Zgodnie z pochodzącą z 1920 roku ustawą o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców takie zakupy wymagają zezwolenia, które wydawane jest przez szefa MSWiA, jeżeli sprzeciwu nie wniesie minister obrony, a w przypadku nieruchomości rolnych - również minister rolnictwa.

Przygotowany przez MSWiA projekt nowelizacji jest konsekwencją zaleceń NIK po kontroli sprzedaży z lat 2011-2013 nieruchomości rolnych Skarbu Państwa przez oddziały Agencji Nieruchomości Rolnych w Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu. W ocenie NIK obowiązujące przepisy "są niewystarczające do zapewnienia pozyskiwania pełnej informacji i dokumentacji o powyżej opisanych transakcjach z udziałem cudzoziemców, a co się z tym wiąże - uniemożliwiają one prawidłowe prowadzenie rejestrów MSW".

Jedynymi podmiotami zobowiązanymi do przesyłania szefowi MSWiA dokumentów o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców są notariusze i sądy. Chodzi o wypisy z aktów notarialnych poświadczających, że cudzoziemiec "nabył nieruchomość, bądź udziały w spółce będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości". To także postanowienia sądu o wpisie do rejestru przedsiębiorców nabycia lub objęcia udziałów lub akcji.

Do katalogu podmiotów zobowiązanych do informowania szefa MSWiA o nabyciu nieruchomości przez cudzoziemca dodano "organy administracji publicznej, do kompetencji których należy wydawanie decyzji administracyjnych w związku z nabyciem nieruchomości".

Reklama

Projekt zakłada ponadto, że notariusze będą zobowiązani do przesyłania także wypisów i odpisów dokumentów, "mocą których cudzoziemiec nabył lub objął udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych na terytorium Polski".

Projekt przewiduje także wprowadzenie kar pieniężnych, nakładanych w drodze decyzji administracyjnej przez szefa MSWiA, na notariuszy za nieterminowe przekazanie wypisów z aktów notarialnych. Tylko w latach 2011-2013 resort ujawnił prawie 1,3 tys. takich przypadków.

"Taka skala powyższego problemu powoduje, iż podawane w sprawozdaniach przedkładanych Sejmowi powierzchnie nabytych przez cudzoziemców nieruchomości mogą znacząco odbiegać od rzeczywistego stanu rzeczy" - podkreślono w uzasadnieniu projektu.

Z najnowszego sprawozdania MSWiA wynika, że w 2015 r. cudzoziemcy nabyli w Polsce 460 hektarów ziemi. To ponad dwa razy mniej niż rok wcześniej, kiedy sprzedano im 1000 ha.

W latach 1990-2015 cudzoziemcy uzyskali ponad 25 tys. zezwoleń na nabycie nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni ponad 52 tys. ha. (PAP)

Grzegorz Dyjak (PAP)