Mniej nauczycieli na kompensówkach. ZUS pokazuje trend spadkowy

Według najnowszych danych ZUS, we wrześniu 2025 r. świadczenie kompensacyjne, czyli tzw. kompensówkę, otrzymywało 9,8 tys. nauczycieli, wobec 10,1 tys. w sierpniu.

To kolejny miesiąc spadku liczby uprawnionych. Z danych rok do roku wynika, że we wrześniu:

  • 2024 r. – 11,1 tys. osób,
  • 2023 r. – 11,8 tys.,
  • 2022 r. – 12,2 tys.,
  • 2021 r. – 12,9 tys.

Oznacza to, że w cztery lata liczba pobierających kompensówki zmniejszyła się o ponad 3 tys. osób.

Wyższe świadczenia mimo mniejszej liczby uprawnionych

Wysokość kompensówek rośnie wyraźnie szybciej niż liczba pobierających:

  • wrzesień 2025 r. – ok. 4300 zł,
  • sierpień 2025 r. – 4173,76 zł,
  • wrzesień 2024 r. – 4223,05 zł,
  • wrzesień 2023 r. – 3806,62 zł,
  • wrzesień 2022 r. – 3193,19 zł,
  • wrzesień 2021 r. – 2758,07 zł.

Średnia wysokość świadczenia wzrosła w cztery lata o ponad 55 proc.

Eksperci wskazują, że jest to efekt corocznej waloryzacji oraz struktury osób przechodzących na świadczenia.

Czym różni się kompensówka od emerytury pomostowej?

Choć często porównuje się kompensówki z pomostówkami, zasadnicza różnica polega na tym, że:

  • świadczenie kompensacyjne jest wygasające,
  • emerytura pomostowa – nie.

We wrześniu 2025 r. pomostówki pobierało 39 tys. osób, a ich przeciętna wartość wyniosła 5636,39 zł, czyli znacznie więcej niż kompensówki.

Komu przysługuje nauczycielskie świadczenie kompensacyjne?

Świadczenie, obowiązujące od 2009 r., przysługuje nauczycielom posiadającym:

  • minimum 30 lat stażu pracy,
  • w tym 20 lat pracy nauczycielskiej,
  • zatrudnienie na co najmniej ½ etatu,
  • odpowiedni wiek: kobiety - 56 lat, mężczyźni - 61 lat (lata 2025–2026).

Do 2032 r. wiek uprawniający będzie podnoszony aż do poziomu powszechnego wieku emerytalnego.

Gdzie mogą pracować nauczyciele pobierający kompensówkę?

Nie mogą pracować w szkołach, przedszkolach i ośrodkach oświatowych – nawet na stanowiskach niedydaktycznych. Podjęcie takiej pracy powoduje zawieszenie wypłaty.

Mogą natomiast pracować poza oświatą. Czasowe odstępstwa, wprowadzone z powodu napływu uczniów z Ukrainy, wygasły 31 sierpnia 2025 r.

Od 2026 r. kompensówki dla kolejnych grup nauczycieli

Od 1 stycznia 2026 r. prawo do świadczenia zyskają także pracownicy:

  • placówek oświatowo-wychowawczych,
  • centrów kształcenia zawodowego i branżowych centrów umiejętności,
  • placówek artystycznych,
  • ośrodków doskonalenia nauczycieli,
  • bibliotek pedagogicznych,
  • kolegiów pracowników służb społecznych,
  • okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

To istotne rozszerzenie programu, które może wpływać na liczbę uprawnionych w kolejnych latach.

Świadczenia finansowane z budżetu państwa. ZUS udostępnia kalkulator online

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są w całości finansowane z budżetu państwa. Osoby planujące przejście na świadczenie mogą skorzystać z internetowego kalkulatora ZUS, który pozwala obliczyć prognozowaną wysokość kompensówki.