Sprawozdanie to przedstawił w środę na posiedzeniu sejmowej Komisji Kontroli Państwowej prezes NIK Jacek Jezierski. Jezierski zwrócił uwagę, że na ponad 40 wniosków Izby de lege ferenda (zmierzających do zmiany prawa), zrealizowano jedynie sześć, w tym dwa w niepełnym wymiarze. Plan pracy NIK na 2008 r. obejmował 271 kontroli, z tego blisko 200 stanowiły kontrole wykonania budżetu państwa w roku 2007 i 2008. NIK kontrolowała m.in. szkoły i placówki oświatowe, wojskowe szkoły wyższe, placówki służby zdrowia, dworce kolejowe, a także funkcjonowanie administracji.
NIK zwróciła uwagę, że młodzieży szkolnej nie został zapewniony równy dostęp do świadczeń. W roku szkolnym 2006/2007 gabinety profilaktyki i pomocy przedlekarskiej posiadało około 95 proc. szkół miejskich, zaś spośród szkół wiejskich tylko niespełna 40 proc. szkół podstawowych, połowa gimnazjów i 60-64 proc. szkół ponadgimnazjalnych.
Powołując się na wyniki kontroli NIK w administracji Izba zwraca uwagę na zwłokę w wydawaniu decyzji administracyjnych oraz opieszałość w obsłudze obywateli, przewlekłość procesu legislacyjnego i luki w prawie, brak dbałości o zapewnienie rzetelnych baz danych, wspomagających działalność urzędów.
W ocenie NIK problemem szkół są liczne przypadki zachowań agresywnych wobec rówieśników oraz osób dorosłych, w tym również nauczycieli, a także powiększająca się grupa uczniów palących papierosy i wagarujących. W ocenie NIK modyfikacji wymaga system zawodowego awansu nauczycieli - konieczne jest jego ściślejsze powiązanie z jakością pracy. NIK pozytywnie oceniło reformę szkolnictwa, zwracając uwagę, że w okresie funkcjonowania nowego systemu prawie 80 proc. nauczycieli uzyskało stopień nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego.
Po skontrolowaniu dworców NIK zaznaczyła, że zarządcy dworcowej infrastruktury kolejowej nie zapewnili podróżnym godnych i bezpiecznych warunków pobytu na dworcach ani rzetelnej obsługi. We wnioskach kontrolnych zaznaczono, że tylko nieliczne dworce kolejowe były dostępne dla osób niepełnosprawnych. NIK przekazała w 2008 r. organom powołanym do ścigania przestępstw i wykroczeń 156 zawiadomień, zaś sądom grodzkim trzy wnioski o ukaranie. W 2008 r. do NIK wpłynęło 3,9 tys. skarg i wniosków. Autorami skarg były głównie osoby fizyczne (wpłynęło od nich 2,5 tys. skarg). Najwięcej skarg i wniosków wpłynęło z terenu województw mazowieckiego i dolnośląskiego. Najmniej z województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego i podkarpackiego.
