Wskaźniki zatrudnienia i bezrobocia, mierzone według metodologii Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), nie są dziś wystarczające do opisania wszystkich zmian zachodzących na rynku pracy. W tej fazie kryzysu aktywne środki mające na celu ograniczenie utraty zatrudnienia doprowadziły raczej do czasowych nieobecności w pracy niż do zwolnień. Ze względu na restrykcje ludzie nie mogli aktywnie szukać pracy, a zatem nie liczyli się jako bezrobotni zgodnie z koncepcją MOP.
Właśnie dlatego Eurostat, urząd statystyczny Unii Europejskiej, opublikował zestaw dodatkowych kwartalnych wskaźników dostosowanych sezonowo, które pomagają zobrazować aktualne zmiany na rynku pracy w państwach członkowskich UE.
Wskaźniki te mierzą zastój na rynku pracy, w tym liczbę osób które nie mogą aktywnie szukać zatrudnienia, osoby nieobecne w pracy, a także wskaźnik całkowitej liczby godzin faktycznie przepracowanych w głównym miejscu zatrudnienia.
W drugim kwartale 2020 roku w UE pracowało 187,3 mln osób. Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat dostosowany sezonowo w UE wyniósł 72 proc., co oznacza spadek o 1 pkt. proc. w porównaniu z 73 proc. w pierwszym kwartale 2020 r. Był to największy spadek liczony kwartał do kwartału od początku 2000 r. Liczba bezrobotnych wyniosła 13,1 mln osób. Stopa bezrobocia wyrównana sezonowo w UE wzrosła do 6,5 proc., w porównaniu z 6,3 proc. w pierwszym kwartale 2020 r. Jednocześnie wyrównany sezonowo całkowity zastój na rynku pracy w UE, polegający na niezaspokojonym popycie na pracę, objął 29,6 mln osób, co stanowiło 14 proc. zwiększonej siły roboczej w drugim kwartale 2020 r., w porównaniu z 12,8 proc. w pierwszym kwartale 2020 r. Był to najwyższy wzrost w relacji kwartalnej od początku 2008 r.
W porównaniu z pierwszym kwartałem 2020 r. w drugim kwartale ogólny zastój na rynku pracy wzrósł we wszystkich państwach członkowskich UE, z wyjątkiem Łotwy (-0,6 punktu procentowego). Największy wzrost odnotowano w Irlandii (+3,4 pp), Włoszech i Austrii (po +2,6 pp) oraz Hiszpanii (+2,4 pp). W Polsce zastój na rynku pracy liczony jako proc. rozszerzonej siły roboczej wzrósł z 5,8 proc. do 6,1 proc., czyli o 0,3 pp
Zatrudnienie spadło we wszystkich krajach z wyjątkiem Luksemburga (+0,6 punktu procentowego). Największe spadki zatrudnienia odnotowano w Estonii (-3,3 pp), Słowenii (-2,2 pp) i Hiszpanii (-2,1 pp), a najniższe w Chorwacji (-0,3 pp), Łotwie i Polsce (po -0,4 pp).
Wzrost liczby zatrudnionych czasowo nieobecnych w pracy o ponad 80 proc.
W drugim kwartale 2020 r. w całej Wspólnocie łącznie 40,9 mln osób było nieobecnych w pracy, co stanowi wzrost o 18,6 mln w porównaniu z pierwszym kwartałem 2020 r. Wzrost ten wynika prawie wyłącznie z gwałtownego skoku liczby zwolnień czasowych, których liczba zwiększyła się z 2,4 mln osób do 19,3 mln osób. Liczba osób nieobecnych w pracy z przyczyn innych niż zwolnienie z pracy, urlop czy choroba wzrosła z 4,9 mln do 7,8 mln między dwoma kwartałami.
W porównaniu z pierwszym kwartałem 2020 r. we wszystkich państwach członkowskich, dla których dostępne są dane, nastąpił wzrost ogólnej liczby nieobecności w pracy w drugim kwartale 2020 r. Najwyższy wskaźnik nieobecności odnotowano w Grecji (39,6 proc.). Kolejne były Cypr (32,0 proc.), Hiszpania (27,9 proc.) i Francja (27,7 proc.). Najniższe wskaźniki zanotowano w Bułgarii (10,9 proc.), na Łotwie (12,0 proc.) i w Luksemburgu (12,9 proc.). W Polsce absencja w pracy wzrosła o 9,7 pp. W pierwszym kwartale wskaźnik nieobecności był na poziomie 8,5 proc., podczas gdy w drugim kwartale wynosił 17,9 proc.
Na poziom całkowitej liczby faktycznie przepracowanych godzin wpływa łączna liczba osób pracujących, a także liczba godzin przepracowanych przez każdą z tych osób. W drugim kwartale 2020 r. całkowita liczba faktycznie przepracowanych godzin osiągnęła rekordowo niski poziom zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. Kobiety ucierpiały mocniej niż mężczyźni, ze spadkiem z 103 do 90 punktów wskaźnika między pierwszym a drugim kwartałem 2020, w porównaniu ze spadkiem z 93 do 83 punktów w przypadku mężczyzn.
We wszystkich państwach członkowskich, dla których dostępne są dane, odnotowano spadek całkowitej liczby godzin faktycznie przepracowanych między pierwszym kwartałem 2020 r. a drugim kwartałem 2020 r. Był to drugi z rzędu kwartalny spadek całkowitej liczby godzin faktycznie przepracowanych we wszystkich krajach z wyjątkiem Finlandii. Najwyższe ogólne spadki odnotowano w Hiszpanii (-25,9 proc.), Portugalii (-23,3 proc.), Grecji (-21,0 proc.), Irlandii (-20,7 proc.) i na Cyprze (-20,4 proc.). W Polsce spadek liczby przepracowanych godzin nie był tak duży i wynosił -4,7 proc.