Amerykańskie chipy naprowadzają rosyjskie rakiety – alarmuje redakcja Bloomberg. Mimo to, władze USA nie oskarżają amerykańskich firm, których produkty Rosja wykorzystuje do produkcji rakiet, o naruszanie kontroli eksportu. Według Bloomberga ich komponenty są nadal dostarczane do Rosji przez pośredników. Okazuje się, że amerykańska technologia znajdowała się m.in. w rakietach, które zbombardowały Czernihów w sierpniu 2023 roku. Wśród ofiar znalazła się 6-letnia Sofija Hołyńska.
Zachodnie komponenty są znajdowane w Iskanderach
W 2022 roku Stany Zjednoczone i ich sojusznicy nałożyli ograniczenia eksportu, które zakazały dostarczania szerokiej gamy technologii do Rosji w celu osłabienia jej przemysłu obronnego. Bariery te sprawiły, że dostarczanie do Rosji półprzewodników zaprojektowanych na Zachodzie było nielegalne, jeśli mogłyby one zostać wykorzystane do celów wojskowych, nawet jeśli zostały wyprodukowane w Chinach.
Jednak komponenty produkowane przez kilka zachodnich firm są regularnie znajdowane w rosyjskich pociskach rakietowych, takich jak Iskander. Należą do nich amerykańskie firmy takie jak Silicon Laboratories Inc, Texas Instruments Inc, Analog Devices, niemiecka firma Infineon Technologies oraz amerykańska firma z chińskim kapitałem Integrated Silicon Solution Inc. Znaczna liczba wykrytych części została wyprodukowana po lutym 2022 roku.
Rosja importuje chipy za setki milionów dolarów
Według danych celnych miliony komponentów wyprodukowanych przez Analog i podlegających amerykańskiej kontroli eksportu zostały wysłane do Rosji w marcu 2022 roku. Tylko w ubiegłym roku Rosja zaimportowała komponenty Analog o wartości 326 milionów dolarów – podaje analiza rosyjskich danych handlowych przeprowadzoną przez naukowców z Kijowskiej Szkoły Ekonomii.
Komponenty nie są sprzedawane bezpośrednio do Rosji, ale głównie za pośrednictwem firm w Chinach i Hongkongu. Amerykańscy producenci chipów korzystają z autoryzowanych dystrybutorów, którzy z kolei sprzedają je dostawcom elektroniki na całym świecie.
Sankcje tylko wobec pośredników
Stany Zjednoczone próbowały powstrzymać przepływ komponentów rakietowych do Rosji, podejmując surowe środki przeciwko pośrednikom. Pod koniec sierpnia Departament Skarbu USA ogłosił sankcje wobec 400 podmiotów za wspieranie wojny Rosji z Ukrainą, w tym kilkunastu firm z Hongkongu. Nie oskarżył jednak ani firmy Analog, ani innych amerykańskich producentów o naruszenie kontroli eksportu.
Analog zapewnia, że w pełni przestrzega przepisów eksportowych, nie popiera wykorzystywania swoich produktów przez rosyjskie wojsko i podejmuje działania w celu zwiększenia kontroli. Niemniej produkty firmy nadal docierają do Rosji.
Zachodnie firmy nic nie robią, by powstrzymać import chipów przez Rosję
Ukraińscy urzędnicy twierdzą, że zachodnie firmy półprzewodnikowe nie podejmują wysiłków w celu monitorowania swoich łańcuchów dostaw i powstrzymania przepływu chipów do rosyjskich fabryk wojskowych.
„Firmy mogą powiedzieć, że nie sprzedają niczego do Rosji, że sprzedają tylko niektórym pośrednikom. Ale to nie zmienia faktu, że te części trafiają do Rosji w ogromnych ilościach” - powiedział Kyryło Budanow, szef wywiadu wojskowego Ukrainy, w komentarzu dla Bloomberga.
Budanov stwierdził, że jedynym sposobem na zablokowanie zdolności Kremla do ostrzeliwania terytorium Ukrainy jest zatrzymanie przepływu półprzewodników do Rosji. „To się nie dzieje. Wszyscy odwracają wzrok” – powiedział.