Inteligencja IQ oraz inteligencja emocjonalna już nie wystarczą. Dziś, aby odnieść sukces, potrzeba także inteligencji cyfrowej (DQ).

Na konieczność rozwijania inteligencji cyfrowej zwraca uwagę serwis Światowego Forum Ekonomicznego.

Wraz z rozwojem Internetu oraz tworzenia wielowymiarowych połączeń, kluczowa dla sukcesu i zdrowia społeczeństwa w coraz większym stopniu staje się inteligencja cyfrowa (DQ) – przekonuje Instytut Inteligencji Cyfrowej.

Wbrew pozorom inteligencja cyfrowa nie oznacza umiejętności obsługi komputera czy smartfona. DQ nie oznacza także tylko zachowania równowagi między czasem spędzonym przed ekranem, a czasem bez urządzeń cyfrowych. Instytut Inteligencji Cyfrowej definiuje ją w następujący sposób: jest to „suma umiejętności społecznych, emocjonalnych i poznawczych, które pozwalają jednostkom na mierzenie się z wyzwaniami i adaptację do wymogów cyfrowego życia”.

O jakie konkretne umiejętności chodzi? Aby lepiej zrozumieć pojęcie DQ, Instytut proponuje postrzegać ten nowy typ inteligencji w oparciu o osiem filarów:

Reklama

- cyfrowe prawa (prawo do wolności słowa, prawo do prywatności, prawo własności intelektualnej). Oznacza m.in. umiejętność korzystania z dobrodziejstw ery informacji bez utraty prywatności czy ograniczania wolności słowa;

- cyfrowy alfabetyzm (myślenie obliczeniowe, myślenie krytyczne, umiejętność tworzenia treści). Przede wszystkim chodzi o umiejętność rozróżniania informacji prawdziwych od nieprawdziwych, umiejętność klasyfikacji źródeł w sieci na wiarygodne i niewiarygodne, etc.;

- cyfrowa komunikacja (komunikacja i współpraca w sieci, świadomość zostawiania śladów w sieci). Głównym wyzwaniem w tym obszarze jest wypracowania świadomości, że korzystanie z sieci wiąże się z zostawianiem cyfrowych śladów, zaś te mogą zostać w różny sposób i do różnych celów wykorzystane);

- cyfrowa inteligencja emocjonalna (empatia, świadomość emocji i możliwości ich regulacji). Wśród głównych problemów pod tym względem Instytut wskazuje na brak umiejętności bycia empatycznym i rozpoznawania emocji w sieci;

- cyfrowe zabezpieczenia (zabezpieczenia mobilne, zabezpieczenia internetowe, ochrona haseł). Jedną z umiejętności z tego obszaru jest tworzenie silnych haseł, zarządzanie nimi oraz budowanie barier przed cyberatakami;

- cyfrowe bezpieczeństwo (ryzykowne kontakty, ryzykowane zachowania, ryzykowna treść). Jeśli chodzi o cyfrowe bezpieczeństwo, główny nacisk kładzie się m.in. na umiejętności rozpoznawania niebezpiecznych czy ryzykowanych zachowań w sieci, np., prześladowania czy napastowania oraz nauczenie się sposobów, jak sobie z nimi radzić.

- wykorzystanie urządzeń cyfrowych (kontrola czasu spędzanego przed ekranem, cyfrowe zdrowie oraz kontakt ze wspólnotą). Chodzi głównie o umiejętności związane z wypracowaniem zdrowej równowagi w korzystaniu z urządzeń cyfrowych, np. powstrzymywanie się przed zbyt długim przesiadywaniem przed komputerem;

- cyfrowa tożsamość (cyfrowe obywatelstwo, cyfrowa twórczość). Chodzi tu głownie o umiejętność budowania i zarządzania w zdrowy sposób swoją tożsamością w sieci oraz poza nią.

Inteligencja cyfrowa, w przeciwieństwie do klasycznej IQ czy inteligencji emocjonalnej, nie jest umiejętnością wrodzoną, ale przyswajaną w procesie nauki. Tę zaś należy rozpocząć jak najwcześniej, gdyż wtedy istnieją największe szanse na opanowanie inteligencji cyfrowej – uważają badacze z Instytutu EQ.

Potrzeba rozwoju tej formy inteligencji stała się paląca, o czym przekonują wyniki najnowszych badań. Wynika z nich, że ponad połowa dzieci w wieku 8-12 lat w 29 krajach świata jest narażona na jedno z zagrożeń występujących w sieci. Chodzi o takie zjawiska, jak np. zwiększony poziom lęku i presja ze strony rówieśników w sieci, zbyt długie korzystnie z ekranów, uzależnienie od urządzeń cyfrowych, wykorzystanie emocjonalne, kradzież tożsamości, naruszenie prywatności czy dezinformacja. Dzieci z krajów rozwijających się są narażone na te niebezpieczeństwa o 1,3 razy bardziej niż ich rówieśnicy z krajów cyfrowo rozwiniętych.

>>> Czytaj też: ZUS kontroluje użytkowników Facebooka