Przygotowana przez MSWiA ustawa wdraża do polskiego prawa dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 15 maja 2014 roku ws. warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. Termin wdrożenia dyrektywy upłynął 29 listopada 2016 r.
Według szacunków Urzędu ds. Cudzoziemców, zmiany mogą dotyczyć nawet 200 tys. osób. Tylko w 2015 r. wojewodowie przyjęli ponad 100 tys. wniosków o legalizację pobytu. Większość zezwoleń na pobyt czasowy wydano w związku z pracą.
Jak wskazuje MSWiA, głównym celem ustawy jest uproszczenie uregulowań dotyczących zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców z uwagi na przeniesienie wewnątrz przedsiębiorstwa. Maksymalny okres przeniesienia będzie wynosił 3 lata w przypadku pracowników kadry kierowniczej i specjalistów oraz rok w przypadku pracowników odbywających staż. Po upływie tego czasu osoby te będą musiały opuścić terytorium państw członkowskich, chyba że otrzymają zezwolenie na pobyt na innej podstawie, zgodnie z przepisami unijnymi lub krajowymi.
Aby skorzystać z przeniesienia, wymagane będzie wcześniejsze zatrudnienie w tym samym przedsiębiorstwie lub tej samej grupie przedsiębiorstw przez co najmniej 12 miesięcy – w przypadku pracowników kadry kierowniczej i specjalistów oraz 6 miesięcy – w przypadku pracowników odbywających staż.
Zezwolenie na pobyt w Polsce, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, będzie wydawał wojewoda. Z wnioskiem będzie mógł wystąpić zakład przyjmujący cudzoziemca do pracy w ramach wewnętrznego przeniesienia. Na podstawie tego pozwolenia cudzoziemiec będzie mógł wykonywać prace w całej UE w ramach danego przedsiębiorstwa.
Jak podkreślili wnioskodawcy nowelizacji, w najbliższym czasie w Polsce może zacząć brakować pracowników. "Wzmożone wyjazdy zarobkowe Polaków po przystąpieniu Polski do UE w 2004 r., przy jednoczesnym dynamicznym wzroście zatrudnienia i pojawiających się niedoborach siły roboczej w niektórych branżach gospodarki narodowej, spowodowały duże zainteresowanie ze strony polskich pracodawców poszukiwaniem pracowników poza granicami Polski" - wyjaśniło MSWiA.
W związku z tym w ustawie wprowadzano ułatwienia w udzielaniu zezwolenia na pobyt czasowy i pracę oraz zezwolenia na pobyt stały dla pracowników wykonujących pracę w zawodach pożądanych dla polskiej gospodarki, które będą miały zastosowanie w razie określenia takich zawodów w rozporządzeniu do ustawy
Według resortu, zmiany nie wpłyną na "zmianę procedur kontrolnych w procesie wydawania zezwoleń pobytowych służących ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego". "Powyższe zmiany mogą przyczynić się w znaczący sposób do redukcji niedoborów siły roboczej na polskim rynku pracy i w sposób pośredni wpłynąć na lepsze funkcjonowanie polskich przedsiębiorstw" - podkreślił resort.
Ponadto, dla cudzoziemców starających się o pobyt stały w Polsce, ma zostać wprowadzony nowy wymóg. Muszą oni znać język polski przynajmniej na poziomie B1 (stopień średniozaawansowany). Z tego obowiązku mają być zwolnione dzieci cudzoziemskie do 16. roku życia oraz urodzone na terytorium Polski. Obecnie przepisy nie wskazują minimalnego poziomu znajomości języka polskiego.
Zmiany - jak wskazuje MSWiA - mają stworzyć lepsze ramy prawne, pozwalające na "świadome zarządzanie migracjami w Polsce" oraz zapewnienie lepszej ochrony cudzoziemskich ofiar handlu ludźmi. Nowela wprowadza również ułatwienia dla cudzoziemców chcących osiedlić się w Polsce na stałe z uwagi na polskie pochodzenie lub posiadanie Karty Polaka. Upraszcza także proces wydawania decyzji w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu.
W ustawie wprowadzono także możliwość zapewnienia pomocy socjalnej, opieki medycznej i psychologicznej cudzoziemcom, którzy nie zostali umieszczeni w strzeżonym ośrodku lub nie zastosowano wobec nich aresztu dla cudzoziemców, przypadku gdy mogłoby to spowodować niebezpieczeństwo dla ich życia lub zdrowia albo ich stan psychofizyczny może uzasadniać domniemanie, że byli oni poddani przemocy. Możliwość zapewnienia takiej pomocy dotyczy także osoby małoletniej, członków rodziny lub opiekuna prawnego cudzoziemca.
Większość przepisów ustawy wchodzi w życie po 30 dniach od ogłoszenia.(PAP)
autor: Krzysztof Markowski
