800+ dla emerytów za wychowane dzieci? Petycja w Sejmie budzi emocje. Czy świadczenie ma szansę wejść w życie?

Na czym polega pomysł „800+ dla emerytów”?

Wnioskodawcy petycji BKSP-155-X-539/25 chcą wprowadzenia miesięcznego dodatku 800 zł dla rodzica-emeryta za każde wychowane i wykształcone dziecko, które pracuje w Polsce i odprowadza podatki.

W przypadku wychowania jednego dziecka przez małżeństwo świadczenie miałoby wynosić po 400 zł dla każdego małżonka.

Wnioskodawcy argumentują, że obecni emeryci wychowywali dzieci bez dzisiejszych świadczeń takich jak 500+ czy 800+.

Według ich wyliczeń rodzice, którzy wychowywali dzieci przed wprowadzeniem obecnych programów prorodzinnych, nie otrzymali 172 800 zł wsparcia (800 zł × 12 miesięcy × 18 lat).

Dlaczego emeryci chcą nowego świadczenia?

Wnioskodawcy wskazują, że:

• obecne programy prorodzinne wspierają młodych rodziców,
• dzisiejsi emeryci wychowywali dzieci bez jakiejkolwiek pomocy państwa,
• to ich dzieci „utrzymują system emerytalny i zwiększają dochody państwa”,
• dodatek miałby być formą rekompensaty i docenienia wkładu tego pokolenia.

Eksperci Sejmu: poważne wątpliwości prawne i techniczne

Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu oceniło propozycję krytycznie. Zwrócono uwagę na następujące kwestie:

1. Zbyt wąski katalog uprawnionych

Dodatek obejmowałby wyłącznie biologicznych rodziców, choć dzieci często wychowywane są także przez:

• dziadków,
• opiekunów prawnych,
• rodziny zastępcze.

Pominięcie tych grup mogłoby prowadzić do nierówności.

2. Problematyczne warunki dotyczące dorosłych dzieci

Projekt uzależnia prawo do świadczenia od tego, czy dorosłe dziecko pracuje w Polsce i płaci podatki. To może budzić wątpliwości konstytucyjne.

3. Niezgodność z zasadą niedziałania prawa wstecz

Proponowane świadczenie dotyczyłoby dorosłych dzieci, które osiągnęły pełnoletniość nawet kilkadziesiąt lat temu.

4. Brak regulacji technicznych

Do doprecyzowania byłyby m.in.:

• zbiegi świadczeń,
• status okresów niewykonywania pracy,
• ustalenie, od kiedy wypłacać dodatek i za jakie lata,
• sposób weryfikacji danych o dzieciach.

Koszty dla budżetu – największa bariera

Wprowadzenie dodatku 800+ dla emerytów wymagałoby szczegółowych analiz finansowych. W zależności od zakresu uprawnionych koszt liczony byłby w dziesiątkach miliardów złotych rocznie.

To prawdopodobnie najważniejszy powód, dla którego rząd podchodzi do pomysłu sceptycznie.

Stanowisko Ministerstwa Rodziny: „Projekt nierealny”

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazuje jasno:

• nie istnieją przepisy umożliwiające przyznanie takiego dodatku,
• realność jego wprowadzenia jest bardzo niska,
• nawet gdyby była wola polityczna, wdrożenie wymagałoby szerokiej reformy systemu emerytalnego.

Czy 800+ dla emerytów ma szansę wejść w życie?

Choć petycja odbiła się szerokim echem i zyskała duże poparcie społeczne, szanse na jej realizację są obecnie znikome. Przeszkody to m.in.:

• brak podstaw prawnych,
• wysokie koszty,
• ryzyko naruszenia konstytucyjnych zasad równego traktowania,
• konieczność wprowadzenia zmian systemowych, a nie jednorazowego dodatku.

Co dalej z pomysłem dodatku dla emerytów?

Sejm może rozpatrzyć petycję, ale zgodnie z opiniami ekspertów jej wdrożenie jest mało prawdopodobne. Możliwe natomiast, że temat wróci w przyszłych debatach o:

• polityce demograficznej,
• roli opiekunów w systemie emerytalnym,
• rekompensatach dla pokoleń wychowujących dzieci w czasach braku wsparcia socjalnego.