"Mówi się, że Parlament Europejski nie ma żadnej władzy. Jest to tylko częściowo prawda, bo nie ma inicjatywy ustawodawczej, ale może zgłaszać poprawki, zachęcać KE do wprowadzania określonych regulacji. W tym kontekście szczególnie ważne są stanowiska szefów komisji parlamentarnych i wiceprzewodniczących PE" - przypomina Oulds.
"Jednocześnie, zakresu władzy instytucji europejskich i ich realnych kompetencji nie należy analizować na podstawie zapisów w traktatach. Od jakiegoś czasu działają one bowiem, jeśli tylko mogą, pozatraktatowo i bardzo często na poziomie nieformalnym. Instytucje UE to sieć powiązanych ze sobą osób. Osób, które co prawda pełnią określone funkcje w określonych instytucjach - PE, KE, TSUE - ale są członkami jednego klubu. Postrzegają siebie jako elitę pracującą na rzecz +projektu europejskiego+ - co w dzisiejszych realiach oznacza komasowanie władzy i kompetencji na poziomie unijnym" - dodaje ekspert, podkreślając, że najważniejsze decyzje są podejmowane i koordynowane za zamkniętymi drzwiami w sposób wysoce nietransparentny i niejednokrotnie niezgodny ani z literą ani duchem traktatów.
"Podsumowując, Unia Europejska ma ogromną władzę. Prawo stanowione w Brukseli ma mieć prymat nad prawem państw członkowskich. Większość nowych regulacji wprowadzanych do systemów prawnych państw członkowskich, to transponowanie regulacji przyjętych w Brukseli. Nic zatem dziwnego, że państwa i firmy dysponujące pieniędzmi są zainteresowane wywieraniem wpływu na proces legislacyjny, bo mogą w ten sposób wywierać wpływ na rynek liczący prawie 500 mln osób" - podkreśla Robert Oulds.
"Natomiast fakt, że proces decyzyjny przebiega de facto zakulisowo - z dala od dyskursu publicznego, tam gdzie ludzie podejmujący decyzje nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności - stwarza idealne warunki nie tylko dla legalnego lobbingu, ale też dla praktyk korupcyjnych" - zaznacza.
"Skuteczna kontrola decydentów może działać tylko w dobrze funkcjonującej demokracji. Ta zaś jest możliwa tylko w państwach narodowych. Fundamentalną, ale intencjonalną skazą systemu unijnego jest oddzielenie instytucji unijnych od obywateli i stworzenie brukselskiej bańki, gdzie decyzje podejmuje się w sposób absolutnie nietransparentny, za zamkniętymi drzwiami, bez nadzoru opinii publicznej" - konkluduje.
W grudniu w Parlamencie Europejskim wybuchła afera korupcyjna. Belgijscy śledczy zarzucają byłej już wiceprzewodniczącej PE Evie Kaili i trzem innym podejrzanym udział w organizacji przestępczej, pranie brudnych pieniędzy i korupcję.
Kaili została odwołana 13 grudnia z funkcji wiceprzewodniczącej PE, po zatrzymaniu przez belgijską policję pod zarzutem przyjmowania korzyści majątkowych od przedstawicieli Kataru i Maroka. Przebywająca w areszcie Greczynka twierdzi, że jest niewinna. Czeka na wyniki dwóch śledztw - w Belgii i Grecji. W ojczystym kraju grozi jej nawet do 15 lat więzienia.
Z Brukseli Artur Ciechanowicz (PAP)
