"UE potwierdza swoje zdecydowane zaangażowanie i stałe poparcie dla wspólnego kompleksowego planu działania. Porozumienie nuklearne jest kluczowym elementem globalnej architektury nierozprzestrzeniania broni jądrowej i osiągnięciem wielostronnej dyplomacji, zatwierdzonym jednogłośnie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ" - napisał w oświadczeniu.

Jak dodał, UE głęboko ubolewa z powodu "niepokojących" kroków podjętych przez Iran w ciągu ostatnich dwóch lat i przypomina, że wielokrotnie wzywała Iran do odwrócenia wszystkich działań, które są niezgodne z zobowiązaniami w ramach porozumienia nuklearnego.

"Zainicjowanie przez Iran wzbogacania uranu do 20 proc. w podziemnych zakładach wzbogacania paliw Fordow, co zostało potwierdzone przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej 4 stycznia, jest bardzo poważnym wydarzeniem i przedmiotem głębokiego niepokoju. (...). W tym krytycznym momencie działanie Iranu może również podważyć wysiłki, mające na celu wykorzystanie istniejącego procesu dyplomatycznego. Wzywamy Iran do powstrzymania się od dalszej eskalacji i niezwłocznego odwrócenia tego kierunku działań. Dalsza pełna i terminowa współpraca z MAEA ma nadal kluczowe znaczenie" - wskazał.

Reklama

Borrell dodał, że UE z zadowoleniem przyjmuje "pozytywne oświadczenia" prezydenta elekta Joe Bidena w sprawie porozumienia nuklearnego i liczy na współpracę w tym zakresie z nadchodzącą administracją USA.

Wznowienie wzbogacania uranu do 20 proc. jest ostatnim naruszeniem przez Iran porozumienia, które kraj ten zaczął łamać w 2019 r. w reakcji na jednostronne wycofanie z tego układu Stanów Zjednoczonych przez prezydenta Donalda Trumpa w maju 2018 r. i ponowne nałożenie na Iran amerykańskich sankcji, zniesionych na mocy porozumienia.

W styczniu Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) potwierdziła, że Iran wznowił tego dnia wzbogacanie uranu do poziomu 20 proc. zawartości rozszczepialnego izotopu U-235, czego nie robił od czasu zawarcia w 2015 roku porozumienia ze światowymi mocarstwami w sprawie likwidacji swego wojskowego programu atomowego.

1 stycznia MAEA poinformowała, że Iran powiadomił ją o zamiarze wznowienia wzbogacania uranu do poziomu 20 proc. U-235 w ukrytych w skalnym wnętrzu góry zakładach w Fordow.

Porozumienie, po wycofaniu się z niego USA, utrzymywane już tylko między Iranem a Wielką Brytanią, Francją, Niemcami, Rosją i Chinami, zezwala Teheranowi na wzbogacanie uranu do poziomu najwyżej 3,67 proc. zawartości U235, ale doszedł on już do 4,5 proc. Jest to w każdym razie znacznie mniej niż planowane obecnie 20 proc. i niezbędne do skonstruowania bojowych ładunków jądrowych 90 proc.

Na początku września ub.r. MAEA poinformowała, że ilość składowanego przez Iran uranu przekracza obecnie 10-krotnie limit określony w umowie nuklearnej. Agencja podała, że Teheran zmagazynował 2105,4 kg uranu, podczas gdy ma zezwolenie tylko na 202,8 kg.