Jak wynika z danych Eurostatu, polscy przewoźnicy są liderami międzynarodowego transportu drogowego w UE. Polska to jedyny kraj w UE, w którym w ciągu ostatnich siedmiu lat przewozy wzrosły we wszystkich kategoriach dystansowych.
Podstawowym warunkiem świadczenia usług w międzynarodowych przewozach drogowych jest posiadanie licencji wspólnotowej. Dokument uprawnia do transportu towarów na terenie UE, a jednocześnie do wykonywania działalności na terenie Polski. Wniosek o licencję należy złożyć do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego, a dokumenty wydaje starosta powiatu lub prezydent miasta – w zależności od siedziby przewoźnika. Licencje wspólnotowe zastąpiły koncesje, które obowiązywały przed wejściem Polski do UE.
Ile kosztuje licencja? Na pięcioletnią licencję w międzynarodowym przewozie towarów musimy wydać 4 tys. zł (440 zł kosztuje każdy wypis). Licencja przewozowa na 10 lat to już wydatek 8 tys. zł, a każdy wypis – 880 zł. Żeby wozić towary na terenie UE, przedsiębiorstwo musi posiadać zabezpieczenie finansowe: minimum 9 tys. euro na pierwszy pojazd i po 5 tys. euro na każdy następny. Poświadczeniem może być zaświadczenie o stanie konta, ubezpieczenie AC pojazdu, wycena nieruchomości albo gwarancja bankowa.
Jak przewiduje ustawa o transporcie drogowym z 6 września 2001 r., do uzyskania licencji co najmniej jedna z osób zarządzająca w firmie transportem (w przypadku spółek jeden z członków zarządu) musi posiadać: minimum trzyletnią praktykę w wykonywaniu transportu drogowego w Polsce albo co najmniej roczną praktykę europejską. Do wniosku należy załączyć kopię certyfikatu kompetencji zawodowych. Do uzyskania licencji potrzebny jest wyciąg z rejestru skazanych, bo osoby zarządzające transportem nie mogą być karane za przestępstwa skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w ruchu lądowym, mieniu i dokumentom.
Wobec przedsiębiorcy starającego się o licencję stawiane są liczne wymagania sprzętowe. Zgłoszone pojazdy muszą odpowiadać warunkom technicznym określonym w prawie o ruchu drogowym. Dodatkowo osoba ubiegająca się o licencję powinna wykazać, że ma
prawo do dysponowania zgłaszanymi samochodami. Dla pojazdów zarejestrowanych w Polsce wymagana jest kopia dowodów rejestracyjnych z ważnymi badaniami technicznymi.
Przepisy stawiają liczne wymagania dotyczące zatrudnianego personelu. Prawo transportowe mówi, że przewozy międzynarodowe może wykonywać kierowca, który – po pierwsze – musi mieć praktykę w wykonywaniu transportu drogowego. Po drugie, powinien posiadać świadectwo kwalifikacji. Po trzecie, nie może być karany za przestępstwa skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w ruchu lądowym mieniu lub dokumentom. Czyli w tym przypadku też konieczny jest wyciąg z rejestru skazanych.
Składając wniosek, należy wypełnić oświadczenie potwierdzające posiadanie stałej siedziby w jednym z krajów UE. Dokumenty powinny być potwierdzone za zgodność z oryginałem przez urzędy wydające lub notariusza. W razie kontroli drogowej powinniśmy pamiętać, że oryginał licencji musi wozić kierowca w czasie wykonywania przewozów, a kopia powinna znajdować się w firmie przewozowej (nigdy odwrotnie).
Kiedy można cofnąć licencję
Licencja może zostać odebrana przed terminem jej wygaśnięcia, jeśli posiadacz: nie dotrzymuje warunków umowy, nie wykonuje przez okres co najmniej pół roku międzynarodowego transportu drogowego, odstąpi dokument osobie trzeciej albo zalega w regulowaniu zobowiązań celnych, podatkowych itp. na rzecz Skarbu Państwa. W przypadku cofnięcia dokumentu o nową licencję może się starać nie wcześniej niż po upływie dwóch lat. Do odebrania licencji jest uprawniony w krajowym transporcie drogowym starosta właściwy dla siedziby przedsiębiorcy, a w przewozach międzynarodowym – główny inspektor transportu drogowego.
Co należy dołączyć do wniosku o licencję przewozową
● odpis wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub odpis z KRS (oryginał lub kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem);
● oświadczenie o posiadaniu rzeczywistej siedziby w jednym z państw UE;
● ksero certyfikatu kompetencji zawodowej przewoźnika;
● zaświadczenie o niekaralności;
● dokumenty potwierdzające sytuację finansową przedsiębiorstwa;
● ksero dowodów rejestracyjnych (pojazdy zarejestrowane w Polsce) z ważnymi badaniami technicznymi;
● potwierdzenie uiszczenia opłaty za licencję.
