DZIEŃ NA RYNKACH: Na Zachodzie spadki - tarcia Turcji z USA ciążą rynkom

Na giełdach trwa wyprzedaż akcji banków z powodu obaw o kryzys w Turcji. Akcje banku UniCredit zniżkują o 2,3 proc., BBVA traci 2,6 proc.

O 10 proc. spada kurs akcji spółki Bayer, najmocniej od 2 lat, po tym, gdy amerykański gigant w sektorze agrochemicznym - Monsanto Co., przejęty przez niemiecką firmę, przegrał sprawę w sądzie i musi wypłacić duże odszkodowanie.

Kalifornijski sąd skazał Monsanto, producenta Roundupu, na zapłacenie 289 mln dolarów odszkodowania ogrodnikowi śmiertelnie choremu na raka wskutek - jak wykazały badania - długotrwałej ekspozycji na działanie tego herbicydu zawierającego glifosat.

Dewayne Johnson twierdzi, że pracując jako ogrodnik dla instytucji szkolnych okręgu San Francisco często stosował środki chwastobójcze Roundup Pro i Ranger Pro produkcji Monsanto.

Sąd uznał w piątek, że producent herbicydu nie umieścił na opakowaniu ostrzeżenia przed ewentualnymi skutkami tego środka, co stało się "istotną przyczyną" choroby Johnsona, który cierpi na chłoniaka nieziarniczego.

Jest to dopiero pierwszy z tego rodzaju przypadków, w związku z którymi koncern Monsanto czekają "setki podobnych procesów".

Inwestorzy z dużym niepokojem śledzą doniesienia z Turcji, a ta opracowała plan działania, a jej instytucje rozpoczną podejmowanie niezbędnych kroków w poniedziałek, aby złagodzić obawy rynków finansowych - zapowiedział minister skarbu i finansów Turcji Berat Albayrak po mocnych piątkowych spadkach kursu tureckiej liry.

Albayrak poinformował, że przygotowano plan dla banków i sektora gospodarki realnej, w tym małych i średnich przedsiębiorstw, które najbardziej odczuwają wahania kursów walutowych.

Lira turecka spadła podczas piątkowych notowań o 18 proc., osiągając rekordowo niski poziom, a był to największy dzienny spadek od 2001 roku. Niektóre agencje nazwały tę sytuację pełnowymiarowym kryzysem walutowym.

Była to reakcja rynku na tweet prezydenta USA Donalda Trumpa, który napisał, że zezwolił na podwojenie taryf nałożonych na eksport tureckiej stali (do 50 proc.) i aluminium (do 20 proc.). Agencja Reutersa podała, że spadek kursu liry jest też pochodną obaw inwestorów o to, że Erdogan de facto ograniczył wszelką niezależność banku centralnego Turcji.

Analitycy wskazują, że fundusze inwestorów kierują się w stronę bezpiecznych aktywów, takich jak np. obligacje skarbowe, bo sytuacja w Turcji daje graczom rynkowym powód do obniżania pozycji w bardziej ryzykownych obszarach.

"Spadek kursu liry może wywołać też niestabilność aktywów rynków wschodzących i mocniej osłabić sentyment inwestorów w najbliższej perspektywie, ponieważ rynki już są +spłoszone+" - mówi Kerry Craig, strateg ds. globalnych rynków w JPMorgan Asset Management.

"Jednak w dłuższej perspektywie te czynniki wywołujące spadek notowań tureckiej waluty nie powinny +zakłócić+ pozytywnych podstaw na rynkach" - dodaje.

W poniedziałek kurs tureckiej liry podczas handlu na rynkach azjatyckich ustanowił kolejny rekordowo niski poziom - waluta Turków osłabiła się o 11 proc. wobec dolara USA.

Teraz spadek kursu wynosi 6,3 proc. - do 6,8637 za dolara USA.

"Tarcia Turcji ze Stanami Zjednoczonymi ciążą notowaniom liry i jest mało prawdopodobne, aby w najbliższym czasie to się poprawiło" - ocenia Takashi Kudo, szef badań rynków finansowych w Fujitomo Co. w Tokio.

"Obawy dotyczą też europejskich instytucji finansowych we względu na ekspozycję na Turcję" - dodaje.

Jim Reid, strateg Deutsche Banku, wskazuje, że kłopoty Turcji są specyficzne.

"Problemy Turcji są dość specyficzne i powinny stanowić krótkookresowe ryzyko, o ile nie nastąpi znaczące zmniejszenie funduszy dla emerging markets" - pisze w nocie Reid.

W poniedziałek na rynku walutowym euro zniżkuje o 0,1 proc. do 1,1397 USD - waluta strefy euro jest teraz najsłabsza od ponad 13 miesięcy.

Japoński jen zyskuje z kolei 0,5 proc. do 1110,26 za dolara USA.

Rentowność 10-letnich UST spada o 1 pkt bazowy do 2,86 proc.

Ropa WTI na NYMEX w Nowym Jorku tanieje o 0,2 proc. do 67,47 USD/b.

Miedź na LME w Londynie traci 0,7 proc. do 6.148,00 USD za tonę.

Złoto traci 0,2 proc. do 1.208,34 USD za uncję.

Poniżej indeksy w Europie - godz. 09.15

(PAP Biznes)