W polskiej publicystyce dość często pojawia się negatywny obraz USA jako kraju, gdzie gospodarstwa domowe są ekstremalnie zadłużone. Jeżeli jednak skonfrontujemy ten pogląd z faktami, to szybko okazuje się, że sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Dane mówią bowiem, że w relacji do dochodów Amerykanie są mniej zadłużeni np. od Hiszpanów, Francuzów, Brytyjczyków, Norwegów oraz Szwajcarów. Inne statystyki wskazują natomiast, że potoczne wyobrażenia o rozpasanym kredytowym konsumpcjonizmie coraz bardziej pasują do innego światowego mocarstwa. Chodzi oczywiście o Chiny.
Mieszkaniowo znacznie bardziej zadłużeni są np. Szwajcarzy
Dane pochodzące ze wszystkich rozwiniętych krajów wskazują, że zadłużenie mieszkaniowe względem banków jest podstawowym elementów długów, jakie posiadają gospodarstwa domowe. Warto zatem sprawdzić, jak poziom takiego zadłużenia wygląda w przypadku USA oraz innych krajów.
Informacje Europejskiej Federacji Hipotecznej (EMF) z 2019 r. wskazują, że wówczas zadłużenie mieszkaniowe amerykańskich gospodarstw domowych stanowiło 66% ich rocznego dochodu dyspozycyjnego. To wynik znacznie wyższy od polskiego (35%), ale jednocześnie zbliżony chociażby do niemieckiego (71%) oraz francuskiego (też 71%). Poziom zadłużenia mieszkaniowego w USA trudno nawet porównywać z wartościami dotyczącymi np. Szwajcarii (251%) oraz Norwegii (167%). Eksperci RynekPierwotny.pl zwracają uwagę, że jeszcze w 2009 r. mieszkaniowy dług wynosił ponad 100% rocznych dochodów amerykańskich gospodarstw domowych. Sytuację zmieniła restrukturyzacja wielu „hipotek” połączona z ograniczeniem akcji kredytowej banków po uchwaleniu ustawy Dodda-Franka.
Dług chińskich konsumentów dogania zadłużenie Amerykanów
Zadłużenie mieszkańców USA względem banków nie ogranicza się tylko do „hipotek”, o czym przypomina nam chociażby temat pożyczek studenckich. Jeżeli sprawdzimy dane FED z III kw. 2020 roku, to okaże się, że kredytowe zadłużenie Amerykanów wygląda następująco:
- kredyty hipoteczne - 10,22 bln USD
- kredyty studenckie - 1,55 bln USD
- kredyty samochodowe - 1,36 bln USD
- limity na kartach kredytowych - 0,81 bln USD
- pozostałe kredyty - 0,42 bln USD
Informacje zgromadzone przez OECD wskazują natomiast, że łączny dług kredytowy Amerykanów w 2018 r./2019 r. stanowił 105% ich dochodu dyspozycyjnego netto. Warto porównać ten wynik z informacjami dotyczącymi np. Polski (63%), Niemiec (96%), Japonii (107%), Francji (122%), Wielkiej Brytanii (142%), Szwecji (188%), Australii (210%), Szwajcarii (221%), Holandii (236%), Norwegii (239%) oraz Danii (257%).
Bardzo ciekawy poniższy wykres potwierdza natomiast, że pod względem relacji zadłużenia kredytowego oraz dochodu do dyspozycji gospodarstw domowych (ok. 130%) Chiny w 2019 r. znacząco wyprzedzały już USA. Jeżeli obecne trendy się utrzymają, to niebawem konsumenci z Państwa Środka będą bardziej zadłużeni od Amerykanów również pod względem relacji długu do PKB.
/>
/>
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl