Kovrig i Spavor zostali zatrzymani w ubiegłym roku, wkrótce po aresztowaniu w Kanadzie wiceprezes chińskiej firmy telekomunikacyjnej Huawei, Meng Wanzhou. Władze w Pekinie i Ottawie nie wiązały publicznie ich zatrzymania ze sprawą Meng, ale wielu zachodnich komentatorów oceniało, że Chiny wzięły ich jako zakładników, by w ten sposób wywrzeć presję na Kanadę.
Meng, prywatnie córka założyciela Huawei, została aresztowana na wniosek władz USA, które zarzucają jej oszustwa w związku z łamaniem sankcji nałożonych na Iran i domagają się jej ekstradycji. W Stanach Zjednoczonych grozi jej wieloletnie więzienie.
„Chińscy prokuratorzy zatwierdzili w ostatnich dniach nakaz aresztowania Michaela Kovriga, podejrzanego o przestępstwo zbierania tajemnic państwowych na rzecz obcych (sił), oraz Michaela Spavora, podejrzanego o przestępstwo kradzieży tajemnic państwowych i nielegalnego przekazywania ich obcym (siłom)” - powiedział Lu na rutynowym briefingu w Pekinie.
Wyraził przy tym nadzieję, że Kanada „nie będzie wygłaszać nieodpowiedzialnych komentarzy” odnośnie chińskiego prawa i postępowania sądowego.
Informacja o formalnym aresztowaniu Kanadyjczyków zbiegła się w czasie z nowymi krokami podjętymi przeciwko Huawei przez administrację prezydenta USA Donalda Trumpa. Ministerstwo handlu USA ogłosiło w środę, że dopisuje Huawei i 70 związanych z nią firm na czarną listę podmiotów, które muszą uzyskać zgodę rządu w Waszyngtonie, by kupować amerykańskie komponenty i technologię.
Wcześniej z powodu zakazu sprzedaży amerykańskiej technologii inna chińska firma telekomunikacyjna, ZTE, musiała praktycznie zawiesić działalność. Zakaz ten został jednak cofnięty.
W środę Trump podpisał również rozporządzenie zakazujące amerykańskim firmom korzystania ze sprzętu telekomunikacyjnego wyprodukowanego przez firmy, uznane za stwarzające zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego USA. W rozporządzeniu nie wymieniono Huawei z nazwy, ale amerykańscy urzędnicy określali w przeszłości ten koncern jako zagrożenie dla bezpieczeństwa, sugerując jego niejawne związki z rządzącą Komunistyczną Partią Chin (KPCh).
Spór o Huawei wpisuje się w prowadzoną od 10 miesięcy wojnę handlową pomiędzy USA a Chinami. Waszyngton zarzuca Pekinowi nieuczciwe praktyki handlowe, w tym kradzież technologii, nieuczciwe dotacje do rodzimego sektora technologicznego, brak wzajemności w barierach rynkowych i manipulacje kursem waluty. Pekin odrzuca te oskarżenia, a na karne cła Trumpa odpowiada taryfami odwetowymi.
Formalne aresztowanie Kanadyjczyków otwiera drogę do postawienia ich przed sądem, ale nie jest jasne, kiedy ich proces mógłby się zacząć.
