Najbardziej doświadczeni redaktorzy forsal.pl wybrali dla Was 25 artykułów, które opisują polską gospodarkę. Pokazują, jak się zmieniała, co poszło dobrze, co źle oraz co nas może czekać w kolejnych dekadach. Co najważniejsze, wybrane artykuły umieszczają polskie przemiany gospodarcze w szerszym kontekście: jak rozwijała się Polska 150 lat temu? Dlaczego mogliśmy skończyć identycznie jak Ukraina? Czy bieda w Polsce rzeczywiście się powiększa czy wręcz przeciwnie? Jak wyglądają polskie nierówności społeczne na tle innych państw świata? Jak będzie wyglądać gospodarczy krajobraz kraju w 2030 roku?
Nic nie jest czarno-białe i ciężko wysnuć jednoznaczne wnioski na temat transformacji. Ale jedno możemy zrobić: możemy dać Wam narzędzia, dzięki którym będziecie mogli bardziej świadomie ocenić ostatnie 25 lat polskiej historii i spróbować przewidzieć, dokąd zmierzamy. Wnioski, drodzy Czytelnicy, pozostawiamy Wam.
25 artykułów z listą podzieliliśmy na na trzy części: pierwsza dotyczy przeszłości, druga teraźniejszości, a trzecia - najważniejsza - przyszłości.
JAK SIĘ ROZWIJALIŚMY?
1.Jak rozwijała się polska gospodarka przez ostatnie 150 lat
"Najbardziej dramatycznego spadku PKB w przeliczeniu na mieszkańca Polska doświadczyła po przemianach ustrojowych z 1989 roku".
2.PKB per capita: Polska i Ukraina były gospodarczo równe, dziś dzieli je przepaść
Gospodarczo Polska i Ukraina były na tym samym poziomie w 1990 roku. Prosty wykres pokazuje, jak to wygląda dziś.
3. Jak rosła pensja minimalna w Polsce na tle naszych sąsiadów
"Na tle państw Europy nasza pensja minimalna wygląda całkiem przyzwoicie – wyprzedzamy nawet teoretycznie bogatsze od nas kraje, takie jak Czechy czy Portugalię. Niestety, jest jeden haczyk".
4. Ubogi koszyk Edwarda Gierka: jak się żyło wtedy, jak się żyje dziś?
Edward Gierek stworzył dobrobyt – mówią jedni. – Rodem z Tirany – ripostują inni. Jak było naprawdę i jak to się ma do dzisiejszych czasów?
5 i 6. Dwa spojrzenia na transformację
Nasza transformacja była klasyczną neokolonizacją. Była przeprowadzona skandalicznie źle. Reforma gospodarki polegała głównie na likwidacji potencjału ekonomicznego Polski – mówił w wywiadzie profesor ekonomii Witold Kieżun.
Po drugiej stronie barykady stoi Waldemar Kuczyński, doradca premiera Tadeusza Mazowieckiego z czasu transformacji: „Transformacja jest największym sukcesem ekonomicznym Polski od początku XX wieku. Nie ma 25-lecia o tak wielkim wzroście zamożności kraju, dobrobytu ludzi i postępu cywilizacyjnego”.
7. Państwo nie chce wyjść z gospodarki, czyli dzieje polskiej prywatyzacji
„Od czasów transformacji na szybkość i zakres sprzedaży państwowego majątku największy wpływ miała polityka. Tak jest nadal, choć katastrofalny stan finansów publicznych nakazywałby rządowi jak najszybsze zbywanie przedsiębiorstw.”
GDZIE JESTEŚMY DZIŚ?
8. Co się zmieniło od 1989 roku?
„Choć zmiany polityczne, które zaszły od tego czasu, można różnie oceniać w zależności od politycznych sympatii, z liczbami trudno polemizować. A te wyrażające np. PKB pokazują, że poziom życia Polaków jest dwukrotnie wyższy niż 24 lata temu. Zmieniło się wszystko”.
9. W Polsce dokonał się skok cywilizacyjny: z bardzo biednych staliśmy się biedni
Między 2005 a 2010 rokiem nikt tak dobrze jak Polska nie poradził sobie w usuwaniu nierówności społecznych. Dlaczego więc w Polsce jest wciąż tyle biedy?
10. Przed Polską ostatnia szansa, żeby stać się zamożnym europejskim krajem
"Gdy Reuters zapytał ją, jak Polska będzie wyglądała w 2020 roku, kiedy wydane zostaną wszystkie fundusze, Bieńkowska oparła się wygodnie w swoim krześle i stwierdziła: „Polska będzie pięknym, nudnym europejskim krajem.”
11. Katastrofalny stan innowacji w Polsce. Grozi nam dryf rozwojowy
"Jedyną ścieżką, która może prowadzić do sukcesu rozwojowego kraju i dołączenia do grupy państw zamożnych, jest ścieżka rozwoju oparta o innowacje i wiedzę. Polsce jak dotychczas nie udało się tego dokonać".
12. Zaufanie – oto czego brakuje Polsce
Zaufanie stanowi kluczowy składnik gwarantujący skuteczne funkcjonowanie społeczeństwa i sprawia, że nasze życie jest szczęśliwsze. "Jedną ze smutnych rzeczy, które można powiedzieć o Polsce, pod wieloma względami kraju godnym podziwu, jest panujący tu przerażająco niski poziom zaufania" - pisze Brytyjczyk, który od wielu lat mieszka w Polsce.
13. Studia przestały być furtką do społecznego awansu
„Choć mamy jeden z najwyższych w Europie odsetków młodych z wyższym wykształceniem, wcale nie świadczy on, że edukacyjny boom zaowocował falą społecznych awansów. Dziś, kiedy w Polsce są dwa miliony studentów, czyli pięć razy więcej niż w 1989 r., samo wyższe wykształcenie przestało być furtką do społecznego awansu”.
14. Po 25 latach wolności chcemy więcej państwa opiekuńczego
Polacy, zmęczeni kryzysem, w kolejnych latach oczekują zwiększania opiekuńczej roli państwa. 25 po odzyskaniu wolności kluczowe dla nas jest uporanie się z palącymi problemami dnia codziennego, które pozostają nierozwiązane od ćwierćwiecza: poprawa funkcjonowania służby zdrowia, przeciwdziałanie biedzie i reforma systemu emerytalnego.
15. Dlaczego Polska potrzebuje nowej polityki przemysłowej
"Dzisiaj widać, że polska gospodarka wznosi się po coraz niższej trajektorii i realne staje się zagrożenie, że nigdy nie dościgniemy państw wysoko rozwiniętych".
16. Nowe oblicze współczesnej Polski. Oto jej charakterystyczne cechy
"Transformacja prowadzona na dużą skalę ma swoją cenę. Decyzje z okresu terapii szokowej przemeblowały polską scenę polityczną, wykreowały milionerów i korporacyjną klasę robotniczą."
17. Dlaczego tak dobrze pracujemy za granicą, a tak źle w kraju
„Jesteśmy wzorem wydajności, jakości pracy i kultury technicznej, ale pod warunkiem że wyjedziemy za granicę”. Dlaczego nie potrafimy dobrze pracować u siebie? Czy sednem problemów jest fakt, ze praca w Polsce jest zbyt tania?
DOKĄD ZMIERZAMY?
18. Pensje w Polsce: w 2020 roku będziemy zarabiać połowę tego, co Amerykanie
"Wynagrodzenia w Polsce będą rosnąć na tle świata, jednak jeszcze długo poczekamy na to, aż zbliżą się choć odrobinę do najlepiej rozwiniętych państw na świecie".
19. PwC: Jeszcze przez 18 lat Polska będzie gospodarczym tygrysem
"W 2050 roku Polska, podobnie jak Australia, wypadnie z rankingu 20 najsilniejszych państw świata. Ich miejsce zajmą takie kraje jak Nigeria czy Wietnam".
20. Demograficzna bomba tyka. Zniknie 500 gmin, 70 powiatów i dwa województwa
W ciągu następnych 20 lat z powodu niżu demograficznego i migracji ludności większość regionów gwałtownie się wyludni. A to spowoduje pogorszenie lokalnych budżetów, problemy z utrzymaniem infrastruktury, konieczność rezygnacji z inwestycji i w rezultacie zubożenie dużych połaci kraju.
21. Praca w końcu wraca na Zachód. Polsce wyjdzie to na dobre
„Polska może powalczyć o powracający na Zachód przemysł niemal na równi ze Stanami Zjednoczonymi. W ostatnich latach wiele zagranicznych firm otworzyło u nas swoje biura, co stworzyło ok. 90 tys. miejsc pracy. To uczyniło z Polski trzeci pod względem atrakcyjności outsourcingu kraj, po Chinach i Indiach.”
22. Warszawa centrum finansowym regionu?
"W 2025 r. Warszawa będzie na 43. miejscu na świecie pod względem konkurencyjności, ex aequo z Inczonem w Korei Południowej i Birmingham w Wielkiej Brytanii."
23. Kim są i kim będą dzieci polskich emigrantów?
"Jak pozostawić w dzieciach pamięć o korzeniach i pomóc im zasymilować się w nowym kraju? Takie wybory podejmują i podejmować będą setki tysięcy Polaków, którzy wyemigrowali ze swoim potomstwem."
24. Za 6 lat zniknie problem bezrobocia? Oto rynek pracy w 2020 roku
„W najbliższych sześciu latach liczba pracowników zwiększy się o 185 tys. 8 na 10 zawodów, w których liczba miejsc pracy wzrośnie, nie będzie wymagało skończonych studiów. Do 2020 r. poprawi się nieco sytuacja handlowców – sprzedawców ulicznych i bazarowych oraz zatrudnionych w sklepach”.
25. Czy kiedykolwiek uda nam się dogonić Niemcy?
"Niemieccy przedsiębiorcy przenoszą za Odrę większość rzeczy, które decydują o poprawie wydajności: kapitał, technologię, organizację pracy. Jednak w pewnym momencie Polska będzie musiała zacząć budować samodzielną pozycję i przynajmniej w niektórych sektorach konkurować z Niemcami."
