Już w tym roku płatnicy muszą pilnować, którego dnia pracownik kończy 26 lat – wynika z odpowiedzi Ministerstwa Finansów na pytanie DGP
To ważna informacja, bo z przepisu przejściowego można byłoby wnioskować co innego – że obowiązek ten pojawi się dopiero w 2020 r.
Resort wyjaśnił też inne kwestie budzące wątpliwości. Z jego odpowiedzi wynika, że liczy się dzień przelewu – czy ma miejsce przed dniem 26. urodzin pracownika, czy już po tym dniu. Jeżeli wypłata nastąpi do dnia 26. urodzin włącznie, to zwolnienie wchodzi jeszcze w grę. Jeżeli po dniu 26. urodzin – to płatnik musi potrącić zaliczkę na podatek.

Przepis przejściowy

Reklama
Wszystko to nie wynika wprost z nowych przepisów o zerowym PIT. W uzasadnieniu do projektu Ministerstwo Finansów napisało jedynie, że o uldze decydował będzie wiek podwładnego na moment uzyskania przychodu i że wiek ten trzeba ustalać z uwzględnieniem pełnej daty urodzenia, a nie tylko roku.
Co innego można by wnioskować z przepisu przejściowego zamieszczonego w nowelizacji z 4 lipca br. (Dz.U. poz. 1394). Chodzi o art. 5 ust. 3. Mówi on, że płatnik, stosując zwolnienie już w tym roku (na podstawie oświadczenia pracownika o prawie do preferencji na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT), nie pobiera zaliczek do końca miesiąca, w którym przychód jest zwolniony z podatku.
Z przepisu tego można byłoby więc wnioskować, że chodzi o zwolnienie do końca miesiąca, w którym przychód przekroczył limit kwotowy (w 2019 r. jest to 35 636,67 zł) lub w którym pracownik ukończył 26 lat (przychód i wiek to dwa niezależne kryteria zwolnienia).
Wydawać by się więc mogło, że jeszcze w tym roku dzień urodzin nie ma aż tak istotnego znaczenia. Zerowy PIT powinien przysługiwać do końca miesiąca, w którym podatnik ukończył 26. rok życia, bez względu na datę przelewu pensji.

Decyduje data urodzin

Z odpowiedzi Ministerstwa Finansów na pytanie DGP wynika jednak co innego. Już w tym roku liczy się data wypłaty wynagrodzenia – wyjaśnia resort. Tłumaczy więc, że jeżeli podatnik kończy 26 lat w 2019 r., np. we wrześniu, to zwolnienie ma zastosowanie również we wrześniu, ale wyłącznie do przychodów otrzymanych do dnia 26. urodzin, czyli nie później niż w dniu urodzin. Przy czym – jak dodaje MF – w tym wypadku „nie ustala się proporcji kwoty zwolnienia”.
Co to w praktyce oznacza? Liczy się dzień przelewu – czy ma miejsce przed dniem 26. urodzin pracownika, czy już po tym dniu (zakładając, że przychód pracownika nie przekroczył limitu kwotowego). Jeżeli wypłata nastąpi po dniu 26. urodzin, to płatnik ma obowiązek obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek (patrz ramka z pełną odpowiedzią MF).

Przykład

Pracownik kończy 26 lat 17 października. Pensja za ten miesiąc zostanie mu przelana, zgodnie z planem płac, 30 października. W tej sytuacji pracownik nie skorzysta ze zwolnienia, a płatnik potrąci zaliczkę na PIT. Gdyby przelew nastąpił 15 października, wynagrodzenie byłoby jeszcze zwolnione z PIT.
Zasada ta ma zastosowanie do przychodów uzyskanych w bieżącym roku (po 31 lipca), jak i w kolejnych latach podatkowych – twierdzi Ministerstwo Finansów. Z odpowiedzi resortu można więc wnioskować, że przepis przejściowy nie wprowadza odrębnych zasad stosowania zwolnienia w stosunku do bieżącego roku.

W urodziny też zwolnienie

Dobra wiadomość jest taka, że w świetle wyjaśnień MF wypłata dokonana w dniu 26. urodzin również nie jest opodatkowana (podlega zwolnieniu). Gdyby bowiem stosować przepisy kodeksu cywilnego, to wniosek mógłby być inny. Zgodnie z art. 112 k.c. przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin oznaczony w latach upływa z początkiem ostatniego dnia. To by wskazywało, że zwolnienie należy się tylko do dnia poprzedzającego dzień urodzin.
Ministerstwo Finansów przyjęło jednak wykładnię korzystną dla podatników.

Przykład

Podatnik urodził się 20 października 1993 r. Przychód pozostawiony mu do dyspozycji 20 października 2019 r. będzie jeszcze zwolniony z PIT.
MF dodało również, że zwolnieniem są objęte przychody, które podatnik otrzyma do dnia 26. urodzin, niezależnie od tego, za jaki okres podatnik otrzymał należność.

Dzień wypłaty

Nasuwa się jeszcze jedno pytanie – skoro dla celów zwolnienia z PIT tak istotna jest data urodzin, to czy decydujący jest moment zlecenia przelewu przez pracodawcę, czy otrzymania pensji?
W odpowiedzi Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że wprowadzenie zwolnienia dla młodych nie zmieniło zasad dotyczących momentu powstawania przychodu. Tak, jak dotychczas, w przypadku należności ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz z umów-zleceń, przychód powstaje w momencie jego otrzymania lub postawienia go do dyspozycji, a więc w momencie obciążenia rachunku pracodawcy – wyjaśnia MF. W przypadku zatem przelewów istotny jest dzień obciążenia konta firmy. Jest to bowiem moment wypłaty. ©℗
Odpowiedź Ministerstwa Finansów na pytania DGP:

Przepis art. 5 ust. 3 ustawy nowelizującej należy stosować łącznie z art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT, zgodnie z którym wolne od podatku są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów-zleceń, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy PIT, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty limitu.

Zatem w przypadku, gdy podatnik kończy 26 lat w bieżącym roku podatkowym (np. 18 września), to zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT ma zastosowanie również we wrześniu, jednakże wyłącznie do przychodów otrzymanych do dnia 26. urodzin, czyli nie później, niż 18 września 2019 r. Zasada ta ma zastosowanie zarówno do przychodów uzyskanych w bieżącym roku (po 31 lipca), jak i w kolejnych latach podatkowych.

W odniesieniu do przychodów otrzymanych w miesiącu utraty prawa do zwolnienia (w omawianym przykładzie jest to wrzesień) nie ustala się proporcji kwoty zwolnienia. Jednocześnie, jeżeli w miesiącu utraty prawa do zwolnienia podatnik – oprócz przychodów objętych zwolnieniem – otrzyma podlegające opodatkowaniu przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów-zleceń, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy PIT, obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki w związku z tymi przychodami występuje już w tym miesiącu (czyli we wrześniu). ©℗

Wyjaśnienia ministerstwa mogą zaskoczyć wielu płatników

Opinia Anny Misiak, partnera, szefa zespołu podatków osobistych i doradztwa dla Pracodawców w MDDP

W świetle wyjaśnień MF regulacja przejściowa na ten rok staje się bezprzedmiotowa. Artykuł 5 nowelizacji jasno mówi, że zwolnienie powinno się stosować do końca miesiąca, w którym pracownik kończy 26 lat. Tymczasem stanowisko resortu jest takie, że już w tym roku płatnicy stosujący zwolnienie (na podstawie oświadczeń otrzymanych od swoich pracowników) powinni kontrolować moment wypłaty, jeżeli chcą, by ich pracownicy czy zleceniobiorcy korzystali ze zwolnienia w miesiącu, w którym kończą 26 lat. Płatnicy mogli spodziewać się, że taki mechanizm będzie miał zastosowanie dopiero od 2020 r.

Z pewnością krytycznie należy ocenić to, że przepisy są pisane pośpiesznie i nieprecyzyjnie, a Ministerstwo Finansów tłumaczy, jak należy je stosować, dopiero po ich wejściu w życie, gdy pojawiają się coraz to nowe wątpliwości.

Dla płatników i podatników istotne na ten moment jest to, że wypłata dokonana po dniu 26. urodzin pracownika nie jest objęta zwolnieniem. Stosuje się je do dnia urodzin włącznie, co wprost wynika ze stanowiska MF. Oznacza to, że ulgą zostały objęte przychody, które podatnik otrzyma w wyniku przelewu zrobionego najpóźniej w dniu jego 26. urodzin.

Jeśli przelewy pensji są robione w firmie zbiorczo, danego dnia miesiąca (a tak zwykle jest), to pracownicy, dla których dzień 26. urodzin przypada w danym miesiącu po dniu wypłaty, z ulgi po prostu nie skorzystają, a więc za ten miesiąc ją stracą.

W przypadku płatników, którzy mają systemowo rozwiązany temat naliczania i wypłacania pensji, praktycznym problemem może być zmiana modelu wypłat tylko dla niektórych pracowników – tych, którzy kończą 26 lat przed dotychczas zaplanowaną wypłatą. Mimo chęci ze strony pracodawcy trudnością może być umożliwienie takim pracownikom skorzystania ze zwolnienia. ©℗