"FT" wskazuje, że autorzy tych książek należą do grona "najlepiej poinformowanych obserwatorów Rosji". Wszystkie cztery pozycje wydane zostały w języku angielskim.

Trenin w książce "Russia" opisuje swój kraj jako "reżim udający państwo", w którym "centralną zasadą organizacyjną stały się pieniądze". Jednocześnie ocenia, że Putin "jest być może jednym z niewielu ludzi we współczesnej Rosji, któremu można policzyć na plus troszczenie się o ludzi, a nie tylko zajmowanie się osobistym bogaceniem się". Książka Trenina prezentuje współczesną Rosję z punktu widzenia polityki i historii, autor omawia również masowe represje czasów komunizmu i rządów Józefa Stalina. Trenin, były wojskowy, jest obecnie szefem moskiewskiego think tanku Carnegie.

Aslund, były szwedzki dyplomata, który pracuje dla think tanków amerykańskich, opublikował książkę "Russia's Crony Capitalism. The Path from Market Economy to Kleptocracy", w której zarzuca Putinowi, że stworzył "autorytarną kleptokrację". Jego zdaniem prezydent Rosji znajduje się w centrum trzech kręgów, bogacących się dzięki niemu i tworzonych przez jego przyjaciół z sowieckiego KGB, przyjaciół stojących na czele rosyjskich koncernów państwowych i przyjaciół z biznesu prywatnego; bogaci się również sam Putin. Aslund w latach 90. XX wieku współpracował z młodymi reformatorami, którzy po upadku ZSRR wprowadzali w Rosji gospodarkę rynkową. Jak przypomina "FT", ludzie ci obciążani byli przez społeczeństwo - które wpadło wtedy w biedę - odpowiedzialnością za kryzys, sięgający korzeniami czasów sowieckich.

Stent jest autorką książki "Putin's World. Russia Against the West and with the Rest", poświęconej wizji Putina, by umieścić Rosję w centrum "nowego wielobiegunowego świata"; Stent przygląda się w szczególności relacjom rosyjsko-chińskim. Putin początkowo przejął retorykę wcześniejszych przywódców ZSRR i Rosji: Michaiła Gorbaczowa i Borysa Jelcyna o dążeniu Rosji, by stać się częścią Europy. Później jednak zwrócił się ku "idei rosyjskiej wyjątkowości, unikalnej tożsamości eurazjatyckiej" i "centrum nowego, wielobiegunowego świata, w któym Moskwa porozumiewa się z rządami o wszelkich przekonaniach politycznych". Zdaniem Stent przywódca Chin Xi Jinping "oferuje Rosji partnerstwo ze wschodzącą potęgą i wzmacnia dążenie obu państw, by stworzyć alternatywny porządek gospodarczy". Stent, wieloletnia badaczka rosyjskiej polityki zagranicznej, jest profesorem Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie.

Reklama

Historyk z Oksfordu Mark B. Smith, autor książki "The Russia Anxiety: And Now History Can Resolve It" krytycznie ocenia zachodnich polityków i dziennikarzy chcących postrzegać Rosję jako państwo uwikłane w niezmienną tyranię. W przeciwieństwie do Trenina, Aslunda i Stent nie sądzi on, by korzenie współczesnej autorytarnej Rosji sięgały jej despotycznej przeszłości. "Lęk" (ang. anxiety) związany z Rosją jest - zdaniem autora - fenomenem zachodnim, a nie stworzonym w głównej mierze przez zachowanie jej samej.

"FT" zgadza się z argumentacją naukowca, że również kraje zachodnie - np. Wielka Brytania - mają historię, w której "bestialstwo rywalizowało ze wspaniałością". Uważa jednak, że podjęty przez Smitha "projekt, by zdemaskować nadużycia i hipokryzję zachodnich naukowców, dziennikarzy i dyplomatów" w postrzeganiu Rosji jako uwikłanej w tyranię wymaga "wydobycia racjonalnych elementów tego projektu spod grubej warstwy przesady i polemiki".

>>> Polecamy: Raport NATO przypadkowo ujawnił rozmieszczenie broni atomowej USA w Europie