"Mimo że spośród badanych przedsiębiorstw, które prowadzą działalność badawczo-rozwojową, zaledwie 22 proc. dotychczas skorzystało z jakiegokolwiek wsparcia działalności innowacyjnej, w przyszłości 46 proc. przedsiębiorstw planuje skorzystać z takich instrumentów" - czytamy w raporcie „Wsparcie dla działalności innowacyjnej – narzędzia podatkowe. Jak przedsiębiorstwa prowadzą działalność B+R”.
Najczęściej plany te dotyczą ulgi na badania i rozwój (43 proc.), a co dziesiąta firma planuje skorzystać z Innovation Box (11 proc.). Po oba mechanizmy jednocześnie chce sięgnąć 20 proc. firm. Jednak ponad połowa przedsiębiorców nie planuje korzystać w przyszłości z żadnej dostępnej formy wspierania działalności innowacyjnej.
Jak podkreślono, tylko niespełna połowa firm wykorzystuje wyniki prowadzonych prac B+R (46 proc.), najczęściej poprzez wprowadzanie nowych produktów i usług lub ulepszanie już istniejących (36 proc.), obniżając koszty produkcji (17 proc.) oraz w ramach bieżącej działalności (14 proc.). Wyniki prac B+R częściej wykorzystują firmy z wyższymi przychodami - dodano.
Według danych Eurostatu w 2017 r. Polska przeznaczyła 1,03 proc. PKB na badania i rozwój, natomiast średnia unijna była dwukrotnie większa (2,07 proc.). "Niski poziom wydatków ma negatywny wpływ na poziom innowacyjności polskiej gospodarki i może stanowić w przyszłości przeszkodę w dalszym rozwoju polskich firm" - oceniono.
Według raportu największymi barierami w prowadzeniu działalności B+R, które wymieniają przedstawiciele firm, są głównie ograniczenia prawne i regulacyjne, brak odpowiednich środków finansowych, a także brak możliwości lub trudności z wdrożeniem wypracowanego rozwiązania. "Warto zaznaczyć, że 19 proc. firm obawia się reakcji rynku na efekty prowadzonej działalności innowacyjnej" – mówi, cytowany w badaniu, Mirosław Michna z KPMG w Polsce.
Jak podkreślono, wiedza o dostępnych formach wspierania działalności innowacyjnej w Polsce jest spora – 80 proc. badanych firm zadeklarowało, że zna ulgę B+R oraz Innovation Box. "Zdecydowanie większa jest świadomość funkcjonującej od kilku lat ulgi B+R (77 proc.) niż nowego instrumentu, jakim jest Innovation Box (37 proc.). Jednocześnie 1/5 firm prowadzących działalność B+R w Polsce nie ma wiedzy na temat podatkowych narzędzi wspierania działalności innowacyjnej w Polsce" - podkreślono.
Autorzy raportu zwrócili uwagę, że wysoka deklarowana przez respondentów znajomość dostępnych form wsparcia działalności innowacyjnej nie przekłada się na ich równie wysokie wykorzystywanie przez przedsiębiorstwa. "Jedynie co piąta firma spośród znających dostępne formy wsparcia działalności innowacyjnej korzystała z jakichkolwiek z nich" - podkreślono.
Blisko 8 na 10 firm, które wzięły udział w badaniu, nigdy nie skorzystało z żadnej formy wsparcia. Według raportu do skorzystania z ulgi B+R przedsiębiorców zniechęcają niepewność i zmienność przepisów prawa (50 proc.), brak przejrzystości przepisów (46 proc.), a także obawa o możliwość zakwestionowania wysokości zastosowanego odliczenia przez organy skarbowe (38 proc.).
"O ile argument o zmienności prawa wydaje się bezdyskusyjny, tak w praktyce okazuje się, iż firmy, które korzystają z ulgi B+R, nie zgłaszały trudności ze strony administracji skarbowej w procesie jej odliczenia" – ocenił, cytowany w raporcie, Paweł Podsiedlik z krakowskiego biura KPMG.
Dostępna od stycznia 2019 r. preferencyjna stawka w wysokości 5 proc. od dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, tzw. ulga podatkowa Innovation Box cieszy się umiarkowanym zainteresowaniem wśród ankietowanych firm prowadzących działalność badawczo-rozwojową. "Aż 69 proc. przedsiębiorstw nie jest w ogóle zainteresowana skorzystaniem z Innovation Box. Głównym powodem, który zgłasza 48 proc. organizacji jest brak wiedzy na temat tego mechanizmu" - czytamy. 1/3 ankietowanych firm uważa, że nie jest to odpowiednie rozwiązanie dla ich organizacji. Wśród 25 proc. przedsiębiorstw pojawiają się też obawy przed dużą liczbą formalności oraz wątpliwości o opłacalność tego rozwiązania dla spółki (22 proc.). Z kolei zdaniem blisko połowy firm biorących udział w badaniu, wprowadzenie Innovation Box może przyczynić się do zwiększenia nakładów na prace badawczo-rozwojowe przez firmy.
Raport powstał na podstawie badania przeprowadzonego na próbie 150 firm o rocznych przychodach przekraczających 30 mln zł, prowadzących działalność badawczo-rozwojową w Polsce. Badanie zostało zrealizowane metodą wywiadów telefonicznych CATI w styczniu 2019 r. (PAP)
autor: Magdalena Jarco
