/>
Według raportu "Individual Income Tax and Social Security Rate Survey 2012”, opublikowanego przez KPMG w listopadzie, średnia stawka najwyższego progu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) na świecie wzrosła w 2012 roku o 0,3 proc. w stosunku do roku ubiegłego - po raz trzeci w ciągu ostatnich 10 lat. Ranking, w którym porównano stopy podatków osobistych i stawki obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w 114 krajach świata, został opracowany przez jedną z największych firm outsourcingowych już po raz piąty.
W Polsce obowiązuje jedna z najwyższych stawek efektywnej stopy podatku dochodowego w regionie Środkowo-Wschodniej Europy. Bliżej nam raczej do Europy Zachodniej, gdzie płaci się najwyższe stawki podatkowe na świecie, niż Europy Wschodniej, gdzie należą one do najniższych (obok Bliskiego Wschodu).
Według Brada Maxwella, szefa globalnego zespołu doradztwa podatkowego w KPMG w Szwajcarii, wzrost podatków jest wynikiem m.in. spowolnienia gospodarczego oraz rosnącego zadłużenia wielu krajów. "Państwa tworzą nowe stawki podatku dochodowego dla osób o bardzo wysokich dochodach albo wprowadzają tymczasowy podatek w celu zmniejszenia deficytu budżetowego" – mówi ekspert.
Przykładem takiej sytuacji mogą być ostatnie reformy podatkowe we Francji czy w Hiszpanii. We Francji wprowadzono dwie nowe stawki dla osób najbogatszych, najwyższa wzrosła aż do 75 proc.
Stary Kontynent żyje na koszt obywateli
Rekord najwyższej stawki podatku dochodowego należy do położonej na Morzu Karaibskim wyspy Aruba, gdzie niektórzy mieszkańcy muszą oddawać państwu aż 58,6 proc. swoich dochodów. Poza tą małą wyspą większość krajów, w których stopa podatkowa przekracza 50 proc. znajduje się w Europie. Największe obowiązują w opiekuńczych państwach Europy Północnej, czyli w Szwecji (56,6 proc.), Danii (55,4 proc.) i Holandii (52 proc.). W Austrii, Belgii i Wielkiej Brytanii do budżetu państwa oddaje się nawet do 50 proc. dochodów. Trzeba jednak pamiętać, że są to najwyższe stopy podatkowe, którymi są na ogół obciążani tylko najbogatsi mieszkańcy. Poza wymienionymi krajami z Europy, podatki w wysokości połowy rocznej pensji i innych źródeł dochodu oddaje się państwu tylko w Japonii i Senegalu.
Polska ma bliżej do tej europejskiej „czołówki” niż do rajów podatkowych. Państwo zabiera najlepiej zarabiającym obywatelom 32 proc. ich dochodów – tyle wynosi podatek dochodowy od osób, które łapią się na najwyższy próg podatkowy – czyli zarabiają powyżej 85,528 zł rocznie. Oprócz tego, mamy także obowiązek płacenia ubezpieczenia zdrowotnego oraz społecznego, które stanowią łącznie 9 proc. naszego dochodu netto. Z tego 7,75 proc. potrącane jest z podatku. Pozostałe 1,25 proc. jest odliczane od naszych dochodów netto.
Polskie realia podatkowe
Realia podatkowe danego państwa najlepiej obrazuje efektywna stopa podatkowa, tj. stosunek kwoty należnego podatku do wartości podstawy opodatkowania. "I tak, dla dochodu 100 tys. dolarów brutto rocznie, efektywna stopa podatku dochodowego powiększonego o obowiązkowe koszty ubezpieczeń społecznych ponoszonych przez pracownika wynosi w Polsce 35,3 proc., co plasuje ją na 70 pozycji wśród 114 zbadanych krajów (uszeregowanych od najniższych obciążeń podatkowych)", czytamy w komentarzu KPMG do raportu.
"Praktycznie wszystkie kraje regionu Europy Środkowo-Wschodniej mogą pochwalić się niższą stawką efektywnego podatku dochodowego i ubezpieczeń społecznych niż Polska. Przykładowo, u naszych najbliższych sąsiadów – na Słowacji i w Czechach stawka ta wynosi ok. 25 proc." – mówi Andrzej Marczak, Partner i Szef zespołu ds. PIT w KPMG w Polsce.
Efektywna stopa obciążenia wynagrodzenia wynoszącego 100 tys. dolarów brutto rocznie z tytułu ubezpieczeń społecznych, płaconych zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika, wynosi w Polsce 17,1 proc., co plasuje Polskę na 44 pozycji wśród 114 krajów. Tylko dwa kraje regionu, Bułgaria i Ukraina, odnotowały niższe obciążenia z tytułu kosztów ubezpieczeń społecznych.
Najwyższe i najniższe podatki na świecie
Według raportu KPMG, najwyższe stawki podatków osobistych spośród wszystkich analizowanych regionów świata nadal obowiązują w Europie Zachodniej (46,1 proc.), następnie w Afryce Zachodniej (40 proc.), Australii i Nowej Zelandii (39 proc.) oraz w Europie Północnej (36,5 proc.).
Najniższe stawki najwyższego progu podatku dochodowego mają kraje Bliskiego Wschodu. Wynika to z faktu, że w niektórych z nich podatku osobowego w ogóle się nie płaci.
Niskie stawki podatków osobistych obowiązują także w Europie Wschodniej (16,7 proc.). W tym regionie często występują niskie podatki liniowe. Spośród 9 krajów regionu Europy środkowo-Wschodniej tylko w Polsce i na Ukrainie utrzymywany jest system progresywnego opodatkowania.