Dworcowe inwestycje PKP: kosmiczna antresola i biurowiec na jednej nodze

1 Antresola to nowa jakość architektoniczna w socrealistycznej bryle Centralnego. Jej głównym celem jest jednak dostarczenie PKP dodatkowej przestrzeni handlowej, uaktywnienie rzadko odwiedzanych powierzchni na poziomie „+1” i tym samym zwiększenie przychodów z najruchliwszego dworca w Polsce. W 2008 r. NIK sprawdziła 223 dworce PKP i stwierdziła, że Centralny jest jednym z najgorszych pod względem stanu technicznego. Od tamtego czasu sporo się zmieniło. Od 2010 r. – z przerwami – jest w przebudowie, która pochłonęła już ponad 80 mln zł.

2 W połowie października ma zostać oddany „dworzec na jednej nodze” - Bydgoszcz Główna. Powstał według bardzo ciekawego projektu. Koncepcja polega na odrestaurowaniu zabytkowego budynku tzw. dworca wyspowego (między torami) i wzniesieniu obok 5-kondygnacyjnego biurowca o szklanej fasadzie. W dolnej części znalazł się prześwit, przez który widać stary budynek dworca.

3 Na najwyższej kondygnacji będą biura, na najniższej – dziewięć kas biletowych i tunel prowadzący na perony. Koszt nowej Bydgoszczy Głównej to prawie 200 mln zł, z czego ok. 60 proc. pochodzi z dotacji UE. Będą tu przyjeżdżały m.in. pociągi miejscowej Pesy, która jest największym pracodawcą w Bydgoszczy. To największy dworzec PKP w województwie kujawsko-pomorskim.

4 Największą inwestycją dworcową w 2015 r., miała być podziemna Łódź Fabryczna za astronomiczną kwotę 1,76 mld zł. To cena wraz z przebudową całego układu komunikacyjnego pod planowane jeszcze kilka lat temu Koleje Dużych Prędkości, których status dziś nie jest jasny (w 2011 r. został przez PO zawieszony, ale opozycja chce wrócić do projektu). Nie będzie, bo na nową Łódź Fabryczną jeszcze poczekamy - prace opóźnią się co najmniej o pół roku. To jedyny obiekt z naszej galerii, w którym inwestorem jest spółka PKP PLK, a nie PKP-matka.

5 Bryła tego budynku zdaje się falować. Dworzec Szczecin Główny PKP chcą udostępnić jesienią. Wykonawca przebudował dworzec, wyremontował perony 1. i 4. oraz zbudował nową kładkę na perony. Jeśli sięgniemy do korzeni, jest to jedna z najstarszych stacji kolejowych na terenie obecnej Polski. Dworzec istniał w tym miejscu już w 1843 r. Wartość inwestycji to ponad 117 mln zł.

6 W tym roku pasażerowie zaczną korzystać z przebudowanego dworca w Gliwicach. To zmiana na lepsze, bo od marca obsługa podróżnych odbywa się w tymczasowym dworcu kontenerowym. Kontrakt przewiduje przebudowę dworca, tuneli, peronów i torów w obrębie stacji. Całkowity koszt tej przebudowy to 81 mln zł, z czego 57 mln zł wyłożyła Bruksela. W październiku 2011 r. to właśnie w Gliwicach - na trasie do Częstochowy - zadebiutowały pociągi Kolei Śląskich, które dziś przejęły już od Przewozów Regionalnych większość połączeń na terenie Śląska.

7 Przed wakacjami PKP otworzyły po modernizacji dworzec w Rawiczu w Wielkopolsce, na szlaku z Poznania do Wrocławia. To jeden z mniejszych obiektów, o których w tym roku przypomniały sobie PKP. W ciągu ostatnich miesięcy pasażerowie zaczęli też korzystać ze zmodernizowanych dworców m.in. w Jaworzynie Śląskiej i Obornikach Śląskich. Do końca roku przybędą jeszcze: Kraków Płaszów, Piła Główna i Kędzierzyn-Koźle.

8 Na pierwszy rzut oka wygląda jak lotnisko regionalne, ale to poczekalnia nowego dworca PKP w Mławie, który ma ruszyć na przełomie września i października. Sary dworzec PKP w Mławie był tak brzyski i zaniedbany, że jak śpiewał Kazik Staszewski (co prawda o dworcu w Kutnie), „aż pękały oczy”. Nowa Mława to tzw. dworzec systemowy - tańszy od standardowego i projektowany z naciskiem na rozwiązania ekologiczne, np. ogniwa fotowoltaiczne, energooszczędne oświetlenie LED, czy systemu odzysku wody deszczowej.

9 To kolejny taki dworzec, który czeka już na otwarcie: Strzelce Krajeńskie. Bo koncepcja dworców systemowych polega na wyburzeniu starego, zapuszczonego budynku i postawieniu w jego miejsce nowego: kompaktowego, parterowego i według standardowego wzoru. Dzięki mniejszej kubaturze i ekologicznym rozwiązaniom, średnie koszty eksploatacji każdego z dworców systemowych mają być niższe o ok. 40 proc. niż wcześniej – takie są wyliczenia PKP.

10 Dworzec systemowy w Nasielsku został otwarty na początku września. Ciekawostką jest dynamiczny system iluminacji: dworzec jest podświetlany tylko w momencie przyjazdu pociągu).Umowy na tegoroczne „eko-dworce” systemowe opiewają od 3,6 do 5,2 mln zł. Dla porównania: wielka, imponująca modernizacja zabytkowego Wrocławia Głównego pochłonęła 323 mln zł.

11 W przyszłym roku ekipy budowlane pojawią się co najmniej na 20 dworcach PKP, np. Gdańsk Główny, w Pruszkowie pod Warszawą, w miejscowości Jawor na Dolnym Śląsku i na stacji Poznań-Zachód. Trwa już budowa w Wieliczce (na obrazku), która ma się zakończyć w 2016 r. PKP posiadają ponad 2,2 tys. dworców, z czego funkcje pasażerskie pełni niespełna 560. Od 2010 r. do końca tego zmodernizowane zostaną w sumie 102 dworce.