Ile mogę dorobić, aby ZUS nie zmniejszył lub nie zawiesił mi emerytury? Nowe limity od 1 września 2025 r. [PRZYKŁADY OBLICZEŃ]

Podstawa prawna ograniczeń w dorabianiu

Omawiana kwestia jest regulowana przez ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W szczególności art. 104 tej ustawy określa, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu lub świadczenie ulega zmniejszeniu, jeżeli ubezpieczony osiąga przychód z tytułu działalności objętej obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, w kwocie przekraczającej określone progi. Wysokość tych progów jest powiązana z przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem ogłaszanym przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zmiany w limitach są więc bezpośrednią konsekwencją ogłoszenia przez GUS kwoty przeciętnego wynagrodzenia, a dokładniej jego 70% i 130%.

Nowe limity dorabiania od 1 września 2025 r.

Zmiana limitów, które obowiązują od 1 września do 30 listopada 2025 r., wynika ze wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2025 r. Nowa kwota przeciętnej pensji, wynosząca 8 500,00 zł, to podstawa do obliczeń.

Zgodnie z przepisami, wysokość limitów wynosi:

70% przeciętnego wynagrodzenia – przekroczenie tej kwoty powoduje zmniejszenie emerytury lub renty.

130% przeciętnego wynagrodzenia – przekroczenie tej kwoty skutkuje zawieszeniem świadczenia.

Wyliczając to, otrzymujemy konkretne kwoty:

Pierwszy próg (70%): 8500,00zł×70%=5950,00zł

Drugi próg (130%): 8500,00zł×130%=11050,00zł

Oznacza to, że seniorzy mogą zarobić do 5 950,00 zł miesięcznie brutto bez żadnych konsekwencji. Zarobki między 5 950,00 zł a 11 050,00 zł spowodują zmniejszenie świadczenia. Przekroczenie kwoty 11 050,00 zł spowoduje, że ZUS wstrzyma wypłatę świadczenia na dany miesiąc.

Jak ZUS zmniejsza lub zawiesza świadczenie?

W przypadku przekroczenia pierwszego progu (5 950,00 zł), świadczenie jest zmniejszane o kwotę przekroczenia. Zmniejszenie to nie może być jednak większe niż maksymalna kwota, którą ZUS może potrącić. Limity te są ustalane na podstawie art. 138 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach.

Od 1 czerwca 2025 r. kwoty te wynoszą:

• dla emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy: 890,63 zł,
• dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy: 668,02 zł,
• dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba: 757,04 zł.

Tabela podsumowująca. Limity dorabiania od 1 września 2025 r.Kogo dotyczy, a kogo nie?

Nowe limity mają znaczenie dla osób, które pobierają rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną oraz dla tych emerytów, którzy nie osiągnęli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Dotyczy to zarówno tych, którzy pracują na podstawie umowy o pracę, jak i tych, którzy prowadzą działalność gospodarczą.

Obowiązki informacyjne wobec ZUS

Pracujący seniorzy są zobowiązani do informowania ZUS o swoich przychodach. Obowiązek ten spoczywa także na pracodawcy, który musi przekazać do ZUS informację o przychodach pracownika. Najczęściej rozliczenie następuje po zakończeniu roku rozliczeniowego (styczeń-luty kolejnego roku). ZUS może wstrzymać wypłatę świadczenia, jeśli nie otrzyma na czas informacji o uzyskanych przychodach. Dlatego tak ważne jest, aby seniorzy na bieżąco monitorowali swoje zarobki i w razie potrzeby informowali ZUS o wszelkich zmianach.

Od przychodu odejmuje się kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez ubezpieczonego, czyli 9,76% na ubezpieczenie emerytalne, 1,5% na ubezpieczenia rentowe oraz 2,45% na ubezpieczenie chorobowe. Dopiero od tak obliczonej kwoty weryfikuje się przekroczenie limitów.