O śmierci poinformował jej rzecznik prasowy. Była premier Wielkiej Brytanii miała 87 lat.
Przyczyną śmierci był udar. Margaret Thatcher rządziła Wielką Brytanią przez 11 lat, w latach 1979-1990. Baronessa Thatcher w grudniu trafiła do szpitala. Przeszła wtedy operację usunięcia narośli w pęcherzu moczowym. Przed Nowym Rokiem wróciła do domu.
Margaret Thatcher została premierem Wielkiej Brytanii 4 maja 1979 roku i pozostała na tym stanowisku przez 11 lat. Jej rząd przekształcił politykę Wielkiej Brytanii i, po wyborze prezydenta Ronalda Reagana na prezydenta USA w 1980 roku, ta dwójka zmieniła świat.
Thatcher, nosząca tytuł Lady, objęła władzę z zamiarem powstrzymania upadku kraju charakteryzującego się wysoką inflacją, niskim wzrostem i wojowniczością związków zawodowych. Jej rząd przeforsował kontrolę monetarną, deregulację (zwłaszcza sektora finansowego), liberalizację rynku pracy i prywatyzację. Rządy laburzystowskie po 1997 roku nie odżegnały się od tej polityki, lecz oparły się na jej fundamentach.
>>> Czytaj więcej o rządach Margaret Thatcher: Co pozostało na Wyspach po rewolucji Margaret Thatcher
Na początku lat 80. XX w., gdy Margaret Thatcher podejmowała pionierskie działania prywatyzacyjne, we Francji pod rządami Francois Mitterranda hurtowo nacjonalizowano banki i konglomeraty przemysłowe. Jednak, podczas gdy Margaret Thatcher zdecydowanie trwała przy wolnorynkowej polityce, wierna swemu znanemu powiedzeniu: „tej pani się nie da zawrócić”, Mitterand był zmuszony dokonać w 1982 roku zwrotu o 180 stopni. U schyłku swej kadencji także i on zajął się prywatyzacją.
Żadna z reform nie wyrażała ducha ery Thatcher pełniej niż „Big Bang”, czyli przeprowadzona w 1986 roku deregulacja rynków finansowych, która przygotowała grunt pod niepohamowany rozwój londyńskiego City.
>>> Polecamy felieton o thatcheryzmie Gideona Rachmana z Financial Times: Thatcheryzm bez podstawy
Premier Thatcher skończyła swe rządy w 1990 roku, przez wprowadzenie podatku gminnego. Community Charge, czy poll tax, jak nazywali go Brytyjczycy, był formą pogłównego: podatku płaconego od dorosłej osoby na rzecz władz lokalnych. Wprowadzony w 1989 r. w Szkocji, a w 1990 r. w Anglii i Walii uderzał po kieszeni 60 proc. wyborców. Straciły duże rodziny żyjące w małych domach, bo wcześniej podstawą opodatkowania była cena najmu domu. 200 tys. ludzi protestowało przeciw pogłównemu postrzeganemu jako wymierzone w biednych na londyńskim Trafalgar Square. 45 policjantów zostało rannych. Notowania Thatcher spadły dramatycznie i Żelazna Dama podała się do dymisji.
Śmierć Margaret Thatcher odbiła się szerokim echem w Stanach Zjednoczonych. W komentarzach amerykańskie media podkreślają ogromny wpływ jaki była premier Wielkiej Brytanii wywarła na losy swego kraju i świata.
Media w Stanach Zjednoczonych określają Margaret Thatcher mianem nieprzeciętnego i silnego przywódcy; kobiety, która zmieniła losy Wielkiej Brytanii. Dziennik New York Times podkreśla, że była zagorzałą konserwatystką, która pokonała związki zawodowe i zwiększyła rolę sektora prywatnego w gospodarce.
Komentator telewizji MSNBC Joe Scarborough zwrócił uwagę na wpływ Thatcher na losy Europy i świata. „Tworzyła historię jak bezlitosny wojownik. Wraz papieżem Janem Pawłem II i Ronaldem Reaganem doprowadziła do upadku Związku Radzieckiego”.
Amerykańscy dziennikarze zwracają uwagę, że spuścizna Margaret Thatcher jest wciąż obecna w myśleniu Brytyjczyków. Przykładem jest choćby nieufność do Unii Europejskiej. Washington Post zwraca uwagę, że była brytyjska premier zmieniła oblicze sceny politycznej w swoim kraju i to dzięki niej konserwatyzm stał się ideologią klasy średniej.
Wspomnienia o pierwszej premier Wielkiej Brytanii
Mąż stanu w spódnicy, orędownik rozszerzenia Unii Europejskiej - tak szef Komisji Jose Barroso wspomina zmarłą Margaret Thatcher, pierwszą i - jak na razie - ostatnią kobietę na czele brytyjskiego rządu. „Będzie ona pamiętana zarówno za wkład w budowę europejskiego projektu, jak i dystans do niego. Brała udział w tworzeniu jednolitego rynku, była wiodącym graczem i orędownikiem włączenia do europejskiej rodziny krajów z Europy Środkowo-Wschodniej, które były za żelazną kurtyną. Popierała rozszerzenie Unii Europejskiej” - przypomniał szef Komisji. Jose Barroso przekazał wyrazy współczucia rządowi w Londynie i obywatelom Wielkiej Brytanii. Według innych komentatorów, Margaret Thatcher w Brukseli dała się poznać jako twardy negocjator i obrońca brytyjskich interesów. To ona wywalczyła rabat, czyli zredukowaną składkę Londynu do unijnego budżetu.
W czasie swoich rządów przeprowadziła wiele reform gospodarczych, z których część spotykała się z oporem społecznym. Andrzej Sadowski z Centrum Smitha powiedział IAR, że Margaret Thatcher potrafiła pokazać determinację polityczną jeśli chodzi o zmiany, które przeprowadziła w Wielkiej Brytanii. Podkreślił, że przywróciła naturalne mechanizmy wolnorynkowe. Zaznaczył, że odwoływała się do przedsiębiorczości, która budowała pomyślność Europy przez 200 lat, a która po II wojnie światowej była tępiona na terenie jej kraju.
Andrzej Sadowski razem z kolegami, z którymi zakładał Centrum Smitha spotkał się z Margaret Thatcher podczas jej pobytu w Warszawie na początku lat 90-tych, kiedy otwierała w Polsce fundację swojego imienia. Podkreśla, że była osobą zdecydowaną i emanującą energią oraz przekonaniem o słuszności własnych poglądów.
Jednym z najważniejszych celów w polityce wewnętrznej Margaret Thatcher było ograniczenie pozycji związków zawodowych. Przez blisko rok walczyła z protestami górników, które zakończyły się zamknięciem kilkunastu niedochodowych kopalń. Przeprowadziła też prywatyzację bardzo wielu firm znacjonalizowanych wcześniej przez rządy Partii Pracy.
Jedną z najtrudniejszych decyzji w polityce zagranicznej Thatcher było wysłanie brytyjskiej floty i wojna z Argentyną o wyspy Falklandy, zajęte w 1982 roku przez armię argentyńską. Odzyskanie Falklandów przyniosło jej dużą popularność w kraju. Thatcher sympatyzowała z chilijskim dyktatorem generałem Augusto Pinochetem. Podczas wojny falklandzkiej rząd Chile jako jedyny w Ameryce Łacińskiej aktywnie poparł Wielką Brytanię.
/>
/>