Na podstawie informacji KRRiT

Zapisy antykoncentracyjne dotyczące mediów w krajach europejskich:

Austria

  • Można mieć tylko jedną koncesję w danym obszarze usług radiowych lub telewizyjnych.
  • Koncerny medialne posiadające więcej niż 25 proc. wzajemnych udziałów nie mogą posiadać więcej niż jednej koncesji telewizyjnej.
  • W radiu można być właścicielem 100 proc. udziałów w innej stacji, pod warunkiem że zasięg ich usług się nie pokrywa.
Reklama

Belgia

Nie ma ogólnokrajowych przepisów dotyczących koncentracji własności w mediach.

  • podmiot pośrednio lub bezpośrednio mający ponad 24% kapitału dwóch różnych nadawców,
  • kilku nadawców kontrolowanych pośrednio lub bezpośrednio przez ten sam podmiot i mających 20% udziału w rynku.
  • Jeśli waloński organ regulacyjny (CSA) widzi zagrożenie dla pluralizmu, negocjuje z nadawcą, a w razie braku porozumienia może nałożyć grzywnę lub nawet cofnąć koncesję.
  • We Flandrii nie można mieć więcej niż dwóch stacji radiowych FM obejmujących obszar wspólnoty lub regionu, a właściciel lokalnego radia nie może być związany z inną stacją, np. przez pełnienie w niej funkcji kierowniczej. W przypadku telewizji maksimum to jedna koncesja na stację regionalną. Regulator rynku nakłada sankcje na podmioty wykorzystujące znaczącą pozycję rynkową – czyli takie, których siła ekonomiczna pozwala im w znacznej mierze funkcjonować niezależnie od konkurentów, klientów lub konsumentów.

Bułgaria

  • Nie przyznaje się koncesji ogólnokrajowej podmiotowi, który już ma regionalne lub lokalne koncesje radiowe i telewizyjne.
  • Gdy jest więcej niż jedna częstotliwość na danym terenie, nie przyznaje się koncesji lokalnej temu samemu podmiotowi.

Chorwacja

  • Za niedopuszczalną koncentrację uznaje się sytuację, gdy:
  • i ponad 25% udziałów innego nadawcy o zasięgu ogólnokrajowym lub koncesję o zasięgu regionalnym, lokalnym czy miejskim;
  • i ponad 10% udziałów w dzienniku o nakładzie ponad 3.000 egz.;
  • i ponad 10% udziałów w agencji prasowej;
  • i jest wydawcą dziennika o nakładzie ponad 3.000 egz.;
  • i ponad 30% udziałów innego nadawcy lokalnego lub regionalnego działającego na tym samym obszarze;
  • jest wydawcą lokalnego dziennika na tym samym obszarze lub obszarze sąsiadującym;
  • jest jednocześnie wydawcą dziennika o nakładzie ponad 3.000 egz.;
  • ma ponad 10% udziałów w dzienniku o nakładzie ponad 3.000 egz.;
  • Ponadto agencja reklamowa nie może być właścicielem ani współwłaścicielem radia ani telewizji.

Czechy

  • Można mieć tylko jedną naziemną koncesję radiową lub telewizyjną o zasięgu ogólnokrajowym (nie dotyczy to stacji kablowych i satelitarnych).
  • Ogólnokrajowy nadawca radiowy i telewizyjny nie może posiadać żadnych udziałów innego nadawcy.
  • Koncesji innych niż ogólnokrajowe można mieć więcej niż jedną, pod warunkiem że ich łączny zasięg nie przekracza 70% populacji Czech.
  • Żadna sieć radiowa ani telewizyjna nie może swym zasięgiem przekroczyć 70% w populacji Czech.
  • Ubiegając się o koncesję na nadawanie, nie można mieć powiązań biznesowych z nadawcą publicznym lub jego spółką handlową.
  • Ogólnokrajowy nadawca publiczny nie może się połączyć z innym ogólnokrajowym nadawcą personalnie (przez zasiadanie tych samych osób w organach statutowych) ani prowadzić działalności biznesowej w tym samym przedsiębiorstwie lub podmiotach powiązanych.

Francja

  • Naziemnej koncesji radiowej lub telewizyjnej na program w języku francuskim nie może otrzymać firma, w której ponad 20% kapitału lub prawa głosu jest w posiadaniu osób o obcym obywatelstwie.
  • Osoba o obcym obywatelstwie nie może kupić firmy mającej koncesję, jeśli w wyniku tej transakcji jej udział w kapitale lub prawie głosu przekroczyłby 20%.
  • Nie można mieć więcej niż 49% udziałów lub prawa głosu w ogólnokrajowej telewizji naziemnej, której udział w oglądalności przekracza 8%.
  • Właściciel ogólnokrajowej telewizji naziemnej z oglądalnością ponad 8% nie może bezpośrednio lub pośrednio posiadać więcej niż 33% udziałów lub prawa głosu w spółce z koncesję inną niż ogólnokrajowa.
  • Mając co najmniej jedną naziemną telewizję cyfrową inną niż ogólnokrajowa, nie można wejść w posiadanie kolejnej koncesji tego typu, jeżeli ich łączny zasięg przekraczałby 12 mln osób.
  • Właściciel naziemnej telewizji cyfrowej nie może wejść w posiadanie kolejnej koncesji tego samego typu na tym samym obszarze.
  • Nie można posiadać koncesji na nadawanie osobistej telewizji mobilnej (programy naziemnej telewizji cyfrowej na urządzenia mobilne), jeżeli potencjalna oglądalność takiej usługi przekracza 20% łącznej potencjalnej oglądalności wszystkich usług telewizyjnych tego typu – publicznych i koncesjonowanych.

>>> Czytaj też: Jak wygląda rynek medialny we Francji? Znajduje się w rękach kilku miliarderów

Grecja

  • Do dominacji telewizji lub radia analogowego na rynku dochodzi po przekroczeniu próg 25%-35% udziału.
  • Właściciel 100% udziałów radia lub telewizji o charakterze informacyjnym może być udziałowcem w innym podmiocie, pod warunkiem że nie sprawuje nad nim kontroli.
  • Można mieć udziały tylko w jednej telewizji informacyjnej i jednej nieinformacyjnej albo w dwóch nie informacyjnych (np. (np. kanały sportowe, edukacyjne, dziecięce, religijne czy muzyczne).
  • Można mieć udziały w stacjach radiowych stanowiących maksymalnie 15% koncesji przyznanych na określonym obszarze, ale nie więcej niż w trzech rejonach geograficznych łącznie.
  • Można posiadać tylko jedna koncesję płatnej telewizji.

Hiszpania

  • Nie można nabyć znaczących udziałów w więcej niż jednej ogólnokrajowej telewizji, jeśli średnia oglądalność jej programów przekracza 27% całości widowni.
  • Osoby lub firmy spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą mieć co najwyżej 50% udziałów w radiu lub telewizji.
  • gdy ich ogólnokrajowe częstotliwości przekraczają łącznie pojemność dwóch kanałów na multipleksie;
  • gdy ich regionalne częstotliwości przekraczają łącznie pojemność jednego kanału na multipleksie;
  • jeśli mogłoby to wpłynąć na funkcjonowanie co najmniej trzech różnych prywatnych dostawców audiowizualnych usług medialnych o zasięgu ogólnokrajowym.
  • Posiadacze 5% kapitału lub prawa głosu w regionalnym podmiocie nadawczym nie mogą mieć znaczących udziałów właścicielskich w podmiocie lokalnym nadającym na tym samym terenie, jeśli odbiorcy, do których dociera program, stanowią ponad 25% populacji regionu.
  • W żadnym Regionie Autonomicznym nie można sprawować kontroli nad więcej niż 40% koncesji na radiowe programy cyfrowe, jeśli na danym obszarze dostępna jest tylko jedna częstotliwość.
  • Nie można kontrolować ponad 50% koncesji na nadawanie radiowe naziemne, jeśli ich zasięgi znacznie się pokrywają, ani kontrolować więcej niż pięciu koncesji na tym samym obszarze częstotliwości.
  • Nie można kontrolować więcej niż 1/3 radiowych koncesji częściowo lub w całości pokrywających terytorium Hiszpanii.

Holandia

  • Nie ma ograniczeń co do liczby koncesji komercyjnych w mediach pod warunkiem działania zgodnie z ogólnym prawem konkurencji.
  • Jeden podmiot może być właścicielem tylko jednej publicznej telewizyjnej koncesji lokalnej w tym samym mieście i tylko jednej koncesji regionalnej w tym samym hrabstwie.

Irlandia

  • Każda fuzja w mediach komercyjnych musi zostać zgłoszona regulatorowi rynku, który ocenia jej wpływ na pluralizm i interes publiczny.
  • strukturę kapitałową i doświadczenie rynkowe danego podmiotu oraz charakter i jakość proponowanego programu,
  • celowość nowej usługi na danym obszarze,
  • czy służy ona interesom danej wspólnoty,
  • czy pojawienie się nowej usługi nie spowoduje nadmiernej kontroli osoby lub grupy osób nad usługami audiowizualnymi.

Malta

  • Rząd może być właścicielem ogólnokrajowej stacji telewizyjnej czy radiowej i kontrolować ją także pod względem redakcyjnym.
  • można mieć tylko jedną koncesję na ogólnokrajowe radio FM,
  • można mieć najwyżej dwie telewizje ogólnokrajowe o charakterze uniwersalnym,
  • można posiadać, kontrolować lub odpowiadać redakcyjnie tylko za jedną ogólnokrajową stację (telewizyjną lub radiową) o charakterze informacyjnym.
  • Posiadając, kontrolując lub odpowiadając redakcyjnie za ogólnokrajową telewizję lub radio, nie można być właścicielem, kontrolować ani odpowiadać redakcyjnie za radio środowiskowe.

Niemcy

  • Nie ma ograniczeń liczby koncesji radiowych i telewizyjnych do czasu, gdy dany podmiot nie osiągnie dominującego wpływu na opinię publiczną.
  • przekracza 30% udziału w widowni telewizyjnej
  • i osiągnął pozycję dominującą na rynkach właściwych i powiązanych z rynkiem mediów (są to: rynek radia, reklamy, prasy, praw nadawczych do filmów, praw do filmów dla dzieci, praw do transmisji sportowych, praw do newsów, usług technicznych i administracyjnych telewizji cyfrowej i telewizji płatnej, mediów internetowych i środków transmisji),
  • lub gdy ogólna ocena jego działalności na rynku telewizyjnym oraz rynkach powiązanych sugeruje, że wywiera taki wpływ, jakby jego udział w widowni przekraczał 30%.
  • odsprzedać udziały, by zredukować swój dominujący wpływ na opinię publiczną poniżej 30%,
  • ograniczyć swoje wpływy na powiązanych rynkach,
  • zapewnić pluralizm przez udostępnienie czasu antenowego niezależnej stronie trzeciej lub powołanie niezależnej rady programowej;
  • Jeśli taki nadawca nie porozumie się z regulatorem rynku lub nie realizuje porozumienia, regulator może obniżyć jego udział w widowni do 30%, cofając odpowiednią liczbę koncesji.
  • RTL i SAT.1, nadawcy ogólnokrajowi o największym udziale w widowni, muszą udostępniać swój czas antenowego w „okienkach programowych” niezależnym podmiotom z nimi niepowiązanym. System „okienek programowych” stosuje się, gdy roczna oglądalność programu uniwersalnego lub informacyjnego nadawcy osiąga 10% lub udział w widowni jego pozostałych programów osiąga 20%. Na „okienka programowe” udzielane są oddzielne koncesje.
  • Podmiot mający pozycję dominującą na rynku prasy codziennej lub magazynów nie może mieć większościowych udziałów żadnego nadawcy funkcjonującego na tym samym obszarze.
  • Podmiot posiadający jedną lub więcej gazet codziennych na danym obszarze nie może mieć więcej niż 75% udziałów spółek operacyjnych nadawcy lokalnego.

Norwegia

  • kontroluje co najmniej 1/3 rynku dystrybucji prasy codziennej,
  • kontroluje co najmniej 1/3 rynku widowni telewizji,
  • kontroluje co najmniej 1/3 rynku słuchalności radia,
  • kontroluje co najmniej 30% jednego z rynków medialnych (prasa, radio, telewizja) i co najmniej 20% drugiego rynku,
  • kontroluje co najmniej 20% jednego, co najmniej 20% drugiego i co najmniej 20% trzeciego rynku,
  • kontroluje co najmniej 10% jednego z rynków medialnych i staje się właścicielem lub współwłaścicielem przedsiębiorstwa, które jest częścią podmiotu z co najmniej 10% udziału w tym samym rynku.
  • Na regionalnym rynku medialnym podmiot ma znaczącą pozycję, gdy posiada 60% lub więcej udziału w dystrybucji prasy regionalnej i lokalnej.

Słowacja

  • Wydawca prasy ukazującej się co najmniej pięć razy w tygodniu na co najmniej 50% terytorium kraju nie może posiadać koncesji na nadawanie ogólnokrajowe lub na wiele regionów kraju.
  • Nie można mieć udziałów w więcej niż jednej spółce z koncesją na wiele regionów lub koncesją ogólnokrajową na program radiowy lub telewizyjny. Taki podmiot nie może być powiązany kapitałowo z wydawcą periodyków o zasięgu ogólnokrajowym.
  • Powiązania kapitałowe z kilkoma podmiotami posiadającymi koncesję na radio lub telewizję o zasięgu lokalnym lub regionalnym są dopuszczalne, jeśli łączny udział w rynku odbiorców nie przekracza 50% ogólnej liczby mieszkańców.
  • Nadawca może rozwijać sieci programowe do poziomu, gdy odbiór tych usług nie przekroczy 50% ogólnej liczby mieszkańców.
  • Niedopuszczalne są powiązania kapitałowe ani personalne między nadawcami radiowymi, telewizyjnymi oraz wydawcami prasy periodycznej o zasięgu ogólnokrajowym.

>>> Czytaj też: Dekoncentracja mediów, czyli PiS kontra reszta świata. "Wzór dla krajów rozwiniętych"

Szwajcaria

  • nadawca wykorzystuje pozycję dominującą na rynku właściwym,
  • podmiot działający na rynku radia i telewizji wykorzystuje swoją pozycję dominującą na jednym lub więcej rynkach powiązanych z rynkiem mediów.
  • zapewnienia różnorodności treści przez udostepnienie czasu antenowego stronie trzeciej lub współpracy z innymi uczestnikami rynku,
  • podjęcia środków przeciw dziennikarstwu korporacyjnemu, takich jak przyjęcie kodeksów redakcyjnych zapewniających wolność redakcyjną,
  • dostosowania struktury biznesowej i organizacyjnej – gdy poprzednie środki okażą się niewystarczające.
  • Nadawca może mieć najwyżej dwie koncesje telewizyjne i dwie radiowe.

Węgry

  • Dostawca linearnej usługi medialnej (telewizyjnej i radiowej) ma znaczącą pozycję na rynku, gdy jego średni roczny udział w widowni/słuchalności wynosi co najmniej 15% i jednocześnie średni roczny udział co najmniej jednej z jego usług medialnych osiąga 3%
  • o średnim rocznym udziale w rynku widowni co najmniej 35%,
  • których łączny średni roczny udział w rynku radiowym i telewizyjnym wynosi co najmniej 40%,
  • właściciele dostawców usług medialnych lub każda osoba czy przedsiębiorstwo posiadające znaczące udziały w przedsiębiorstwie dostawcy usługi.
  • Takie podmioty muszą zwiększyć różnorodność swoich usług – np. zwiększając udział w programie utworów węgierskich lub audycji wytworzonych przez niezależnych producentów.

Wielka Brytania

  • Właścicielem koncesji nie mogą być: władze lokalne (z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to usługa informująca wyłącznie o działalności tych władz), podmioty, których głównym lub jednym z celów jest działalność polityczna, BBC, agencje reklamowe czy organizacje religijne, które nie mogą posiadać określonego rodzaju koncesji. Wymienione ograniczenia dotyczą także różnych powiązanych osób, które posiadają więcej niż 5% udziałów;
  • każda fuzja przedsiębiorstw na rynku medialnym podlega badaniu w oparciu o prawo konkurencji. W przypadku, gdy takie połączenie zagraża pluralizmowi na rynku mediów, Sekretarz Stanu może podjąć interwencję w interesie publicznym. W takim przypadku regulator Ofcom, jako pierwsza instancja przedstawia swoją opinie, w oparciu o którą Sekretarz Stanu może zwrócić się do organu konkurencji o bardziej szczegółowe zbadanie sprawy oraz opinię przed podjęciem ostatecznej decyzji;
  • zapisy o własności krzyżowej odnoszą się do rynku telewizji i prasy na poziomie ogólnokrajowym. Podmiot kontrolujący bezpośrednio lub pośrednio ponad 20% jednej lub więcej gazet o zasięgu krajowym o łącznym udziale w rynku na poziomie 20% lub więcej, nie może posiadać więcej niż 20% udziałów w usłudze „Channel 3” (określony zestaw telewizyjnych koncesji).

Włochy

  • Spółka medialna nie może mieć bezpośrednio lub pośrednio udziału w dochodzie przekraczającym 20 proc. dochodu zintegrowanego rynku komunikacyjnego - przez który rozumie się łącznie radio i telewizję, prasę (także wydania elektroniczne), produkcję i dystrybucję kinematograficzną, telewizyjną i muzyczną oraz sektor reklamy.
  • Żaden podmiot nie może posiadać więcej niż 20% łącznej liczby niezależnych programów telewizyjnych lub radiowych (analogowych i cyfrowych) o zasięgu ogólnokrajowym.
  • Nadawcy lokalni nie mogą posiadać więcej niż trzech programów na tym samym obszarze lub więcej niż sześciu programów na różnych obszarach. Odbiór bezpośredni lub pośredni lokalnych programów radiowych nie może przekraczać 15 mln słuchaczy.
  • Jeden podmiot medialny nie może kontrolować więcej niż 20% zintegrowanego rynku komunikacyjnego.
  • Podmiot mający ponad 40% udziału w rynku telekomunikacyjnym nie może kontrolować więcej niż 10% zintegrowanego rynku komunikacyjnego.
  • Jeśli podmiot kontroluje ponad 8% zintegrowanego rynku komunikacyjnego, nie może mieć udziałów w rynku prasy.
  • Za dominujący na rynku prasy uznaje się podmiot, który kontroluje więcej niż 20% krajowej prasy codziennej, więcej niż 50% regionalnej lub międzyregionalnej, lub więcej niż 30% ogólnokrajowej dystrybucji prasy.

Prawo antykoncentracyjne w Stanach Zjednoczonych.

  • Nie na ograniczeń liczby koncesji telewizyjnych o zasięgu krajowym, pod warunkiem że ich łączny zasięg nie przekroczy 39% gospodarstw domowych w USA.
  • Zabronione są połączenia pomiędzy sieciami telewizyjnymi: ABC, CBS, Fox i NBC.
  • Amerykańska Federalna Komisja Komunikacji (FCC) zniosła zakaz posiadania różnych mediów w tym samym stanie, tzw. corss-ownership. Przepis obowiązywał ponad 40 lat i zabraniał równoczesnego posiadania telewizji, radia i tytułu prasowego w granicach jednego stanu. Jak podaje Press.pl, FCC uzasadnia, że w czasach dominacji Google i Facebooka utrzymanie zakazu koncentracji dla mediów tradycyjnych jest "kompletną bzdurą". Natomiast krytycy decyzji regulatora sugerują, iż przeforsowano ją na zlecenie konserwatywnego koncernu medialnego Sinclair Group, który dzięki temu może rozszerzyć swoją działalność.

>>>> Czytaj też: Jak majstrowano przy prawie medialnym. Wytrychy do TVP



Jak Europa walczy z nadmierną koncentracją kapitału w mediach?