Nie świętujemy w tym roku stu lat niepodległości, lecz setną rocznicę jej odzyskania. Najpierw na krótko, na czas dwudziestolecia międzywojennego, a teraz – miejmy nadzieję – już na dobre (licząc, jak kto woli, od przełomu w czerwcu 1989 r., od zaprzysiężenia Lecha Wałęsy na prezydenta w 1990 r., od pierwszych po wojnie demokratycznych i wolnych wyborów w 1991 r. lub od wycofania wojsk sowieckich z Polski w 1993 r.).

Jednakże zawsze – w trudnych okresach wskrzeszania suwerennej państwowości, w koszmarnych latach wojny, w długich czasach komunistycznej pogardy – przez całe te 100 minionych lat byli tacy, dzięki którym, mówiąc najprościej, niepodległa Polska trwała. Którzy o nią walczyli bądź się o nią troszczyli. Którzy dla niej pracowali, rozsławiali ją lub nie pozwalali o niej zapomnieć. Którzy w taki lub inny sposób jej się przysłużyli. Którzy, wreszcie, choćby wzbudzając kontrowersje, coś dobrego dla niej, a więc i dla nas, zrobili. Takie postaci zamieściliśmy na naszej liście.
Nie jest zaczerpnięta z podręcznika do historii. Nie jest przesiąknięta patosem ani pokryta patyną. Niektóre nazwiska wydadzą się oczywiste, inne mniej; niektóre mogą być dyskusyjne. To nie jest spis bohaterów, choć i tych nie brakuje. Nie jest to też oczywiście żaden ranking (stąd alfabetyczna kolejność). To wybór postaci, które do 100-letniego polskiego zbioru coś niezaprzeczalnie cennego wniosły.

Lista 100. Ludzie Niepodległości

Reklama
1. Władysław Anders. Dowódca spod Monte Cassino

2. Henryk Arctowski. Dwa szczyty noszą jego imię

3. Leszek Balcerowicz. Akuszer wolnego rynku

4. Władysław Bartoszewski. Ten jest z ojczyzny mojej
5. Mieczysław Bekker. Polski wkład w misję Apollo

6. Robert Brylewski. Diler pozytywnej energii

7. Zbigniew Brzeziński. Nasz człowiek na Kapitolu

8. Jan Czochralski. Komputery noszą jego ślad

9. Ignacy Daszyński. Robotników nie tracił w oczu

10. Roman Dmowski. Wszystko, co polskie, jest moje

11. Dywizjon 303. Ci cholerni Polacy!

12. Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska. Tytani logiki

13. Kazimierz Funk. Od beri-beri do witamin

14. Jerzy Giedroyć. Dyplomaci wciąż myślą jak on

15. Witold Gombrowicz. Rozprawiał się z naszymi wadami

16. Roman Górecki. Finansista, który założył Legię

17. Kazimierz Górski. Strzelić jedną bramkę więcej

18. Władysław Grabski. Pierwszy polski neoliberał

19. Henryk Gruber. PKO to jego dziecko

20. Oskar Halecki. Polak z przemyślanego wyboru

21. Zbigniew Herbert. W gruncie rzeczy to sprawa smaku

22. Gustaw Herling-Grudziński. Niezłomny w swoich przekonaniach

23. Ludwik Hirszfeld. Fascynowała go krew

24. Józef Hofmann. Wynalazca inspirowany muzyką

25. Jan Paweł II. Człowiek z dalekiego kraju

26. Jacek Kaczmarski. Jak mało kto rozumiał polskość

27. Michał Kalecki. Wyprzedził Keynesa

28. Janusz Kamiński. Mistrz hollywoodzkich kadrów

29. Jacek Karpiński. 16 bitów szybszych od Jobsa

30. Jan Karski. Świat nie chciał go usłyszeć

31. Jan Kiepura. Pierwszy głos II Rzeczypospolitej

32. Wojciech Kilar. Polonez, który trafił pod strzechy

33. Stefan Kisielewski. Stańczyk Polski Ludowej

34. Ryszard Kocięba. Wierzył głównie w chirurgię

35. Halina Konopacka. Mistrzyni życiowych rekordów

36. Hilary Koprowski. Ten, który zatrzymał polio

37. KOR. Intelektualiści, nauczyciele, wojownicy

38. Janusz Korczak. Uczył tęsknić za lepszym życiem
39. Wojciech Korfanty. Polakiem został, bo chciał

40. Zofia Kossak-Szczucka. Nieoczywista Sprawiedliwa

41. Ryszard Kukliński. Zawsze lojalny wobec ojczyzny

42. Eugeniusz Kwiatkowski. Nie chciał robić jajek z jajecznicy

43. Karolina Lanckorońska. Dobry duch polskiej nauki

44. Stanisław Lem. Drugi Polak w kosmosie

45. Rafał Lemkin. Najstraszniejsze pojęcie świata

46. Witold Lutosławski. Zamyka muzyczny XX wiek

47. Lwowska szkoła matematyczna. Piękne umysły ze Szkockiej

48. Lwowska szkoła prawa. Uszyli prawo na miarę Niepodległej

49. Józef Mackiewicz. Ogłosił prawdę o Katyniu

50. Bronisław Malinowski. Filozof, który zmienił antropologię

51. Adam Małysz. Orzeł z Wisły szybuje, szybuje...

52. Jerzy Matuszkiewicz. Nuciło go pół Polski

53. Tadeusz Mazowiecki. Pierwszy premier III RP
54. Kazimierz Michałowski. Zakochany w starożytności

55. Halina Mikołajska. Oklaskiwana za talent i odwagę

56. Czesław Miłosz. Wierzył, że okiełzna historię

57. Ignacy Mościcki. Wielki polityk wśród chemików

58. Sławomir Mrożek. Przed głupotą uciekał w groteskę

59. Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny kurier z Warszawy

60. Jerzy Nowosielski. Połączył wschód z zachodem

61. Obrońcy w procesach politycznych lat 80. To kwestia uczciwości

62. Ignacy Paderewski. Wirtuoz w fotelu premiera

63. Krzysztof Penderecki. Maestro i autorytet

64. Witold Pilecki. Nazwisko, które jest symbolem
65. Józef Piłsudski. Ostatni romantyczny bohater

66. Polska szkoła filmowa. Kino, które uczyło myśleć

67. Polskie Państwo Podziemne. Podziemne, lecz nie pogrzebane

68. Jerzy Popiełuszko. Jeden, za którym stały miliony

69. Powstańcy Warszawy. Zryw, jakiego nigdy nie było

70. Kazimierz Pużak. Socjalista na dobre i na złe

71. Ludomił Rayski. Efendi, który budował samoloty

72. Janusz Regulski. Jego pasją był prąd

73. Rejewski, Różycki, Zygalski. Tercet do złamania Enigmy
74. Zbigniew Religa. Chirurg, wizjoner, innowator

75. Eugeniusz Romer. Wytyczył granice II RP

76. Józef Rotblat. Odkrywca przerażony odkryciem

77. Tadeusz Rozwadowski. Ojciec Cudu nad Wisłą

78. Artur Rubinstein. Pierwszy obywatel wolnej Polski

79. Wanda Rutkiewicz, Jerzy Kukuczka. Kochali góry nad życie. I stracili życie w górach

80. Tadeusz Sendzimir. Człowiek, który okiełznał rdzę

81. Władysław Sikorski. Symbol trwania państwa polskiego

82. Skamandryci. Wierzyli w dzień dzisiejszy

83. Krystyna Skarbek. Ulubiona agentka Churchilla

84. Maria Skłodowska-Curie. Matka promieniotwórczości

85. Solidarność. Cudowna panna "S"

86. Kazimierz Sosnkowski. Przyjaciel Piłsudskiego, następca Sikorskiego
87. Feliks Stamm. Papa wiecznie niezadowolony

88. Stefan Starzyński. Warszawę widział ogromną

89. Irena Szewińska. Niemożliwe dla niej nie istniało

90. Wisława Szymborska. Jednorazowa do szpiku kości

91. Józef Tischner. Mędrol nieprzeciętny
92. Stanisław Ulam. Gdzie matematyka spotyka Słońce

93. Andrzej Wajda. Wybitnie polski światowy artysta

94. Anna Walentynowicz. Anna Solidarność

95. Lech Wałęsa. Człowiek, który skruszył mur

96. Kazimierz Węglarski. Tata chrzestny przedsiębiorczości

97. Wincenty Witos . Po trzykroć premier

98. Stefan Wyszyński. Jego Kościół był ostoją wolności

99. Jan Zachwatowicz. Warszawę podniósł z gruzów

100. Stefan Żeromski. Sumieniem była mu ojczyzna