Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Bezwarunkowy dochód podstawowy - co to znaczy?
1700 zł miałoby trafiać do wszystkich obywateli. Kwota bezwarunkowego dochodu podstawowego miałaby wystarczyć na zaspokojenie podstawowych potrzeb na minimalnym poziomie. Wypłata 1700 zł z perspektywy państwa nie byłaby skomplikowana, a obywatele mieliby szansę na polepszenie swojej sytuacji finansowej.
Aby otrzymać dochód podstawowy, nie trzeba by było będzie spełniać żadnych warunków. Miałyby go dostać go wszystkie osoby bez względu na zatrudnienie. Przypadałby na każdą osobę, a nie na rodzinę czy gospodarstwo domowe.
Prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego dr Maciej Szlinder w 2023 roku w rozmowie ze Strefą Biznesu wskazał, czym charakteryzuje się bezwarunkowy dochód podstawowy. Wymienił siedem cech tego świadczenia:
- jest ono bezwarunkowe, co oznacza, że powinno przysługiwać bez warunków związanych np. ze składkami czy podejmowaną pracą,
- jest powszechne, czyli ma przysługiwać wszystkim obywatelom albo mieszkańcom danego terytorium, a nie wybranej grupie,
- jest indywidualne, skierowane do jednostek, a nie do rodzin czy gospodarstw domowych i powinno być niezależne o tego, w jaki sposób gospodarstwo domowe jest zbudowane, nie powinno różnić się wysokością,
- ma to być świadczenie pieniężne, a nie przekazywane w formie dóbr, usług czy ograniczonych bonów do wykorzystania na konkretne usługi i towary,
- powinno to być świadczenie regularne, najczęściej mówi się o wypłacaniu go co miesiąc,
- wypłacane jest przez państwo lub mniejszą jednostkę (np. stan w Stanach Zjednoczonych) lub związek ponadnarodowy (ta cecha nie jest istotna w wypadku pilotażu),
- dochód podstawowy powinien być podstawowy, tzn. nie powinien być za niski, a odpowiednio wysoki, aby zapewnić realizację podstawowych potrzeb.
Bezwarunkowy dochód podstawowy w Polsce? Na razie to program pilotażowy
Nie podjęto jeszcze decyzji, czy bezwarunkowy dochód podstawowy będzie wypłacany w Polsce. W ramach eksperymentu mieli go otrzymać mieszkańcy części województwa warmińsko-mazurskiego. Wszystko było już przygotowane i mówiło się wówczas o kwocie 1300 złotych, jednak plany pokrzyżowała pandemia COVID-19. Jednak obecnie, dzięki środkom pochodzącym z KPO, temat wraca.
Bezwarunkowy dochód podstawowy był już eksperymentalnie wypłacany w Finlandii, Francji, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii. W trzech pierwszych krajach można to rozwiązanie wdrożyć już teraz, ponieważ spełniają one wszystkie warunki. W Wielkiej Brytanii byłoby ono krokiem wstecz, ponieważ aktualny system tradycyjnych transferów społecznych działa dobrze.
