"Weterani służyli na misjach bardzo daleko od granic Polski, ale to była służba dla Polski, za Polskę" – powiedział minister obrony Mariusz Błaszczak, który przedstawił w czwartek założenia projektu, opracowanego ze środowiskiem weteranów. Największy wzrost dodatków przewidziano dla najciężej poszkodowanych.
Proponowana nowelizacja zakłada zwiększenie dodatku dla weteranów poszkodowanych, którzy pobierają emeryturę i rentę i mają orzeczony uszczerbek na zdrowiu ponad 30 proc., w wysokości od 10 do 50 proc. najniższej emerytury, a także wprowadzenie dodatku dla tych, których uszczerbek na zdrowie wynosi 1-9 procent.
Najbardziej poszkodowani mają też otrzymać kompleksową opiekę medyczną ponad limity określone przez NFZ. Finansowanie ma się odbywać z budżetu MON i innych właściwych resortów.
"Prace nad projektem trwały kilka miesięcy, a przed kilku dniami na spotkaniu z weteranami została uzgodniony ostateczny kształt projektu. Zdecydowaliśmy, żeby zwiększyć wysokość dodatków dla poszkodowanych poza granicami kraju. Największy wzrost będzie dotyczył osób najbardziej poszkodowanych" – powiedział Błaszczak w oświadczeniu dla mediów. Dodał, że w tej grupie dodatek wzrośnie średnio o 30 procent.
Zaznaczył, że na wniosek weteranów resort postanowił objąć wsparciem finansowym wszystkich poszkodowanych weteranów, również tych z mniejszym uszczerbkiem. Tu wsparcie będzie stosunkowo mniejsze.
Dodał, że każdy z weteranów zostanie dożywotnio objęty kompleksową opieką medyczną. Szef MON poinformował, że - poza rozwiązaniami zawartymi w projektowanej nowelizacji – postanowił uruchomić w Wojskowym Instytucie Medycznym specjalistyczny oddział - Centrum Leczenia Weteranów, "gdzie najlepsi specjaliści wojskowi będą otaczali opieką weteranów". "To jest niezwykle ważne, żeby pomoc medyczna miała charakter kompleksowy, dotychczas tak nie było" – powiedział szef MON.
Zaznaczył, że nowelizacja przewiduje także możliwość bezpłatnego korzystania przez weteranów z muzeów państwowych i obiektów sportowych.
Mówiąc o dodatkowych działaniach MON przypomniał, że w tym roku został powołany pełnomocnik ds. współpracy z weteranami. Powierzono mu opracowanie przepisów zmierzających do poprawy sytuacji żołnierzy poszkodowanych na misjach oraz analizę kwestii zawarcia ugód z poszkodowanymi. Pełnomocnikiem został dyrektor departamentu spraw socjalnych MON. Błaszczak zapewnił, że "pełnomocnik jest i będzie w stałym kontakcie ze środowiskiem weteranów".
Przypomniał też stanowisko resortu dotyczące postępowań sądowych o odszkodowania i zadośćuczynienia. Podkreślił, że za "przyjęcie strategii procesowej" odpowiada Prokuratoria Generalna, która reprezentuje Skarb Państwa w postępowaniach sądowych, "niemniej na piśmie przedstawiliśmy nasze stanowisko, żeby podczas postępowań nie korzystać z przesłanki przedawnienia i żeby każdą ze spraw traktować indywidualnie".
"Zależy nam na tym, żeby prowadzone przed sądem postępowania miały charakter nierepresyjny wobec weteranów, niestety zdarzało się dotychczas że te postępowania wzbudzały kontrowersje" – dodał. Poinformował, że resort ponownie sfinansuje udział weteranów w międzynarodowych zawodach Invictus Games, które tym razem odbędą się w 2020 r. w Hadze.
Prezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach Poza Granicami Kraju starszy chorąży sztabowy w stanie spoczynku Tomasz Kloc, który jako saper został ranny w Iraku w 2003 r., wyraził nadzieję na rychłe wejście nowych przepisów w życie. "Po dosyć długich pracach nad nowelizacją ustawy dziś kibicujemy Ministerstwu Obrony Narodowej, aby te ustalone przez nas zmiany objęły jak najszybciej weteranów poszkodowanych w misjach poza granicami kraju" – powiedział Kloc. "Będziemy apelować do posłów, aby mnie robili w tych kwestiach żadnych przeszkód, bo czas też jest dla nas istotny" – dodał.
Zapewnił, że stowarzyszeniu, które zajmuje się sprawami weteranów od 11 lat, zależy na dobrych relacjach z MON. Powiedział, że proponowane zmiany "w realny sposób wspierają środowisko weteranów poszkodowanych". Podkreślił, że jeżeli przepisy wejdą w życie, wszyscy weterani, nawet z najmniejszym uszczerbkiem na zdrowiu, skorzystają na zwiększonej opiece".
Proponowane zmiany dotyczą również obniżenia opłat za pobyt w Domu Weterana, wprowadzenia dodatkowego urlopu dla mających status weterana poszkodowanego żołnierzy zawodowych, żołnierzy i funkcjonariuszy wywiadu i kontrwywiadu, policji PSP, BOR/SOP oraz Straży Granicznej, a także ulg dla wszystkich weteranów poszkodowanych na przejazdy środkami komunikacji publicznej.
Status weterana ma obecnie ok. 20 tys. osób, a weterana poszkodowanego miało jesienią ub.r. 775 żołnierzy i funkcjonariuszy. Ustawa o weteranach z 2011 r. wprowadziła przepisy dotyczące uhonorowania weteranów i pomocy dla weteranów poszkodowanych - tych, którzy zostali ranni lub ciężko zachorowali na misji. Weteranom poszkodowanym przysługują m.in. dodatki do rent i emerytur, ulgi na przejazdy komunikacją, dopłaty do nauki oraz bezpłatna pomoc psychologiczna.(PAP)
autor: Jakub Borowski
