W spółkach skarbu państwa będzie mniej konkursów do zarządów

Nowy zarząd (na kadencję rozpoczynającą się po tegorocznym zwyczajnym walnym zgromadzeniu) wyłoniono w minionym tygodniu w Orlenie. Rada nadzorcza zdecydowała, że przez kolejne trzy lata największym polskim przedsiębiorstwem mają kierować ci sami menedżerowie, co dotychczas. Prezesem pozostanie więc Jacek Krawiec, wiceprezesem Sławomir Jędrzejczyk, zaś pozostałe stanowiska w zarządzie zajmować będą: Piotr Chełmiński, Krystian Pater i Marek Podstawa. Tym razem obyło się bez konkursu, choć przed trzema i przed sześcioma laty zarząd wyłaniano właśnie w postępowaniu konkursowym. – Nie ma żadnego wymogu ustawowego lub wynikającego ze statutu Orlenu, który obligowałby radę nadzorczą do rozpisywania konkursu na członków zarządu – wyjaśnia biuro prasowe płockiego koncernu. – Nie było ani jednego głosu za tym, by teraz organizować konkurs – mówi nam prof. Leszek Pawłowicz, wiceprzewodniczący rady Orlenu. – Panował konsensus co do tego, że to dobry zarząd, który stanowi zgrany team. W tej sytuacji organizowanie konkursu nie miałoby sensu – dodaje Pawłowicz, który do nadzoru spółki wszedł jako członek niezależny.

Zresztą już wcześniej procedura konkursowa w Orlenie się nie sprawdziła. W 2008 r. w konkursie zwyciężył Wojciech Heydel, zaś Jacek Krawiec, który również kandydował na prezesa, przegrał. Wszedł jednak do zarządu mianowany bezpośrednio przez ministra skarbu. Przez kilka miesięcy menedżerowie nie mogli się ze sobą dogadać, aż w końcu Heydel, jak to określił „dla dobra spółki”, zrezygnował z funkcji. Wtedy rada wybrała na jego następcę Krawca.

Cztery lata później Krawiec wygrał już konkurs, ale wiceprezesem Orlenu została Grażyna Piotrowska-Oliwa. Ten duet również nie potrafił dojść do porozumienia. Sytuacja poprawiła się dopiero wtedy, gdy prawie rok później Oliwa odeszła z koncernu (została szefową PGNiG).

>>> Czytaj też: Sebastian Kulczyk spróbuje przejąć Ciech

W styczniu tego roku również bez konkursu powołano nowy zarząd PKO BP. I tu, podobnie jak w Orlenie, spółką kierować będą te same osoby, co dotychczas. Przypomnijmy jednak, że trzy lata wcześniej prezes Zbigniew Jagiełło, by przedłużyć kontrakt, musiał wystartować w konkursie. Była to zresztą czysta formalność – wygrał w cuglach.

Konkursu nie będzie tym razem również w przypadku obsady najważniejszego stanowiska na warszawskiej giełdzie. Jak wyjaśnia MSP, prezes GPW powoływany jest przez walne zgromadzenie akcjonariuszy, a każdy z nich, uczestnicząc w obradach, będzie miał prawo zgłoszenia jednego kandydata. Poprzednio w 2010 r. i wcześniej w 2006 r. prezes (a także każdy z pozostałych członków zarządu GPW) był wyłaniany w konkursie. W obu postępowaniach zwyciężył Ludwik Sobolewski. Za pierwszym razem miał przeciwko sobie kilkudziesięciu, za drugim pięciu konkurentów.

Gdy na początku zeszłego roku Sobolewski stracił zaufanie ministra skarbu i żegnał się ze stanowiskiem, jego następca miał być również wyłoniony w konkursie. Ostatecznie jednak zrezygnowano z tej procedury i NZWA powołało na nowego szefa giełdy jej dotychczasowego wiceprezesa Adama Maciejewskiego.

W tym roku kończy się też kadencja zarządu w Tauronie. Czy tu będzie konkurs? – Zgodnie ze statutem wszelkie decyzje związane z wyborem zarządu podejmuje rada nadzorcza – odpowiada Magdalena Rusinek, szefowa biura prasowego spółki, uchylając się od ujawniania szczegółów.

Kilka tygodni temu do zarządu energetycznej spółki oddelegowany został z rady Aleksander Grad. To dało pożywkę do spekulacji, że były minister skarbu chce w przyszłości szefować koncernowi. Ten jednak w niedawnej rozmowie z DGP kategorycznie temu zaprzeczył, twierdząc, że na pewno nie będzie prezesem Tauronu. Bardzo prawdopodobne jest zaś powołanie na trzecią kadencję prezesa Dariusza Lubery. Kilka tygodni temu minister skarbu Włodzimierz Karpiński powiedział, że wysoko ocenia tego menedżera i uważa Tauron za dobrze prowadzoną firmę.

– Kadencja obecnego zarządu upływa z końcem roku – mówi Grzegorz Kulik, rzecznik Grupy Azoty. – O trybie powołania kolejnego rada nadzorcza będzie decydować najpewniej w lutym 2015 r. – dodał. Konkurs wydaje się i tu mało prawdopodobny. Obecny prezes Paweł Jarczewski (wcześniej długoletni szef Zakładów Azotowych Puławy) został wybrany bez konkursu. Było to w kwietniu zeszłego roku, zaledwie pięć dni po objęciu stanowiska przez pochodzącego z Puław ministra Karpińskiego. W poprzednich latach najwyższe stanowiska w spółce (noszącej wtedy nazwę Azoty Tarnów) obsadzane były na drodze rywalizacji.

Postępowania konkursowe będą lub już są prowadzone w wielu innych spółkach z udziałem Skarbu Państwa, w których kadencja zarządów kończy się w tym roku. Na tej zasadzie powołano już nowego prezesa Eurolotu – Tomasza Balcerzaka – oraz szefów Polskiego Holdingu Nieruchomości: prezesa Artura Lebiedzińskiego i członka zarządu Włodzimierza Stasiaka.

W podobnej procedurze wyłoniony ma być także zarząd LS Airport Services. Miesiąc temu ogłoszono konkurs na szefów Zespołu Elektrowni Wodnych „Niedzica”. Informacja o postępowaniu na najważniejsze stanowiska w zarządzie Morskiego Portu Gdynia ukazała się półtora tygodnia temu, a w zeszłym tygodniu podobne ogłoszenie dały też Warszawskie Zakłady Mechaniczne PZL-WZM. – W przyszłym tygodniu w ogólnopolskiej prasie ukaże się ogłoszenie informujące o rekrutacji w tym trybie na stanowiska w zarządzie Międzynarodowych Targów Poznańskich – poinformowała nas Karolina Nawrot z centrum prasowego MTP.

>>> Czytaj również: Ministerstwo proponuje powołanie zespołu do zarządzania spółkami skarbu państwa

Dlaczego w tych spółkach zarządy wyłaniane są właśnie na drodze konkurencji? Dla nich to prawny oblig, o którym mówi rozporządzenie rządowe z 18 marca 2003 r. (w sprawie przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego na stanowisko członka zarządu w niektórych spółkach handlowych). Zgodnie z przepisami konkurs to jedyny sposób wyłaniania zarządów w firmach, w których Skarb Państwa ma ponad 50 proc. udziałów. A wszystkie wyżej wymienione przedsiębiorstwa do takich właśnie należą.