Aktywizm, śledztwa i współlokatorzy. Oto 10 trendów konsumenckich na rok 2018

1 1. Czyste życie Konsumenci zwracają coraz większą uwagę na trend „clean living”, czyli zwrot ku minimalizmowi bądź chociaż umiarkowaniu w zakupach i ograniczaniu wytwarzania śmieci. Wykształceni dwudziesto-, trzydziestolatkowie mają szerszy światopogląd niż ich rodzice, bywają sceptyczni. To grupa ludzi o silnych przekonaniach. Walczą z niezdrowymi nawykami, wybierają produkty nie testowane na zwierzętach. Wolny czas spędzają z bliskimi. Trend ten przekłada się na coraz większe spożycie napojów bezalkoholowych. Zamiast na imprezę, ci konsumenci wybierają się na jogę bądź wspólną medytację. Dużo podróżują, więc i sektor turystyczny będzie się rozwijał.

2 2. Pożyczalscy Oto nowa generacja spółdzielni, najemców i subskrybentów. Ostentacyjna konsumpcja odchodzi do lamusa. Pożyczalscy bardziej cenią sobie doświadczenia niż rzeczy. Coraz większą popularność zyskują innowacyjne startupy podobne do tych typu Uber bądź Airbnb. Dostęp do produktów, które można wypożyczyć (i zwrócić, nie troszcząc się o utrzymanie) liczy się bardziej niż samo posiadanie. Tu znaczenie ma ekonomia współdzielenia oraz gospodarka „na żądanie”. Coraz mniej osób będzie chciało zakupić rower, a co dopiero samochód. Duże firmy będą musiały przemyśleć swoje wartości. I tak na przykład Citibank już teraz inwestuje w największą sieć wypożyczalni rowerów w Nowym Jorku – Citi Bike, Toyota – w wypożyczalnię aut Grab, Volkswagen w izraelską aplikację Gett, a Jaguar Land Rover – w Lyft.

3 3. Na świeczniku społecznościówek Konsument staje się też aktywistą. Wraz z coraz bardziej zaawansowaną technologią łatwiej się zorganizować i wywrzeć realny wpływ na producentów. Hashtagi, Twitter oraz platformy zrzeszające typu Avaaz.org bądź Change.org pomagają w tworzeniu wspólnego frontu: przygotowywaniu ankiet, zbieraniu podpisów, walce o słuszną sprawę. Łatwiej jest nagłośnić bądź wesprzeć konkretną akcję – przykładem może być popularność #metoo albo zniesienie podatku od artykułów higienicznych dla kobiet jako efekt nacisków społeczeństwa w Wielkiej Brytanii. Firmy muszą się mierzyć z tym, że opinie klientów mają coraz większy zasięg i wpływ. W razie wpadki mogą się spotkać z bojkotem marki. Społeczeństwo jest też coraz bardziej świadome, jak codzienne wybory konsumpcyjne mogą wpływać na politykę i gospodarkę.

4 4. „Mam to w genach” 23andMe, DNAFit i AncestryDNA – to wszystko aplikacje służące do poznania swojej przeszłości, a konkretnie: genów. Wystarczy próbka krwi bądź śliny. Ciekawość konsumentów zaspokajają także takie firmy jak FitnessGenes, wspomniane DNAFit, Orig3n oraz Nutrigenomix, które bazując na wynikach genetycznych przygotowują receptę na zdrowie: dietę, plan na siłownię, a nawet odpowiednią suplementację. Dzięki testom dowiemy się również, na jakie choroby i alergie jesteśmy podatni (głośno jest zwłaszcza o genie BRCA1 / BRCA2, który pozwala określić zagrożenie zachorowania na raka piersi). Konsumenci chcą poznać swoje geny nie tylko po to, by odkryć swoich przodków, ale i dlatego, by wiedzieć, w jaki sposób będą się starzeć. Sektor ten jest jeszcze nieuregulowany, tak więc istnieje zagrożenie np. nieodpowiedniego wykorzystania udostępnionych danych. Jednocześnie powstają takie aplikacje jak SlumberType, który na podstawie DNA określa wzorce cyklu snu, EmbodyDNA – pomagające schudnąć, czy Vinome, które dobiera wino zgodnie z DNA klienta.

5 5. Elastyczni przedsiębiorcy Nie mają wyjścia, więc adaptują się do sytuacji na rynku pracy. Konsumenci w coraz większym stopniu są elastyczni w swoim życiu i są gotowi podjąć ryzyko. Zamiast tradycyjnej pracy za biurkiem od 9 do 17, decydują się na freelance i pracę projektową. Według raportu Euromonitor International’s 2017 Global Consumer Trends Survey, prawie 50 proc. przebadanych (niezależnie od wieku) jest samozatrudniona. Zmiana ma swoje źródło również w wartościach wyznawanych przez nowe pokolenia, które cenią sobie wolność bardziej od stabilnego wynagrodzenia. Według raportu, zwłaszcza pokolenie millenialsów wybiera ten tryb pracy. Ma to związek też z brakiem potomstwa – łatwiej wtedy zaakceptować brak pewnego źródła przychodu. Czynniki makroekonomiczne i zmiany stylu życia powodują, że konsumenci muszą poszukać alternatywnych sposobów pracy i zarabiania na życie. Tu znów przychodzą z pomocą startupy.

6 6. Powszechność AR Konsumenci będą mogli zwizualizować produkty, zanim je wypróbują bądź kupią – zarówno w sklepie stacjonarnym, jak i online. Konsumenci już używają AR, aby wypróbować produkty kosmetyczne lub tutoriale makijażowe w Urban Decay lub Sephora. IKEA Place, aplikacja AR, pozwala konsumentom zobaczyć modele 3D mebli IKEA w swoich pokojach, podczas gdy Dulux Visualiser umożliwia sprawdzenie, jak ściany w mieszkaniu wyglądałyby pomalowane na ich kolory. Przed nami czekają podróże AR. Technologia ta usprawni też sprzedaż online odzieży, pozwalając na przymierzenie ubrania bez wcześniejszego zamawiania. Przykładem może tu służyć aplikacja marki Gap – Dressing Room.

7 7. Konsumenci śledczy Wraz z coraz większą świadomością, nabywcy chętniej angażują się w dochodzenie. Sceptyczni wobec masowo produkowanych towarów i motywacji firm, które je tworzą, sami podejmują działania, aby dowiedzieć się więcej. Obecnie, jeśli firmy nie zapewniają dowód warunków produkcji etc., konsumenci śledczy zwrócą się do niezależnego źródła informacji. Śledztwo dotyczy łańcucha dostaw i procesu produkcyjnego: od pozyskania materiałów do środowiska produkcji i dystrybucji, wraz z informacjami na temat wszystkich stron zaangażowanych do powstania towaru. Nie wystarczy im symbol Bio czy Fair Trade – doszukują się faktycznej wartości przyznanych firmom certyfikatów. Jeśli śledztwo przeprowadzone przez konsumentów doprowadzi do satysfakcjonujących wyników, konsumenci z detektywistycznym zacięciem stają się wiernymi klientami. Przekłada się to na np. otwierane przy browarniach puby i zwrot ku odpowiedzialnym, etycznym markom.

8 8. Personalizacja Bardziej holistyczne podejście do codziennych wyborów i ruch mindfulness oznacza, że zakupy nabierają większego znaczenia. Konsumenci chętnie chwalą się tym, co jest zrobione specjalnie z myślą o nich. Klienci chcą wybierać kolor, kształt, detale – dać pokaz swojej kreatywności. Zależy im na produkcie, który mogliby współtworzyć, który miałby przekazać ich indywidualność. Czy ma to być zestaw klocków Lego, czy rower.

9 9. Co-living Pod tą nazwą kryją się po prostu współlokatorzy. Wspólne mieszkanie powraca jako trend co-livingu, czyli dzieleniu przestrzeni z osobami, które myślą i żyją podobnie do nas. W myśl ekonomii współdzielenia, wynajmowane mieszkanie ma służyć również jako źródło wspólnych działań. To wybór studentów, artystów, ludzi bez dzieci i zobowiązań, którzy nie chcą (lub nie mogą) mieszkać sami. Według raportu Euromonitor International, ceny mieszkań np. w Hong Kongu wzrosły dwukrotnie od 2010 r. Wspólne mieszkanie jest coraz bardziej popularne wśród starszych osób. Jednym z przykładów jest Ashby Ponds w Stanach Zjednoczonych, czyli mieszkania dla emerytów, w pobliżu których znajdują się wszelkie udogodnienia. W Europie podobne spółdzielnie mają ugruntowaną pozycję w Holandii, a w Londynie istnieją wspólnotowe mieszkania dla kobiet powyżej 60 roku życia.

10 10. Przetrwanie Pomimo tego, że po kryzysie finansowym sprzed 10 lat gospodarki są w coraz lepszym stanie, dochody rosną, a bezrobocie spada, to przepaść między bogatymi a biednymi wciąż jest ogromna. Biedniejszym coraz trudniej związać koniec z końcem, niepewne zatrudnienie potęguje problemy. Osoby doświadczające braku bezpieczeństwa żywnościowego (czyli o nieregularnych dochodach, osoby starsze, samotni rodzice i osoby ubiegające się o azyl) są wspierani przez coraz większą liczbę organizacji charytatywnych, banki żywności i inne formy pomocy żywnościowej. W Stanach Zjednoczonych sieć Feeding America operuje 200 bankami żywności i dystrybuuje darowaną żywność dla ponad 43 milionów ludzi w potrzebie. Istnieje około 800 banków żywności w Kanadzie, 1000 w Niemczech i 2000 we Francji oraz Wielkiej Brytanii. We Francji ustawa w 2016 r. zmusza supermarkety do udostępniania niesprzedanego jedzenia, by głodni mogli zabrać je ze specjalnych koszy. Konsumenci częściej wybierają się do dyskontów. W Japonii wielką popularnością cieszą się sklepy, w których produkty kosztują poniżej 100 jenów – CanDo. Tam zaopatrują się samotni mężczyźni, kupując zarówno tanie wino, jak i sushi, skarpetki i narzędzia do domu. Według brytyjskiego Urzędu Statystyk Krajowych, sklepy z odzieżą używaną, a zwłaszcza sklepy charytatywne, były silnym motorem wzrostu sprzedaży detalicznej w 2017 roku. Znacząca jest globalna ekspansja dyskontów takich jak Aldi czy Lidl.