Podsumowując we wtorek swoją pierwszą azjatycką podróż, w ramach której odwiedził Japonię, Koreę Południową, Chiny, Wietnam i Filipiny, amerykański prezydent powiedział dziennikarzom w filipińskiej stolicy, że „owoce naszej pracy będą niesamowite”. Trump przybędzie do Waszyngtonu jeszcze we wtorek tamtejszego czasu.
„Mieliśmy niesamowicie udaną podróż. Olbrzymia praca została wykonana w (sprawie) handlu” - ocenił Trump, który w czasie wizyt promował zawieranie dwustronnych umów handlowych zamiast umów wielostronnych, które są, jego zdaniem, nieuczciwe, i zapowiadał redukcję deficytu USA w obrotach z państwami Azji.
„Po mojej podróży w Azji wszystkie kraje prowadzące z nami handel wiedzą, że zasady się zmieniły. Stany Zjednoczone muszą być traktowane uczciwie i w sposób wzajemny. Olbrzymie deficyty handlowe muszą być szybko usunięte” - napisał amerykański prezydent na Twitterze. W krajach Azji domagał się "wolnego, uczciwego i obustronnego" handlu z USA.
Przemawiając we wtorek na spotkaniu Azji Wschodniej, zorganizowanym przy okazji szczytu Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) w stolicy Filipin, Trump zapowiedział „ważne oświadczenie”, jakie ma złożyć po powrocie do Waszyngtonu. Wspomniał o „wielu dobrych przyjaciołach”, jakich poznał podczas podróży.
Jednym z tych nowych przyjaciół jest filipiński prezydent Rodrigo Duterte, którego łączą z Trumpem – wedle słów tego ostatniego - „wspaniałe relacje”. Duterte prowadzi w swoim kraju krwawą kampanię antynarkotykową, która według danych rządu Filipin doprowadziła już do śmierci co najmniej 3 tys., a według organizacji praw człowieka – nawet 9 tys. osób.
Biały Dom informował, że obaj przywódcy poruszyli temat praw człowieka w czasie swojego 40-minutowego spotkania dwustronnego, ale rzecznik filipińskiego rządu temu zaprzeczył. Ostatecznie wzmianka o prawach człowieka i godności życia ludzkiego znalazła się we wspólnej deklaracji obu stron.
Podczas spotkania z premierem Indii Narendrą Modim w Manili Trump podkreślał „głębsze i bardziej wszechstronne” relacje między oboma krajami - podała agencja AP. Zacieśnienie związków z Indiami jest kluczowe dla lansowanej przez amerykańską administrację wizji regionu Indii-Pacyfiku, która jest próbą zmniejszenia rangi Chin. Dotychczas mówiło się o regionie Azji i Pacyfiku.
Na szczycie ASEAN, podobnie jak kilka dni temu na spotkaniu Wspólnoty Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC) w Wietnamie, Trump nawoływał do zwiększenia presji na Koreę Północną, która mimo międzynarodowych sankcji nie przerywa swojego programu zbrojeń nuklearnych. Wcześniej amerykański prezydent uzgodnił twarde stanowisko wobec tego reżimu z prezydentem Korei Południowej Mun Dze Inem i premierem Japonii Shinzo Abem, w czasie swoich wizyt w tych krajach w ubiegłym tygodniu.
Do zwiększenia presji na Koreę Północną amerykański prezydent nakłaniał również przywódcę Chin Xi Jinpinga, który gościł go w zeszłym tygodniu w Pekinie. Według komentatorów nie doszło tam jednak do porozumienia w tej sprawie, a Xi nie posunął się publicznie dalej niż do powtórzenia, że Chiny wspierają pokojowe wysiłki na rzecz rozbrojenia nuklearnego Pjongjangu.
W czasie wizyty prezydenta USA w Pekinie amerykańskie i chińskie firmy podpisały umowy warte – zgodnie z oficjalnymi informacjami – 253 mld dolarów. Obserwatorzy podkreślają jednak, że liczba ta jest sztucznie „napompowana”, by wywrzeć większe wrażenie. Część z tych kontraktów i tak by zawarto, ale czekano z tym na przyjazd Trumpa, a część to umowy niewiążące lub długoterminowe.
„Te 250 mld dolarów w kontraktach może być uznane za znaczący efekt podróży Donalda Trumpa. Poza tym nie ma zbyt wiele do pokazania” - ocenił w rozmowie z PAP hongkoński politolog Joseph Cheng po zakończeniu wizyty Trumpa w Chinach.
Andrzej Borowiak (PAP)
