W tym tygodniu rząd wybrał wykonawcę 23 km autostrady A4 z Szarowa do Brzeska. O krok od podpisania kontraktu wartego 780 mln jest Polimex-Mostostal, który w przetargu wystartował w konsorcjum ze słowacką Doprastavą i czeskim Metrostavem. Nawet jeśli Polimex dostanie umowę, i tak nie będzie miał szans na dogonienie liderów na polskim rynku budownictwa infrastrukturalnego. Najwięcej kontraktów drogowych zebrały trzy firmy: Strabag, Skanska oraz Budimex. Strabag kontrolowany przez spółkę matkę z Austrii swoją pozycję zawdzięcza nie tylko wielkim budowom, ale także mniejszym kontraktom, m.in. na podwykonawstwo. Zaskoczenie konkurencji było spore, gdy firma po przegranej w przetargu zdecydowała się na współpracę przy przebudowie ulicy Toruńskiej do standardów trasy ekspresowej S8 w Warszawie.
– Mamy potężną siatkę terenowych oddziałów we wszystkich województwach, którą budujemy od lat. Dzięki temu dysponujemy naprawdę sporym zapleczem wykonawczym i maszynowym – tłumaczy zaangażowanie w mniejsze prace Daruisz Słotwiński, dyrektor ds. rozwoju Strabaga. Firmie po piętach depcze Skanska, silny jest także Budimex, będący pod kontrolą hiszpańskiego potentata w dziedzinie budownictwa infrastrukturalnego – Ferroviala, który posiada ponad połowę udziałów w spółce.
Nowym trudno się przebić
Według ekspertów tak silna pozycja liderów nie jest przypadkowa. – Ta trójka jest już mocno zasiedziała na polskim rynku i świetnie się na nim orientuje. To procentuje w przetargach – mówi Janusz Piechociński, wiceszef sejmowej Komisji Infrastruktury. Według Adriana Furgalskiego, analityka Zespołu Doradców Gospodarczych TOR atutem wymienionych firm jest jednak przede wszystkim duże zaplecze finansowe i wykonawcze.
Reklama
Gigantom depczą po piętach J&P Avax (wartość podpisanych kontraktów 2,5 mld zł, m.in. węzeł autostradowy Sośnica), Bilfinger Berger Polska (2,1 mld zł, m.in. obwodnica Gdańska za 1 mld zł) oraz Mostostal Warszawa (blisko 2 mld zł, m.in. autostradowa obwodnica Wrocławia za 420 mln zł).
Mimo niezagrożonej pozycji najwięksi gracze narzekają, że muszą konkurować o kontrakty z firmami, które nie posiadają na polskim rynku ludzi, maszyn ani doświadczenia. – Zatrudniamy kilka tysięcy ludzi, a rywalizujemy z firmami, które w Polsce nie mają nic – mówił DGP Paweł Antonik, prezes Strabaga.
To wyraźna aluzja do chińskiego konsorcjum China Overseas Engineering Group. Państowy moloch zdobył aż dwa z pięciu zleceń na budowę autostrady A2 z Łodzi do Warszawy. Warte są w sumie prawie 1,3 mld zł. Firmy od lat budujące w Polsce zachodzą w głowę, jak Chińczykom bez zaplecza uda się zrealizować kontrakt za mniej niż połowę wartości kosztorysowej.
10 mld zł na ekspresówki
Być może zmianę układu sił na rynku budowlanym przyniosą przetargi na drogi ekspresowe rozpisane do końca w 2009 roku. W pierwszej połowie 2010 roku Generalna Dyrekja Dróg Krajowych i Autostrad chce podpisać umowy na budowę ponad 20 odcinków tras o łącznej długości blisko 400 km. W przyszłym roku być może uda się znaleźć wykonawców dla kolejnych 14 odcinków na budowę ponad 200 km dróg ekspresowych. To oznacza, że do wzięcia może być nawet ok. 10 mld zł.
Eksperci wskazują, że obniżenie przez Generalną Dyrekcję kryteriów przetargowych, może sprawić, że na krórszych i tańszych zwykle odcinkach ekspresówek siłę mogą zbudować mniejsze firmy. – W tym cała nadzieja dla tych przedsiębiorstw, które w dużych przetargach nie mają szans z gignatami – zauważa Janusz Piechociński.
Liderzy w budowie dróg
● Strabag
Koncern jest jedną z największych firm budowlanych Europy, jednym z liderów na rynku niemieckim i austriackim oraz w Europie Środkowej i Wschodniej. W Polsce działa od 1985 roku. Obecnie zatrudnia ok. 5 tys. osób. W 2008 roku spółka odnotowała obrót 2,19 mld zł. Aktualny porfel zamówień zbliża się do 8 mld zł, co sprawia, że Strabag jest najpotężniejszą firmą budowlaną działającą w Polsce. Najważniejszym kontraktem jest umowa na budowę autostrady A2 z Nowego Tomyśla do Świecka za 1,3 mld euro.
● Skanska
Szwedzka firma buduje w Polsce od początku lat 70. XX wieku. W 2000 roku koncern przejął Grupę Exbud, a Polska stała się rynkiem rodzimym Skanska. Obecnie firma zatrudnia w Polsce 6 tys. osób. Przychody w 2008 roku wyniosły 2,8 mld zł, a zysk operacyjny 150,1 mln zł. Spółka może pochwalić się podpisanymi kontraktami o wartości 6 mld zł. Największe realizowane projekty to budowa autostrady A1 Grudziądz–Toruń za 3,145 mld zł i drogi ekspresowej S-8 z Oleśnicy do Sycowa. Wartość kontraktu wynosi 468,6 mln zł.
● Budimex
Budimex to jedna z najwiekszych grup budowlanych wywodząca się jeszcze z PRL-owskich czasów Centrali Handlu Zagranicznego Budownictwa Budimex. W 1995 roku spółka zadebiutowała na parkiecie, a w 2000 roku akcje kupił jeden z największych koncernów budowlanych na świecie – hiszpański Ferrovial. W listopadzie zakończyła się fuzja Budimeksu z Budimeksem Dromeksem. Największym realizowanym kontraktem jest budowa autostrady A1 z Pyrzowic do Piekar Śl. Spółka dysponuje porfelem zamówień na ponad 3 mld zł.
/>