabezpieczaniu ceny akcji poprzez sprzedaż lub zakup instrumentów pochodnych (kontraktów futures i CFD, opcji, swapów). Zajęte pozycje na papierach wartościowych można zabezpieczyć przed elementami ryzyka związanymi z trendami na rynku akcji, wahaniami kursów walut, a także zmiennością. Uwzględniając takie aspekty, wyróżniamy następujące strategie hedgingu:
1. Hedging ryzyka rynku akcji: hedging ryzyka spadku wartości inwestycji z powodu dynamiki rynku akcji.
2. Hedging ryzyka walutowego (znany również jako hedging ryzyka FOREX) wykorzystywany jest w celu eliminowania elementów ryzyka związanych z inwestowaniem za granicą (tzn. w otoczeniu wielowalutowym).
3. Hedging ryzyka zmienności: to zabezpieczanie się przed zagrożeniami, jakie dla denominowanego w walucie obcej portfela inwestycyjnego stwarzają zmiany kursów walut.
>>> Polecamy: Fundusze hedgingowe zarobiły więcej niż największe banki
Hedging umożliwia Ci zabezpieczenie inwestycji przed wyżej wymienionymi rodzajami ryzyka. Pamiętaj jednak, że stosowanie technik hedgingowych nie oznacza całkowitej eliminacji ryzyka, a jedynie jego ograniczenie. Każda transakcja zabezpieczająca wiąże się też z pewnymi kosztami – zanim się na nią zdecydujesz, powinieneś odpowiedzieć sobie na pytanie dotyczące tego, czy uzyskane korzyści uzasadniają poniesione wydatki.
Pamiętaj – celem hedgingu nie jest zarabianie pieniędzy, a ochrona przed stratami. Kosztu zabezpieczenia – czy to kosztu opcji, czy to kosztu utraconych zysków pojawiających się po niewłaściwej stronie kontraktu futures – nie da się uniknąć. Jest to cena, którą trzeba zapłacić za uniknięcie niepewności.
HEDGING RYZYKA RYNKU AKCJI
Hedging ryzyka rynku akcji jest ważnym narzędziem służącym do dywersyfikacji ryzyka poprzez połączenie akcji zakupionych (pozycji długiej) z odpowiednią pozycją krótką.
HEDGING RYZYKA RYNKU AKCJI – PRZYKŁAD: Powiedzmy, że sądzisz, iż kurs akcji spółki A w trakcie najbliższego miesiąca wzrośnie z powodu wynalezienia przez tę firmę nowej, wydajnej metody produkcji wihajstrów. Chcesz kupić akcje spółki A, aby odnosić korzyści z oczekiwanego wzrostu ich ceny. Spółka działa jednak w charakteryzującej się wysoką zmiennością branży wihajstrów. Gdybyś po prostu kupił jej akcje w oparciu o przekonanie o ich niedowartościowaniu, Twoja transakcja byłaby czystą spekulacją.
Ponieważ interesuje Cię raczej spółka niż branża, chcesz zabezpieczyć się przed ryzykiem związanym z branżą, zajmując krótką pozycję o tej samej wartości (liczba akcji x cena) na akcjach bezpośredniego konkurenta spółki A, czyli spółki B.
Twój portfel w DNIU 1 mógłby wyglądać tak:
- Długa 1 000 akcji spółki A po 1 funt każdy
- Krótka 500 akcji spółki B po 2 funty każdy
(UWAGA: pamiętaj, żeby zająć pozycję krótką na akcjach o takiej samej wartości)
Gdyby udało Ci się zająć pozycję krótką na instrumencie, którego cena jest matematycznie uzależniona od ceny akcji spółki A (np. opcji kupna akcji spółki A), transakcja byłaby zasadniczo pozbawiona ryzyka. W tym przypadku ryzyko zostaje zmniejszone, ale nie całkowicie usunięte.
DZIEŃ 2: opublikowana zostaje dobra wiadomość dotycząca branży wihajstrów i wartość akcji wszystkich spółek oferujących wihajstry idzie w górę. Spółka A, jako mocniejsza w tej branży, zyskuje 10%, podczas gdy spółka B zyskuje tylko 5%:
- Długa 1 000 akcji spółki A po 1,10 funta każdy: 100 funtów zysku
- Krótka 500 akcji spółki B po 2,10 funta każda: 50 funtów straty
(W przypadku pozycji krótkiej straciłbyś, gdyby cena poszła w górę).
DZIEŃ 3: w DNIU 2 mógłbyś żałować tego, że zastosowałeś hedging, ponieważ spowodował on zmniejszenie zysków z pozycji zajętej na akcjach spółki A. W DNIU 3 opublikowana zostaje jednak zła wiadomość dotycząca negatywnego wpływu wihajstrów na zdrowie – branża wihajstrów w trakcie kilku godzin traci 50% kapitalizacji. Tak czy inaczej, spółka A jest silniejsza i traci mniej od spółki B.
Wartość pozycji długiej (spółka A):
- Dzień 1: 1 000 funtów
- Dzień 2: 1 100 funtów
- Dzień 3: 550 funtów => (1 000 − 550) = 450 funtów straty
Wartość pozycji krótkiej (spółka B):
- Dzień 1: − 1 000 funtów
- Dzień 2: − 1 050 funtów
- Dzień 3: − 525 funtów => (1 000 − 525) = 475 funtów zysku
Bez zabezpieczenia straciłbyś 450 funtów (lub 900, gdybyś przeznaczył 1 000 funtów, za które dokonałeś krótkiej sprzedaży akcji spółki B, na zakup akcji spółki A). Zabezpieczenie jednak – sprzedaż krótka spółki B – przynosi jednak 475 funtów zysku, dając ostatecznie 25 funtów zysku pomimo dramatycznego załamania rynku.
>>> Czytaj też: Fundusze hedgingowe przyczyniły się do zaostrzenia kryzysu kredytowego w Grecji
HEDGING RYZYKA WALUTOWEGO
Hedging walutowy to podejście ukierunkowane na zarządzanie poziomem ryzyka związanego z dowolnego rodzaju inwestycjami zagranicznymi, np. nabywaniem zagranicznych akcji. Celem hedgingu walutowego jest ograniczanie ekspozycji na niekorzystne zmiany na rynku walutowym. W rezultacie możliwe staje się osiąganie przyzwoitych zwrotów z inwestycji zagranicznych nawet wówczas, gdy waluty, w których są one denominowane, spadają.
PRZYKŁAD: Pewien polski inwestor mógłby chcieć zwiększyć swoją ekspozycję na brytyjski rynek akcji, ale nie na ryzyko walutowe związane z nieoczekiwanymi wahaniami pary GBPPLN. W rezultacie zainwestowałby na brytyjskim rynku akcji, stosując hedging walutowy poprzez sprzedaż kontraktu forward na funta brytyjskiego w celu ustalenia jego jutrzejszej ceny, a także wyeliminowania ryzyka walutowego związanego z jego pozycją na brytyjskim rynku akcji.
Stosowanie strategii hedgingu walutowego jest wspaniałym sposobem na ograniczenie strat do minimum w przypadku korzystania z zagranicznych okazji inwestycyjnych. Dzięki przyjęciu takiego podejścia uzyskujesz dostęp do okazji inwestycyjnych, które w przeciwnym przypadku uznałbyś za przesadnie spekulacyjne.
PRZYKŁAD: Powiedzmy, że Twój portfel inwestycji zagranicznych wygenerował w zeszłym roku stopę zwrotu na poziomie 12%, ale Twoja krajowa waluta straciła 10% wartości. W takim przypadku Twój zwrot netto wzrośnie, gdy przewalutujesz zyski na swoją walutę krajową (np. EUR, PLN lub CZK), ponieważ spadki waluty krajowej sprawiają, że inwestycje zagraniczne stają się bardziej atrakcyjne. Występuje jednak również odwrotna zależność – jeżeli kurs akcji zagranicznej spółki spada, ale wartość waluty krajowej wystarczająco rośnie, następuje dodatkowe pogorszenie zwrotu z pozycji zagranicznej.
>>> Czytaj też: Rybiński: Spekulacyjne łobuzy szykują się do ataku
ZRÓŻNICOWANE OPCJE HEDGINGU RYZYKA WALUTOWEGO
Istnieje wiele sposobów zabezpieczania się przed ryzykiem walutowym. Możesz skorzystać z dowolnych z niżej wymienionych metod, aby zabezpieczyć się nie tylko przed ryzykiem walutowym, ale i przed innego rodzaju źródłami ryzyka, takimi jak ryzyko stóp procentowych.
KONTRAKTY FORWARD
Zabezpieczanie się przed ryzykiem walutowym za pomocą transakcji forward jest stosunkowo prostą w realizacji strategią hedgingu. W jej przypadku dla płatności dokonywanej lub otrzymywanej w określonej walucie ustalany jest stały przyszły kurs wymiany, który pozostaje niezmienny niezależnie od bieżących stóp rynkowych. Ideą kontraktów forward jest to, że kurs wymiany zostaje zablokowany z obydwu stron – zarówno wierzyciel, jak i pożyczkobiorca nie muszą martwić się o wahania odpowiednio wpływów i wydatków.
WALUTOWE KONTRAKTY FUTURES
Walutowy kontrakt futures to kontrakt terminowy dotyczący wymiany jednej waluty na drugą w określonym dniu w przyszłości po cenie (kursie wymiany) ustalonej w dniu zakupu. Zasadniczo podobne do kontraktów forward walutowe kontrakty futures wykorzystywane są do blokowania kursu wymiany we wstępnie określonym dniu przyszłej transakcji. Przewagą walutowych kontraktów futures nad walutowymi kontraktami forward jest to, że są one przedmiotem obrotu giełdowego – wyeliminowane zostaje zatem ryzyko kontrahenta. Walutowe kontrakty futures są również wyceniane w sposób bardziej przejrzysty, a także łatwiej dostępne dla wszystkich uczestników rynku.
SWAPY WALUTOWE
Swap walutowy wiąże się z wymianą kapitału i odsetek w jednej walucie na kapitał i odsetki w innej walucie. Uważa się go za transakcję na rynku walutowym, a prawo nie wymaga ujawniania go w bilansie.
PRZYKŁAD: Pewna polska firma musi kupić franki szwajcarskie, zaś pewna szwajcarska firma musi kupić złote. Te dwa przedsiębiorstwa mogłyby umówić się na wymianę walut, ustalając stopę procentową, kwotę oraz wspólną datę zapadalności transakcji wymiany. Daty zapadalności swapów walutowych są negocjowalne przez co najmniej 10 lat, co sprawia, że są bardzo elastyczną metodą wymiany walut.
Swapy walutowe można również wykorzystywać do zabezpieczania się przed ryzykiem stopy procentowej w sytuacji, w której dwie strony mogą wymieniać się swoimi zobowiązaniami o stałym i zmiennym oprocentowaniu.
OPCJE WALUTOWE
Opcje walutowe są instrumentami finansowymi, dzięki którym ich właściciel ma prawo, ale nie obowiązek kupić lub sprzedać określoną walutę obcą po wstępnie określonym kursie wymiany. Opcja kupna daje posiadaczowi prawo do zakupu waluty po ustalonej cenie, natomiast dzięki opcji sprzedaży można walutę sprzedać niezależnie od niekorzystnych cen rynkowych.
ZABEZPIECZANIE SIĘ PRZED RYZYKIEM Z WYKORZYSTANIEM KONTRAKTÓW FUTURES
Kontrakty futures należą do najpopularniejszych instrumentów pochodnych służących do zabezpieczania się przed ryzykiem. Kontrakt futures jest porozumieniem stron dotyczącym zakupu lub sprzedaży instrumentu w określonym momencie w przyszłości i za określoną cenę. Głównym powodem, dla którego inwestorzy posługują się kontraktami futures, jest chęć ograniczenia ekspozycji na ryzyko i wahania cen. Ostatecznym celem inwestora posługującego się kontraktami futures w celu zabezpieczania pozycji jest całkowite wyeliminowanie ryzyka. W świecie rzeczywistym jednak często okazuje się to niemożliwe – zamiast tego inwestorzy starają się natomiast w jak największym stopniu ograniczyć ryzyko. Jeżeli na przykład dla towaru, przed którego wahaniami cen inwestor chce się zabezpieczyć, nie jest dostępny kontrakt futures, inwestor kupi kontrakt futures na coś, czego cena jest ściśle dodatnio skorelowana ze zmianami cen takiego towaru.
PRZYKŁAD: Kiedy firma wie, że będzie kupować kontrakt futures na określony artykuł, powinna zająć długą pozycję na kontrakcie futures, aby zabezpieczyć swoją pozycję. Przypuśćmy na przykład, że firma X wie, iż za sześć miesięcy będzie musiała kupić 20 tysięcy uncji srebra, aby wykonać zamówienie klienta. Załóżmy, że srebro kosztuje obecnie 12 dolarów za uncję, zaś w kontrakcie futures z dostawą za sześć miesięcy 11 dolarów za uncję. Dzięki wykupieniu kontraktu futures spółka X mogłaby na sześć miesięcy zablokować cenę na poziomie 11 dolarów za uncję. Pozwoliłoby to firmie ograniczyć ryzyko, ponieważ byłaby ona w stanie zamknąć swoją pozycję futures i kupić za pół roku 20 tysięcy uncji srebra po 11 dolarów za sztukę.
Jeżeli natomiast firma wie, że będzie sprzedawać określony artykuł, powinna zająć krótką pozycję na kontrakcie futures, aby ją zabezpieczyć. Na przykład spółka X musi za sześć miesięcy wykonać kontrakt, w ramach którego przewidziano sprzedaż 20 tysięcy uncji srebra. Załóżmy, że spotowa cena srebra wynosi 12 dolarów, zaś cena w kontraktach futures 11 dolarów za uncję. Spółka X zajęłaby krótką pozycję na kontraktach futures na srebro, by zamknąć ją za sześć miesięcy. W takim przypadku spółka ograniczyła swoje ryzyko, upewniając się, że otrzyma 11 dolarów za każdą uncję sprzedanego srebra.
Kontrakty futures mogą być bardzo użytecznymi narzędziami ograniczania ryzyka, na jakie narażany jest inwestor w związku z zawieraną transakcją. Główną zaletą związaną z zawieraniem kontraktu futures jest to, że pozwala on na wyeliminowanie niepewności związanej z przyszłą ceną właściwego artykułu. Dzięki zablokowaniu ceny, po której jesteś w stanie kupić lub sprzedać określony artykuł, możesz eliminować niewiadome związane z przyszłym poziomem kosztów i zysków.
Zobacz pozostałe części poradnika:
>>> Poradnik inwestora: fundusze ETF
>>> Poradnik inwestora: obrót kontraktami CFD
>>> Poradnik inwestora: Krótka sprzedaż akcji
>>> Poradnik inwestora: Jak minimalizować ryzyko?
