Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych w grudniu - jak podkreślono - "mocno zanurkował". Barometr wskazuje na zmiany liczby publikowanych w internecie ogłoszeń o zatrudnieniu po wyeliminowaniu efektów sezonowych.
"Był to już piąty miesiąc z rzędu, w którym wartość wskaźnika spadła. (...) Skala redukcji ofert pracy w samym grudniu była największa w 2023 r., choć mniejsza niż w grudniu 2022 r." - poinformowali autorzy badania.
Zwrócili uwagę, że na skutek obecnego spadku, wartość wskaźnika zmalała do poziomu najniższego od prawie trzech lat i zbliżyła się "covidowego dna". "Pod względem długości okresu ograniczania liczby ogłoszeń o pracy zbliżamy się do kryzysu finansowego, podczas którego liczba wakatów malała przez niemalże dwa lata" - dodali.
Zaznaczyli jednak, że bezrobocie, utrzymuje się na "rekordowo niskim poziomie". Jak podali autorzy badania, w samym listopadzie stopa bezrobocia rejestrowanego, wyłączając sezonowość, pozostała na poziomie sprzed miesiąca - 5,2 proc. "Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w ciągu całego roku nieco spadło. Aktywność rekrutacyjna pracodawców była z kolei systematycznie ograniczana" - dodano.
"Niemal we wszystkich kategoriach liczba ofert pracy ogłoszonych w ostatnim kwartale 2023 r. zmalała. Największe spadki notujemy w przypadku zawodów wysokotechnologicznych" - zauważyli eksperci.
W ich opinii rynkowi wakatów na początku 2024 r. nie będzie sprzyjał sezon zimowy, podniesienie płacy minimalnej oraz waloryzacja rządowego programu "500 plus". "Ostatnie dwa działania mogą przyczynić się do zwiększenia presji płacowej i to nie tylko wśród beneficjentów podwyżek. A to z kolei zwiększy koszty przedsiębiorców i zniechęci ich do nasilania akcji rekrutacyjnej" - ocenili autorzy.
Poinformowali też, że w grudniu, spadek liczby ogłoszonych ofert zatrudnienia odnotowano we wszystkich województwach. "Relatywnie w największym stopniu zmalała liczba ogłoszeń o pracy w woj. podlaskim, świętokrzyskim oraz śląskim" - wyjaśniono.
"Pomijając grudzień, w którym spadki miały wyjątkowo duży i powszechny charakter, w całym 2023 r. stosunkowo dobra sytuacja utrzymywała się jedynie dla pracowników wykonujących prace fizyczne niewymagające zaawansowanych kwalifikacji" - zaznaczyli autorzy badania, dodając, że w perspektywie historycznej zapotrzebowanie na pracowników fizycznych jest obecnie bliskie "rekordowemu".
Jak zauważyli autorzy badania w pozostałych grupach wakatów, w tym przede wszystkim w zawodach wymagających wykształcenia w naukach ścisłych lub inżynieryjnych, spadki w całym 2023 r. były "wyraźnie większe" i "uległy akceleracji" w porównaniu do 2022 r. Ich zdaniem - to efekt dekoniunktury i droższego pieniądza, który ogranicza potencjał rozwojowy przedsiębiorstw. "Innym czynnikiem był uprzedni, znaczący wzrost zapotrzebowania na pracowników o wysokich kwalifikacjach obserwowany w trakcie odbudowy covidowej, co doprowadziło do nasycenia się tego popytu w 2023 r." - wyjaśnili.
Zaznaczono, że w grudniu nowych ogłoszeń o pracę, choć niewiele, przybyło jedynie dla pracowników zajmujących się badaniami i rozwojem (R&D). W pozostałych kategoriach ofert pracy notowano spadki, przy czym "relatywnie" największe wystąpiły w zawodach związanych z programowaniem, handlem internetowym oraz teleinformatyczną administracją.
Wskazano, że w grudniu względnie największe spadki ofert pracy wystąpiły w zawodach związanych ze wsparciem telefonicznym (call center), pracą w działach zakupów oraz bankowości. "Wyraźnie trudniej" niż przed rokiem o pracę jest obecnie grafikom, pracownikom działów zakupów firmowych, specjalistom ds. zarządzania zasobami ludzkimi, pracownikom call center oraz finansistom.
Podkreślono też, że jeśli chodzi o wakaty, to lepsza sytuacja dotyczyła prawników, pracowników biurowych oraz tych zajmujących się obsługą klienta. "Spadki w skali roku w tych kategoriach były najmniejsze i co ważne uległy zmniejszeniu w porównaniu do 2022 r." - zaznaczono.
Zauważono, że w budowlance oraz w zawodach związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy liczba ogłaszanych ofert pracy przez większość 2023 r. oscylowała wokół stałego poziomu, a dopiero w końcu roku spadła.
Dodano, że w grudniu więcej niż przed miesiącem wakatów ukazało się jedynie w branży medialnej, w której od lat obserwowany był wyraźny spadkowy trend.
"Branża turystyczna pozostaje jedyną kategorią spośród wszystkich badanych ofert pracy, dla której liczba wakatów ogłoszonych na koniec 2023 r. była większa od wartości na początku 2023 roku. W logistyce grudzień 2023 r. był z kolei dziewiątym miesiącem z rzędu, w którym liczba wakatów zmalała" - zaznaczyli eksperci. (PAP)
autor: Anna Bytniewska
