W ofercie publicznej PGE, ostatniej spółki prywatyzowanej przez Skarb Państwa, inwestorzy indywidualni chcieli kupić akcje za ponad 25 mld zł. Do takiego popytu przyczyniły się m.in. wysokie kredyty na zakup papierów (tzw. lewary), które opiewały nawet na 10-krotność środków własnych.
Banki zbyt łagodne
Tymczasem Stanisław Kluza, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, w rozmowie z Dziennikiem Gazetą Prawną mówi, że banki przy takich pożyczkach badają jedynie ryzyko związane z zachowaniem się kursów akcji po wejściu spółki na giełdę oraz skalą redukcji zapisów. Tymczasem, na co szef nadzoru zwraca uwagę, podstawą do udzielenia kredytu powinna być m.in. ocena zdolności kredytowej klienta. – Obowiązki banków w tym zakresie określa prawo bankowe, które mówi, że podstawowe znaczenie ma ocena zdolności kredytowej wnioskodawcy – mówi przewodniczący KNF.
Trudniej o kredyt
Reklama
Przedstawiciele domów maklerskich są zgodni. Zastosowanie przez banki takiej pełnej procedury ograniczy dostępność kredytów na akcje w ofertach publicznych i zmniejszy stosowane przez banki lewary. – Na pewno uderzy to w inwestorów indywidualnych, którzy utrzymują się jedynie z gry na giełdzie i nie mogą się wykazać zdolnością kredytową, bo nie mają bieżących dochodów. Pozostałych klientów od wspomagania się lewarem może odstraszyć cała procedura biurokratyczna – mówi Roland Paszkiewicz z CDM Pekao.
Dużym ograniczeniem jest też czas wymagany do oceny zdolności kredytowej. Mirosław Saj z BM DnB Nord wskazuje, że w takiej sytuacji od publikacji prospektu emisyjnego do rozpoczęcia zapisów powinny minąć przynajmniej dwa tygodnie, tak aby banki zdążyły przygotować ofertę i zbadać chętnych na kredyt. To może być duże wyzwanie dla Skarbu Państwa, bo to właśnie w czasie ofert prywatyzacyjnych zainteresowanie kredytami zdecydowanie rośnie. Tymczasem np. w ofercie PGE zapisy zaczęły się dzień po publikacji prospektu spółki.
Za kilka miesięcy przyznawanie kredytów może dodatkowo utrudnić przygotowywana przez KNF rekomendacja T. Ma ona nałożyć na banki m.in. obowiązek rzetelnego badania sytuacji finansowej klientów indywidualnych w przypadku każdego rodzaju kredytu. To zaś jeszcze może wydłużyć okres potrzebny na przyznanie pożyczki na zakup akcji.
/>