Oparty na pięciu filarach Krajowy Plan Odbudowy zaprezentowany został w piątek. Ruszyły konsultacje planu, o którym premier Mateusz Morawiecki powiedział, że to jeden z istotnych bardzo filarów całego wielkiego programu gospodarczego, który rząd będzie wkrótce odsłaniać w kolejnych etapach.
Pięć filarów Krajowego Planu Odbudowy - dokumentu, który będzie podstawą do otrzymania środków z unijnego Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności - to: transformacja cyfrowa, odporność i konkurencyjność gospodarki, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia, zielona i inteligentna mobilność oraz zielona energia i zmniejszenie energochłonności.
Posłanka Koalicji Obywatelskiej Katarzyna Lubnauer stwierdziła w rozmowie z PAP, że rząd przygotował KPO zmobilizowany wezwaniami opozycji, jednak - jak oceniła - przygotowany pośpiesznie dokument zawiera "bardzo dużo ogólników" i "na razie nie rzuca na kolana".
Według niej do KPO zostały wpisane te same obietnice, które wcześniej rząd zawarł w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju, a których nie udało się zrealizować do 2020 r. "Rozumiem, że KPO jest projektem, który ma być dopiero konsultowany. Ale na przykład znajduje się w nim odwołanie do Funduszu Medycznego, który przecież powstał na mocy projektu prezydenta. Mam wrażenie, że to jest ścieżka do tego, by finansować Fundusz Medyczny ze środków unijnych" - oceniła posłanka KO. Wskazała, że w KPO znalazł się też punkt dotyczący zakupu i dystrybucji szczepionek na COVID-19 ze środków europejskich.
"Pytanie, czy to nie jest tak, że za sprawy, które już się dzieją lub które już się wydarzyły, rząd ma zamiar płacić środkami z Funduszu Odbudowy. Wydaje się, że Fundusz Odbudowy ma służyć czemuś innemu; ma dać impuls do rozwoju na kolejne lata, czyli powinny być z niego finansowane duże przedsięwzięcia o charakterze zmieniającym jakość życie Polaków, a z tego, co na razie czytam, w tym dokumencie, to nie widzę, co miałoby być tym kołem zamachowym na kolejne lata. Raczej łatanie dziur w cyfryzacji czy zdrowiu. Najbardziej ambitnie wygląda komponent elektromobilności, ale dotyczy głównie wymiany taboru transportu publicznego. Samochodów elektrycznych dla obywateli, obietnicy z SOR tam nie znajdziemy" - powiedziała Lubnauer.
Informacje o KPO przedstawione przez premiera za ciekawe uznał poseł PSL Marek Sawicki. "Problem w tym, jakie będą szczegóły" - zaznaczył. Według niego "bez wątpienia konkurencyjność polskiej gospodarki jest mniejsza niż pięć lat temu". "Cyfryzacja była przez ostatnie lata oczkiem w głowie tego rządu, ale niewiele w tej sprawie zostało zrobione. Ze zdrowiem wiemy jak jest, więc dobrze, że ten temat jest podejmowany także przy okazji Funduszu Odbudowy" - powiedział Sawicki.
Ocenił, że kwestie mobilności i energetyki nie "zazielenią się" bez silnej współpracy z samorządami. "Wszystkie plany muszą być skonsultowane z samorządem. Bez samorządu ani konkurencyjności, ani transformacji energetycznej, ani mobilności zrobić się nie da" - stwierdził Sawicki. "Jesteśmy gotowi poprzeć ten projekt, o czym mówiliśmy już kilka tygodni temu, ale pod dwoma warunkami: włączając samorządy do współpracy i - na co czas najwyższy - wprowadzając kwotę wolną od podatku na poziomie tej, jaką maja parlamentarzyści" - oświadczył polityk PSL.
Szef klubu Lewicy Krzysztof Gawkowski ocenił, że Krajowy Plan Odbudowy "miał być wielką nadzieją, okazał się kolosalną beznadzieją". Według niego Mateusz Morawiecki w KPO "zapomina o najważniejszych elementach, które powinny dotyczyć przebudowy polskiej gospodarki, strasznie pokiereszowanej po koronawirusie".
"Nie ma zachęt dla przedsiębiorców którzy powinni czuć, że zostaną objęci pomocą w pierwszym zakresie" - powiedział PAP szef klubu Lewicy. Według niego, w KPO brakuje też "planów odbudowy i wsparcia dla polskich samorządów, które powinny być drugim adresatem planu odbudowy". "Lewica liczyła na więcej i w ciągu kilku dni przedstawi swój plan, jak powinno wyglądać wydatkowanie środków z Europejskiego Funduszu Odbudowy" - powiedział Gawkowski.
Poseł Konfederacji Krzysztof Bosak ocenił w rozmowie z PAP, że "filary KPO są chwytami pod publikę i mają dobrze wyglądać na slajdach, tak jak poprzednie projekty premiera Morawieckiego". "Co z tych planów pozostało? Gdzie milion samochodów elektrycznych, gdzie ambitne zamierzenia sprzed pięciu lat? Nie ma ich bo pozostały tylko w tych prezentacjach" - dodał.
Bosak uważa, że "KPO nie ma nic wspólnego z rzeczywistością, to zbiór haseł". "Rzeczywistością jest podporzadkowanie finansowe Polski Brukseli i wzrost obciążeń dla naszej gospodarki" - ocenił.
Według polityka Konfederacji, KPO nie będzie kołem zamachowym rozwoju Polski, bo składa się ze sprzeczności. "Po pierwsze w połowie sfinansujemy go sami z nowych, unijnych podatków. Polska zakłada sobie brukselską pętlę finansową na szyję. Po drugie będzie finansowany też z pożyczek, które również będziemy musieli spłacić. Po trzecie mowa jest w nim o konkurencyjności polskiej gospodarki a zarazem o wdrażaniu Europejskiego Zielonego Ładu" - powiedział Bosak. "Jeśli chodzi o innowacyjność, również odmienianą przez wszystkie przypadki, to rząd właśnie planuje nakładać w Polsce tzw. +podatek od smartfonów+ i laptopów. Będzie to szło w dokładnie przeciwnym kierunku" - dodał.
Senator Polski 2050 Jacek Bury ocenił z kolei, że zaprezentowanie przez premiera Krajowego Planu Odbudowy było "spektaklem zakrojonym na szeroką skalę, ale ogólnikowym". "Bardzo mnie martwi, że nazwiska ekspertów, którzy konsultowali KPO z premierem są utajnione. Kto to konsultował, w jaki sposób się to odbywało? Boję się o jakość kolejnych konsultacji, na które ma być zaproszonych kilku ekspertów, będą prowadzone w szybkim tempie" - powiedział Bury. Wezwał rząd, by "ujawnił nazwiska ekspertów oraz by zapowiedziane konsultacje były poważne i rzetelne, a nie były jedynie grą pod publikę".
Premier Morawiecki oświadczył w piątek, że "za parę miesięcy, gdy narodowy program szczepień przeciw COVID-19 będzie już nas chronił, czeka nas wielkie zadanie odbudowy polskiej gospodarki". "Chcemy mądrze wykorzystać ten czas próby, a służyć ma temu nasz program Krajowego Planu Odbudowy" - zaznaczył szef rządu.
Wicepremier, minister rozwoju, technologii i pracy Jarosław Gowin podkreślił podczas prezentacji KPO, że jest to nie tylko plan odbudowy, ale i przebudowy, polski plan głębokiego unowocześnienia gospodarki i usprawnienia państwa. Wicepremier stwierdził, że środki z KPO to ogromy walor i zostaną przeznaczone na reformy.
Minister zdrowia Adam Niedzielski stwierdził, że KPO docenia rolę sektora medycznego i poświęca mu duży program - blisko 20 mld zł będzie przeznaczone na dofinansowanie, wsparcie i odbudowę postcovidową oraz przywracanie funkcjonalności sektora medycznego. Minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński podczas prezentacji KPO powiedział, że ponad 312 mld zł przeznaczonych zostało, by ratować życie, miejsca pracy, przedsiębiorstwa w Polsce. Z kolei wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak poinformowała, że KPO zakłada m.in. inwestycje w morskie farmy wiatrowe, podnoszenie efektywności energetycznej, działania antysmogowe, czy promocję nisko i zeroemisyjnych środków transportu.
