„Chodzi wyłącznie o obcokrajowców – nielegalnych migrantów zatrzymanych w naszej republice. Uchodźcy syryjscy lub inni uchodźcy z UE nie będą w nich umieszczani” – podkreślił resort w komunikacie. Tym samym zdementował doniesienia części mediów w Rosji i UE, sugerujące, że w zamian za dofinansowanie Unia mogłaby umieszczać swoich nielegalnych migrantów w „obozach dla uchodźców” na Białorusi.

"To, mówiąc delikatnie, nadinterpretacja” – powiedzieli PAP nieoficjalnie przedstawiciele białoruskiego MSZ i MSW.

Unijne finansowanie, które zostanie przekazane w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa, będzie przeznaczone na utworzenie ośrodków tymczasowego pobytu dla nielegalnych migrantów. Chodzi o infrastrukturę, która umożliwi „przeprowadzenie niezbędnych procedur związanych z ustaleniem tożsamości i/lub deportacją” tych osób.

„Obecnie MSW i Państwowy Komitet Graniczny nie posiadają specjalnych pomieszczeń, w których takie osoby mogłyby przebywać” – głosi oświadczenie. W związku z tym nielegalni migranci trafiają do aresztów milicji i służb granicznych.

Pomoc finansowa zostanie przekazana Białorusi na mocy porozumienia, które ma zostać podpisane przez białoruskie MSW, Komisję Europejską i przedstawicielstwo Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM). Jak wynika z komunikatu, część środków zostanie przeznaczona na umożliwienie migrantom dobrowolnego powrotu do krajów pochodzenia.

Uregulowanie kwestii nielegalnej migracji jest jednym z warunków uproszczenia reżimu wizowego między UE i Białorusią. Obie strony mówią o tym, że główną przeszkodą w osiągnięciu porozumienia jest umowa dotycząca readmisji, czyli odsyłania nielegalnych migrantów do kraju, z którego przybyli (w tym przypadku z UE na Białoruś).

Oficjalnie Mińsk mówi o „przeszkodach technicznych” i braku odpowiedniej infrastruktury. Eksperci zwracają jednak uwagę, że poważnym problemem jest możliwy napływ przez otwartą granicę z Rosją migrantów z tego kraju, obywateli Ukrainy czy republik Azji Środkowej, którzy chcieliby przez Białoruś nielegalnie dostać się do UE. Przykładem takiej sytuacji jest głośna w ostatnich miesiącach sprawa uciekających z Rosji Czeczenów, którzy przez granicę w Brześciu próbują przedostać się do Polski.

„W przypadku podpisania porozumienia Białoruś będzie musiała ponosić koszty utrzymania osób odesłanych z UE” – wyjaśnił w rozmowie z PAP politolog Waler Karbalewicz.

Umowa o readmisji jest standardową procedurą i warunkiem liberalizacji przepisów wizowych dla państw spoza UE. Wspólnota ma podpisanych kilkanaście takich porozumień, m.in. z Ukrainą czy Turcją.

Z Mińska Justyna Prus (PAP)