Jak to jest w ogóle możliwe, że czterdziestokilkuletni mężczyzna zbudował 4 wielomilionowe firmy działające w tak różnych branżach jak oprogramowanie komputerowe, energetyka, transport i przemysł kosmiczny?

By tworzyć innowacje musisz porzucić specjalizację. Na czym polega fenomen Muska?

Pułapka specjalizacji. Na czym polega fenomen Muska?

Ludzie najczęściej wskazują na legendarną już etykę pracy biznesmena (który regularnie pracuje po 85 godzin w tygodniu), jego zdolność do tworzenia wizji zmieniających rzeczywistość oraz niesamowitą odporność psychiczną. Jednak zdaniem piszącego dla Quartza Michaela Simmonsa cechy te posiada wiele osób. Co odróżnia Muska od nich?

Konwencjonalne teorie mówią, że aby osiągnąć światowy poziom w jakiejś dziedzinie należy poświęcić się jej w zupełności. Elon łamie tę zasadę. Jego wiedza obejmuje szerokie spektrum tematów, począwszy od fizyki i inżynierii, a skończywszy na energetyce solarnej.

Reklama

Simmons nazywa osoby takie jak Musk „uniwersalnymi ekspertami” (ang. expert-generalists). Uczą się one dogłębnie na wielu polach, dzięki czemu rozumieją głębokie zasady łączące je, a następnie wykorzystują tę wiedzę na potrzeby węższych specjalności, którymi się zajmują. Autor przekonuje, że aby stać się innowatorami musimy rozwijać naszą wiedzę holistycznie.

Przykłady sukcesów wielu „uniwersalnych ekspertów” pokazują, że powszechne przekonanie o konieczności osiągnięcia biegłości w jednej dziedzinie w celu osiągnięcia sukcesu jest błędne. Nauka wielu rzeczy daje przewagę informacyjną, a tym samym innowacyjną nad osobami, które mają wąską specjalizację. Quartz podaje przykład: jeśli działasz w branży technologicznej, ale masz też wiedzę z zakresu biologii, posiadasz unikalne zdolności, które zwiększają prawdopodobieństwo wyprzedzenia konkurencji. Tym bardziej, że wąska specjalizacja jest obecnie standardem.

Do podobnych wniosków doszedł badacz Dean Keith Simonton. Próbował dowiedzieć się, jak 59 najważniejszych kompozytorów operowych XX wieku osiągnęło mistrzostwo. Okazało się, że mieli wszyscy oni tendencję do łączenia różnych gatunków. Potrafili tym samym uniknąć braku elastyczności typowego dla przetrenowanych osób.

Musk to fenomen pracowitości. Zdaniem jego brata czytał on od okresu, gdy był nastolatkiem, średnio dwie książki dziennie z różnych dziedzin. Pragnienie poszerzania wiedzy otworzyło Muska na nowe obszary, które znajdują się poza obszarem zainteresowania konwencjonalnej szkoły. Jak powinno się czytać? Musk wyjaśnia ten problem poprzez odwołanie do „semantycznego drzewa”: zanim przejdziesz do zgłębiania szczegółów, powinieneś zapoznać się dokładnie z podstawami danego zagadnienia.

Wielkim atutem Muska jest też tzw. transfer wiedzy. Polega on na przenoszeniu teoretycznych konceptów na pole realnych rozwiązań, a także pomiędzy różnymi dziedzinami działalności biznesowej. Skuteczność w transferowaniu wiedzy zależy zaś od zdolności do tworzenia abstrakcyjnych koncepcji poznawanych zjawisk. Kolejny krok na ścieżce naukowej Muska to rekonstruowanie poznanych koncepcji poprzez przeniesienie ich do innych dziedzin.

Najważniejszy wniosek płynący z analizy rozwoju naukowego Muska jest taki, że powinniśmy odrzucić dogmat o konieczności specjalizacji. Jak napisał zwolennik wszechstronnego myślenia Buckminster Fuller: „żyjemy w epoce, w której logiczne, naturalne i pożądane są tendencje specjalizacyjne. W międzyczasie ludzkość pozbawiona została jednakże wszechstronnego rozumienia problemów”. Specjalizacja wytworzyła w ludziach poczucie izolacji, braku znaczenia i zagubienia. Fuller zauważa, że panosząca się specjalizacja źle wpływa na społeczeństwo.

Musk jest znakomitym przykładem na to, że inna droga również jest możliwa.