Rosyjska redakcja BBC publikuje we wtorek szczegółową analizę na temat elit rządzących Czeczenią. Jako specyfikę rządów Kadyrowa BBC określa fakt, że cały system rządów jest oparty personalnie na Kadyrowie i bliskich mu ludziach.
Ekspertka Jekatierina Sokirianska w rozmowie z BBC nazywa ten krąg wokół przywódcy Czeczenii terminem "trust network", czyli siecią powiązań opartych na zaufaniu. "To ludzie bliscy, którym można ufać nie tylko dlatego, że ich znasz, ale dlatego, że jesteś z nimi związany czymś więcej. Status quo, jaki istnieje dziś w Czeczenii, to rządy wojenne, sprawowane przez wojskowych. W tym sensie najciekawsze są paralele z Kremlem, dlatego że i tam również najważniejsi są +siłowicy+" czyli reprezentanci struktur siłowych - powiedziała ekspertka.
BBC przypomina, że Czeczenia jest jednym z najszczodrzej dotowanych z budżetu centralnego i najbardziej konserwatywnym regionem Federacji Rosyjskiej, a jednocześnie najbardziej znanym poza jej granicami. Kadyrow pozostaje niezmiennym liderem republiki. Przywódca Czeczenii "ma carte blanche na słowa i działania, jaką nie może poszczycić się żaden inny gubernator w Rosji - od publicznego grożenia opozycji do roli łącznika ze światem islamskim" - zauważa BBC.
We władzach wykonawczych, ustawodawczych i strukturach siłowych Czeczenii, jak również w biznesie i sferze stosunków z zagranicą BBC wyróżnia 18 osób, które uważa za kluczowe - podejmujące najważniejsze decyzje i mające wpływ na proces ich podejmowania. Wielkim zaufaniem przywódcy Czeczenii cieszą się ci, którzy są w ekipie rządzącej od kilkunastu lat, odkąd szefem administracji, a potem prezydentem Czeczenii był ojciec Ramzana - Achmat Kadyrow.
Wśród tych 18 osób osiem to przedstawiciele "bloku siłowego", który BBC ocenia jako najważniejszy element władzy w Czeczenii. Natomiast władzę wykonawczą i ustawodawczą w republice BBC nazywa "wielką rodziną". Akcentuje, że wśród 31 osób w czeczeńskim gabinecie ministrów i podległych mu resortach aż 16 to krewniacy Kadyrowa i jego krajanie z rodzinnej wsi - Centaroj. W parlamencie Czeczenii zasiada starsze pokolenie przedstawicieli obu tych grup.
Główną instytucją finansową Czeczenii BBC nazywa nie regionalny resort finansów, a Fundację im. Achmata Kadyrowa. Z niej pochodzą fundusze na budowę obiektów w republice; fundacja finansuje także organizowanie w Czeczenii kosztownych imprez z udziałem gwiazd z Rosji i zagranicy. Zajmuje się też działalnością charytatywną. We władzach fundacji zasiadają matka Kadyrowa - Ajmani i jego żona - Medni.
W 2015 roku moskiewski dziennik "Kommiersant" wymieniał jako źródło dochodów Fundacji Kadyrowa sieć firm komercyjnych; podawał też, że datki przekazują "w dobrowolno-przymusowej formie" pracownicy instytucji budżetowych republiki i że środki na budowę szkół, meczetów i innych obiektów socjalnych przekazywali fundacji znani w Rosji biznesmeni wywodzący się z Czeczenii.
Rozmówcy BBC - insiderzy i eksperci - wymieniają jako najbliższych współpracowników Kadyrowa trzy osoby: deputowanego Dumy Państwowej (niższej izby parlamentu Rosji) Adama Delimchanowa, przewodniczącego parlamentu Czeczenii Magomieda Daudowa oraz Abuzaida Wismuradowa, dowódcę oddziału sił specjalnych "Terek" (SOBR "Terek"). Obrońca praw człowieka Igor Kalapin powiedział BBC, że Delimchanowa Kadyrow uważa za swego następcę.
Ekspert z Ośrodka Badań Kaukazu prestiżowej moskiewskiej uczelni MGIMO Wadim Muchanow powiedział BBC, że przykład Czeczenii nie jest wyjątkowy, bo jeszcze do niedawna w podobny sposób funkcjonował system władzy w Dagestanie. Jako przykład klanowości naukowiec podał także rządy w Moskwie byłego mera stolicy Jurija Łużkowa.
Muchanow przyznał zarazem, że Czeczenia "ma szczególny status prawno-polityczny" w Rosji. Przywódcy sąsiednich regionów często mówią z uznaniem o tym, że Czeczenia ma silnego i rozpoznawalnego przywódcę, ale według Muchanowa nie chcieliby takiego lidera we własnym regionie.
>>> Czytaj też: "WSJ": Ameryka w odwrocie. Czeka nas "nowy światowy nieporządek"
