Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau rozpoczął we wtorek w Wiedniu spotkanie inaugurujące Odnowiony Dialog OBWE na temat bezpieczeństwa europejskiego - inicjatywę, której celem jest redukowanie ryzyka konfrontacji oraz wzmacnianie bezpieczeństwa i stabilności w regionie OBWE. W spotkaniu, oprócz szefa polskiego MSZ, biorą udział przedstawiciele rządów państw Organizacji.
Podczas konferencji prasowej po spotkaniu Rau podkreślił, że odnowa dialogu w ramach OBWE jest konieczna. "Jesteśmy w krytycznym momencie dla bezpieczeństwa na świecie i w Europie. Ryzyko wojny na dużą skalę jest obecnie większe niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 30 lat" - powiedział. Dodał, że ewentualna eskalacja konfliktu wokół Ukrainy miałaby głębokie konsekwencje strategiczne, ekonomiczne i polityczne.
Szef MSZ zaznaczył, że obecnie na obszarze OBWE i wokół niego widoczne są kolejne odsłony trwających zamrożonych konfliktów, których wpływ na stabilność regionu i dotkniętą nimi ludność jest wyniszczający. Rau zauważył, że w tej sytuacji konieczna jest odbudowa zaufania, transparentności i współpracy między członkami OBWE oraz deeskalacja obecnego konfliktu.
"Cieszymy się z wysiłków podjętych w tym celu przez USA i Rosję, i ich kanały bilateralne. OBWE może je uzupełnić i wzmocnić; miała już bowiem sukcesy we wspieraniu stabilizacji w Europie w przeszłości - w czasach +zimnej wojny+ i w ostatnich trzech dekadach" - zaznaczył szef MSZ. Dodał, że OBWE to najlepsze forum do dyskutowania o bezpieczeństwie, ponieważ to wciąż jeden z filarów międzynarodowego systemu bezpieczeństwa.
"Jesteśmy pewni, że jeżeli wszyscy zaangażują się w konstruktywny sposób i w dobrej wierze, to razem możemy uniknąć najgorszego scenariusza i odbudować wzajemne zaufanie oraz zapewnić naszym obywatelom stabilizację" - oświadczył.
Szef polskiej dyplomacji zapowiedział również, że w najbliższym czasie odbędzie wizyty na Ukrainie i w Rosji. Jak poinformował, w trakcie wizyty w Kijowie przyjęty zostanie przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, spotka się również ze swoim odpowiednikiem Dmytrem Kułebą oraz dyplomatami realizującymi trwającą tam misję obserwacyjną OBWE. Podkreślił, że kluczowe jest wydłużenie tej misji oraz zapewnienie jej adekwatnego budżetu.
Pytany o udział Rosji w dialogu OBWE i swoją wizytę w Moskwie, Rau podkreślił, że ma nadzieję, iż jego nadchodząca wizyta w Rosji będzie dobrą okazją, by przedyskutować wszystkie kwestie niepokojące państwa członkowskie OBWE z szefem rosyjskiego MSZ Siergiejem Ławrowem.
Odnowiony Dialog na temat Bezpieczeństwa Europejskiego jest inicjatywą polskiego przewodnictwa w OBWE, której celem jest redukowanie ryzyka konfrontacji oraz wzmacnianie bezpieczeństwa i stabilności w regionie OBWE. Rozmowy mają koncentrować się na budowie wzajemnego zrozumienia oraz przewidywalności, przy jednoczesnym wzmocnieniu koncepcji kompleksowego bezpieczeństwa i pokojowego współistnienia. We wtorek minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau rozpoczął w Wiedniu spotkanie inaugurujące tę inicjatywę. Polska objęła 1 stycznia br. roczną prezydencję w OBWE, podczas której minister Rau sprawuje funkcję Przewodniczącego OBWE (Chairperson in Office).
Pod koniec ubiegłego roku Rosja sformułowała szereg żądań wobec USA i NATO, nazywając je propozycjami w sprawie gwarancji bezpieczeństwa. Rosja domaga się prawnych gwarancji nierozszerzenia NATO m.in. o Ukrainę; kraje Sojuszu wykluczyły już spełnienie tego postulatu. W przypadku niezrealizowania żądań Moskwa zapowiada kroki, w tym militarne, chociaż nie precyzuje, jakie mogłyby to być działania. Ukraina i państwa zachodnie uważają, że skoncentrowanie żołnierzy przy ukraińskiej granicy przez Rosję ma służyć wywarciu presji na Kijów i wspierające go stolice. Eksperci wojskowi oraz zachodnie rządy mówią o realnej groźbie rosyjskiej agresji.